'Eigenlijk heb ik nog nooit een van deze
slangen iets zien eten dat niet plakkerig en slijmerig
is'
'Naamrechten van slangen worden geveild om van opbrengst grond te kopen waar twee van de
slangen zijn gevonden'
Ecuador heeft vijf nieuwe soorten slangen, voor het eerst beschreven
door de wetenschap. Maar, deze beestjes zijn niet zomaar
regenwoud slangen: de nieuwe soort heeft een dieet dat uitzonderlijk vreemd
is en bijna niets anders eet dan een zachte, slijmerige prooi, slakken.
De onderzoekers die ze ontdekten namen ook de ongewone stap,
het veilen van de rechten om hun wetenschappelijke namen toe te wijzen
om beschermd
regenwoudhabitat te financieren.
De vijf nieuwe soorten maken deel uit van een groep
slangen die bekend staan om een gespecialiseerde smaak voor de meest
verse escargot, met schedelaanpassingen waardoor de slangen een slak uit de schaal (het huisje) kunnen slurpen, vergelijkbaar
met hoe je een rauwe oester zou kunnen eten.
'Hun kop en kaken zijn zo aangepast, dat het zelfs lijkt alsof ze
in niets anders kunnen bijten', aldus Alejandro Arteaga, een Ph.D. student aan
het American Museum of Natural History en de hoofdauteur van de nieuwe
studie, tegen Earther. 'Eigenlijk heb ik nog nooit een van deze
slangen zien proberen om iets te bijten dat niet plakkerig en slijmerig
is.'
Arteaga merkt op, dat de slanke, prachtig gevormde slangen volkomen
onschadelijk zijn voor mensen, maar dat ze wel een afweermechanisme
hebben. '
Ze scheiden een muskusgeur af wanneer ze worden vastgegrepen,
en soms maken ze hun hoofd plat om eruit te zien als een fer-de-lance',
oftewel een adder.
Dus hoe hebben deze stinkende slangen hun
weg gevonden uit het Ecuadoraanse regenwoud en in de wetenschappelijke
literatuur?
In 2013 organiseerden Arteaga en zijn collega's een expeditie naar het
Buenaventura-reservaat
in het zuidwesten van Ecuador, in de hoop dat ze in de relatief onontgonnen
regio van het land onontdekte soorten zou verbergen. Ze hadden geluk.
'We hebben twee slangen gevonden die er qua vorm op lijken, maar totaal
anders van kleur zijn dan andere soorten die we verder naar het noorden
in het land hadden gezien'', zei Arteaga. '
We hebben monsters genomen
terug naar het museum in Quito en later, in 2017, bevestigdende genetische
analyses dat ze nieuwe soorten zijn.'
Andere expedities
in Ecuador en in verschillende habitattypes leverden een totaal van
vijf slangen op, nieuw voor de wetenschap, worden gepubliceerd in het open access-tijdschrift ZooKeys. Wanneer
soorten op deze manier formeel worden beschreven, is een groot deel van
het proces het toewijzen van een unieke wetenschappelijke naam. Hier
heeft beschermingsstatus van de nieuwe slangen een
creatieve benadering geïnspireerd.
Vier van de vijf nieuwe soorten worden al als met uitsterven bedreigd
beschouwd, grotendeels vanwege het potentieel voor habitatverlies,
waarbij de status van één soort zich situeert in de niet
benijdenswaardige 'bedreigd' categorie.
Om de toekomst van de slangen
te verzekeren, besloot het onderzoeksteam hun naamrechten te veilen en
het resulterende geld te gebruiken om grond te kopen waar twee van de
slangen werden gevonden.
'Het kopen en behouden van kritieke
leefgebieden is de belangrijkste actie die we kunnen ondernemen om te
voorkomen dat reptielen uitsterven, maar de middelen zijn beperkt',
merkt Arteaga op.
'Daarom heeft elk idee of elke kans die zich vertaalt
in fondsen voor instandhouding een direct, meetbaar effect op het
behoud.'
Het hoogste bod op de veiling werd gedaan door
Rainforest Trust
en ornitholoog en natuurbeschermer Bob Ridgely, dus ze kregen de naam
van drie van de vijf slangen soorten. Een van de namen van de slangen,
Dipsas georgejetti, eert George Jett, die betrokken was bij de
ontwikkeling van de reservaten van Fundación Jocotoco in Ecuador.
Voor een
andere soort koos Bob Ridgely de naam Sibon bevridgelyi (Bev Ridgely's
slakkeneter) om zijn vader te eren.
Met geld van de veiling zal een stuk
grond van 178 hectare kocht worden van voorheen onbeschermd land dat door
Fundación Jocotoco, een Ecuadoraanse non-gouvernementele organisatie voor natuurbehoud, aan het
Buenaventura-reservaat wordt toegevoegd.
Dit is niet de eerste keer dat
onderzoekers wetenschappelijke namen gebruiken om bekendheid te geven
aan instandhoudingskwesties. Onlangs is er een trend geweest van het
benoemen van soorten naar beroemdheden of publieke figuren, met een kleine zwarte kever genaamd
Leonardo DiCaprio, veel soorten zijngenoemd naar de voormalige Amerikaanse president
Barack Obama en een spin met de naam
David Bowie.
Maar, wat het scenario van de slakken etende slang uniek maakt, is dat de naamgeving direct bijdraagt
aan tastbare resultaten van behoud. Arteaga hoopt dat het idee
zich zal verspreiden naar andere onderzoeksgroepen en
natuurbeschermingsorganisaties. Er zijn immers nog steeds veel
onbeschreven soorten - van slangen of anderszins - die in de meer
afgelegen delen van de wereld leven.
(Suriname Mirror/Earther/ZooKeys)