De papieren tijger SVJ gromt....

SVJ-voorzitter: Politieke betrokkenheid journalist schaadt beroepsgroep

Ook op andere fronten schaden journalisten de beroepsgroep en wordt ethiek dagelijks geschonden; SVJ treedt echter niet op

26-03-2015 Door: Paul Kraaijer

Paramaribo – 'Een journalist die met een politiek vlaggetje op zijn werk verscheen en het op zijn bureau plaatste.' Dat zei de voorzitter van de Vereniging van Journalisten (SVJ), Wilfred Leeuwin, maandag 23 maart in de Ware Tijd over het het onjuist handelen van journalisten in de verkiezingsperiode. Een tweede voorbeeld is een presentator die bij de registratie van de politieke partij ABOP voor de verkiezingen bij het Centraal Hoofdstembureau in Paramaribo gekleed was in een T-shirt van die partij. Betrokkene is lid van het mediateam van de ABOP.

'Gedragsregels' in acht nemen

Leeuwin stelde, dat onjuist handelen de beroepsgroep schaadt en het vak geweld aandoet. De SVJ heeft de doelgroep opgeroepen om de gedragsregels in acht te nemen. Leeuwin zegt hierop te zullen toezien en keurt het gedrag af van mediawerkers die het beroep te schande maken. Hij laat echter in het midden of hij, in casu de SVJ, concreet gaat optreden tegen zogenoemde journalisten die hun politieke voorkeur niet onder stoelen of banken steken. Overigens zullen die vermeende gedragsregels bij niemand in het Surinaamse journalistieke veld bekend zijn. Staan die gedragsregels vermeld in een document van de SVJ? Dan zijn ze slechts beschikbaar voor een, hooguit, handjevol leden. Een website heeft de vereniging nog steeds niet en de bereikbaarheid van de journalistenvereniging is vrijwel nihil.

Het is een grommende papieren tijger, de SVJ. Haar voorzitter roep de doelgroep op om 'de gedragsregels' in acht te nemen. Gedragsregels? Hij zal de journalistieke ethiek bedoelen. Natuurlijk zal iedereen begrijpen dat een journalist die te nauw betrokken is bij een politieke organisatie daar, in ieder geval, niet over kan berichten. Maar, in algemene zin, is een dergelijke betrokkenheid van een journalist niet goed, niet verstandig. Een journalist die dat zelf niet kan inzien, hoort niet in het metier thuis. Daar dient een SVJ tegen op te treden. Maar, dat doet de papieren tijger niet. De papieren tijger weet slechts een beetje te grommen.

Wat dollartjes bijverdienen

Overigens gaat Leeuwin in hetzelfde artikel ook in op collega's die reclamespotjes inspreken of voorlichtingsprogramma's verzorgen. Hij denkt dat het bij velen gaat om de extra Surinaamse dollarcentjes, zonder de gevolgen in acht te nemen. De stem van enkele mediawerk(st)ers is in vele commercials te horen. Die stemmen zijn, irritant, herkenbaar, zoals die van die belerende Apintie-dame die zichzelf vaak belangrijk en aantrekkelijk vindt en zoals die bronstige stem van die Radio 10 presentator en presentator van een actualiteitenprogramma op een staatszender? In hoeverre zijn zij nog geloofwaardig als ze kennelijk bijna alles lijken te willen doen voor dat extra centje.

Leeuwin stelt dat een hoofdredacteur de eerst verantwoordelijke is om erop toe te zien dat journalisten de algemene regels naleven en ook eventueel aangescherpte codes waarover de redacties zouden moeten beschikken. Hij roept hoofdredacteuren en media-eigenaren op om waakzaam te zijn. Ook nu horen we de SVJ weer een beetje grommen. Er wordt geen serieuze daadkracht getoond om ervoor te zorgen dat het journalistieke veld schoon wordt, dat waarden en normen serieus worden genomen door personen die zichzelf journalist noemen.

SVJ gromt, maar treedt vervolgens niet op

Je kunt als SVJ hoofdredacteuren dan wel oproepen om waakzaam te zijn, alsof die naar een onbeduidende vereniging luisteren, maar als SVJ kun je ook zelf in actie komen, door rechtstreeks journalisten die over de schreef gaan aan te spreken en desnoods te 'straffen' door ze bijvoorbeeld gedurende een bepaalde periode op non-actief te plaatsen of door ze publiek te maken. Een soort bewustwordingsperiode. Een periode waarin ze mogelijk ook nog wat bijgeleerd kan worden over het journalistieke metier. Een kant-en-klaar cursusje zal wel ergens in een lade liggen bij een vermeende journalistieke opleiding in Paramaribo.

Tijd dat SVJ eens zelf beleidsmatig misstanden en journalisten gaat aanpakken

Maar, het is dan wel leuk en aardig van Leeuwin om vlak voor de verkiezingen plotseling hoegenaamd kritisch te zijn over collega's die hun politieke boekje te buiten gaan, maar wanneer gaat de SVJ eens constructief en met beleid misstanden in de Surinaamse journalistiek aanpakken en niet alleen maar jammeren via de media op de eigen achterban, zonder ook maar eens iemand persoonlijk aan te spreken?

Ga grommen en werk aan kwalitatieve verbetering van de lokale journalistiek

Wanneer gaat de papieren tijger eens werkelijk grommen en optreden tegen bijvoorbeeld

* een hoofdredacteur die toestaat dat in zijn krant, op zijn nieuwswebsite of in zijn tv-programma beelden/foto's worden vertoond van slachtoffers (levend, gewond of dood) van verkeersongelukken en misdrijven, waarbij die slachtoffers duidelijk herkenbaar in beeld worden gebracht – aan privacy wordt niet gedacht;

* een hoofdredacteur die toestaat dat in zijn krant, op zijn nieuwswebsite of in zijn tv-programma beelden/foto's worden vertoond van een bij een ongeluk betrokken voertuig zonder dat het kenteken van dat voertuig onherkenbaar wordt gemaakt – aan privacy wordt niet gedacht;

* journalisten/(web-)redacteuren die consequent verzuimen een bron te vermelden van een artikel of foto;

* nieuwswebsites die foto's van derden publiceren, de bron ervan niet vermelden, maar wel in die foto's een soort 'watermerk' plaatsen van hun uitgever of krant waarmee bewust wordt gesuggereerd dat die foto's zijn gemaakt door een fotograaf in dienst van die uitgever of krant – dit is een vorm van misleiding van de lezers;

* journalisten/(web-)redacteuren die überhaupt niet of nauwelijks in staat zijn om een journalistiek artikel te schrijven (sla iedere willekeurige krant maar open);

* journalisten/(web-)redacteuren die artikelen uit buitenlandse media overnemen/vertalen zonder de bron te vermelden;

* journalisten/(web-)redacteuren die niet eens in staat zijn om bijvoorbeeld straatnamen of namen van Assembleeleden correct te schrijven en die sowieso nauwelijks in staat zijn om een volzin Nederlands correct te schrijven;

* media die geen eindredacteur in dienst hebben of een eindredacteur in dienst hebben die zit te slapen, gelet op de hoeveelheid dagelijkse fouten in artikelen;

* enzovoorts;

* enzovoorts.

Zelfs op de meest gewaardeerde en geciteerde nieuwswebsite wemelt het werkelijk dagelijks van journalistieke- en taalfouten. De kennelijke populariteit van die website is dan ook onbegrijpelijk of het zegt meer iets over het niveau van de bezoekers ervan.....

Optreden als positieve bijdrage aan verbetering kwaliteit

Door op te treden als SVJ tegen misstanden in de journalistiek, kun je als journalistenvereniging een positieve bijdrage leveren aan het verbeteren en opwaarderen van de kwaliteit van het lokale journaille en van de inhoudelijke kwaliteit van hun producten. Is het niet de voorzitter van de SVJ die om de zoveel tijd jammert dat het beroep van journalist wordt ondergewaardeerd? Is het niet zo dat die waardering er vanzelf komt wanneer de inhoudelijke kwaliteit van de journalistieke producten verbeterd?

Diverse organisaties en Kabinet van de President werken in 'The Mercury Free Partnership' aan einde kwikgebruik

Minamata Conventie nog niet door Suriname getekend

Kwikgebruik in goudvelden al vele jaren gedoogd door overheid

26-03-2015 Door: Paul Kraaijer (De Surinaamse Krant)


Al ruim een jaar geleden blijken de Commissie Ordening Goudsector en Conservation International Suriname te zijn gestart met 'The Mercury Free Partnership' met als doel gefaseerd kwik uit het milieu te halen. In dit partnerschap is ook het Kabinet van de President vertegenwoordigd. Overige leden zijn het Bureau voor Openbare Gezondheidszorg (BOG), het NIMOS (Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname), het WWF-Guianas en de Anton de Kom Universiteit van Suriname.

Na de oprichtingsvoorbereidingen en formalisering heeft het partnerschap zich woensdag 18 maart geïntroduceerd bij enkele ministers en hun vertegenwoordigers, welke ministeries uit hoofde van de taakstelling met kwik te maken hebben, zo laat het secretariaat van het partnerschap deze week in een persbericht weten.

Inhaalslag
Het begint erop te lijken dat Suriname sinds enige tijd wordt onderworpen aan een inhaalslag als het gaat om het stimuleren van een bewustwordingsproces in de samenleving inzake het gebruik van kwik en de daaraan verbonden risico's voor het milieu en de volksgezondheid. Naast 'The Mercury Free Partnership' is ook al enkele maanden de online-campagne NoKwik actief. Achter deze bewustwordingscampagne schuilt The Back Lot, vooral bekend door haar bioscoop in Paramaribo en de productie van het 10 Minuten Jeugdjournaal. NoKwik streeft naar zo veel mogelijk 'supporters' voor haar 'movement', zo is op haar website te lezen.

Anoniem

Het partnerschap lijkt het afgelopen jaar een anoniem bestaan te hebben geleid. Volgens Eunike Misiekaba, Technisch Coördinator, Conservation International Suriname, namens het partnerschap, gaat het om een 'commitment van de diverse partners om een georganiseerde en integrale aanpak te verwezenlijken om de noodzakelijke sociale verandering te bewerkstelligen voor het uitfaseren van kwikgebruik in Suriname', met andere woorden gestreefd wordt naar het geleidelijk verbannen van kwik uit Suriname, vooral en met name in de kleinschalige goudwinningssector.

Op de vraag wat het partnerschap sinds haar start zoal heeft gedaan, zegt Misiekaba: 'Sinds haar oprichting is hard gewerkt aan vooral het formuleren van een gemeenschappelijke strategie en werkwijze. Het MFP kiest voor de collectieve effectenaanpak (collective impact approach), hetgeen een lange termijn inzet is door een groep van belangrijke actoren en belanghebbenden uit verschillende sectoren om een specifiek maatschappelijk probleem op te lossen door middel van een gemeenschappelijke agenda. De MFP is de mogelijkheid om efficiënter en effectiever sociale verandering te mobiliseren, in samenwerking met een breder scala aan belanghebbenden. Deze aanpak vereist een systematische aanpak van ontwikkelingsvraagstukken die zich richt op de relaties tussen organisaties en de vooruitgang in de richting van gemeenschappelijke doelstellingen. Dit kost best wel meer tijd, omdat het om grote samenwerkingen gaat, maar heeft een duurzamer karakter.'

Wat het partnerschap concreet heeft gedaan en in de nabije toekomst gaat doen blijft vooralsnog onduidelijk.

Het gebruik van kwik is in Suriname overigens 'helaas' niet bij wet verboden, zegt Misiekaba. Voor gebruik en import ervan is een vergunning nodig. Maar, iedereen weet dat op de goudvelden kwik te vinden is, dat veelal het land wordt binnengesmokkeld uit buurlanden als Guyana. Nu en dan wordt bij toeval, tijdens reguliere verkeerscontroles onder andere bij Burnside in het district Coronie, een hoeveelheid kwik in voertuigen aangetroffen dat vervolgens in beslag wordt genomen. Ook op vluchten naar bestemmingen in het binnenland vanaf het vliegveld Zorg en Hoop in Paramaribo wordt wel eens wat kwik aangetroffen.

Misiekaba: 'In Suriname en in de wereld is kwik niet meer weg te denken als middel van bestaan. Behalve in de ambachtelijke goudwinning, komt kwik in heel veel andere producten en sectoren voor, zoals cosmetica, elektronische apparatuur, in de gezondheidszorg, chemicaliën, bouwproducten, andere mijnbouwproductie industrieën, et cetera. Weliswaar zorgt de ambachtelijke goudwinning voor een significante uitstoot, maar realiteit is dat met dit middel bijna 40.000 mensen in het binnenland voor een inkomen zorgen voor hun huishouden. De overheid, en met name de Commissie Ordening Goudsector, is enkele jaren bezig geweest om die sector te ordenen en te formaliseren, hetgeen uiteindelijk moet leiden tot een efficiëntere werkwijze van deze groep. Daarbij stimuleert zij ook kwikvrije methoden van goudwinning. Maar, op zichzelf is de commissie niet in staat om deze sector en vooral dit probleem op te lossen. Want, de realiteit wijst ook uit, dat waar reinforcement komt, ook de zwarte markt toeneemt en inefficiëntie vergroot wordt. De hulp van andere sectoren is van eminent belang.'

Het lijken allemaal goede intenties van het partnerschap, maar erg veel is tot heden nog niet bereikt. Immers, nog steeds gebruiken de meeste goudzoekers kwik en geen milieuvriendelijke winningsmethoden en lijken zij ook niet werkelijk gestimuleerd en gemotiveerd te worden om over te stappen van kwik op milieuvriendelijke goudwinningsmethoden. Er wordt ook niet door instanties opgetreden op de goudvelden tegen het gebruik van kwik. Kwik wordt niet in beslag genomen en gebruikers ervan worden niet beboet. Het gebruik van kwik in het binnenland wordt al jaar en dag gedoogd.

Minamata Conventie van de VN

Daarenboven heeft Suriname als enige land op het continent de zogenoemde Minamata Conventie (een internationaal verdrag ter bescherming van de volksgezondheid en het milieu tegen kwik) nog niet getekend. Alleen Guyana en Uruguay hebben het nu geratificeerd. In totaal hebben 128 landen getekend en 10 landen geratificeerd. Volgens Misiekaba wil Suriname, alvorens tot ondertekening over te gaan, eerst goed in kaart brengen wat de ratificatie van zo'n document bekent voor de huidige Surinaamse huishoudens. 'Met het ondertekenen van de conventie spreekt een staat de intentie uit om te voldoen aan de conventie. In dit specifiek geval geeft een staat ook aan om binnen een bepaalde periode (hoogstwaarschijnlijk 3 jaar) de conventie van kracht te maken in hun politieke huishouden. Het verdrag is dan nog niet officieel bindend voor de staat. Bij ratificatie wordt de conventie wel bindend verklaard.'

'Er is door het NIMOS een adviesdocument uitgebracht die de status beschrijft waarin Suriname zich bevindt met betrekking tot datgene wat deze Conventie verwacht van landen die geratificeerd hebben. Een analyse laat zien, dat Suriname reeds delen van deze Conventie uitvoert, ondanks het feit dat er nog niet geratificeerd is, maar dat andere zaken geordend, ingericht of versterkt dienen te worden.' 

Fonds

En paar jaar geleden, november 2011, had de Commissie Ordening Goudsector nog een plan voor het in het leven roepen van een speciaal fonds waar kleinschalige goudzoekers terecht zouden kunnen voor de financiering van de aankoop van milieuvriendelijke goudwinningsapparatur. Dat fonds lijkt nog steeds niet van de grond te zijn gekomen, terwijl destijds werd gesteld dat in 2012 goudzoekers kwikvrije miningsprocessen zouden kunnen toepassen. Bekend is dat er goudzoekers zijn die graag zouden willen overstappen op milieuvriendelijke goudwinning, maar niet de financiële middelen daarvoor hebben. Een dergelijk fonds zou een goede stimulans zijn om toe te werken naar een kwikvrije goudwinning in het land. Inmiddels is het eind maart 2015 (!) en van een fonds lijkt nog geen sprake.

Op de vraag waarom dit fonds er (nog) niet is, blijft Misiekaba het antwoord vooralsnog schuldig.

Er is nog een lange weg te gaan alvorens geen kwik meer wordt gebruikt door de kleinschalige goudzoeker ofwel porknokker ofwel Braziliaanse garimpeiro in het Surinaamse achterland, vooral zolang zij niet (financieel) gestimuleerd of gemotiveerd worden om over te stoppen op milieuvriendelijke winningsmethoden van goud.

Lees ook deze artikelen ter informatie:

Sinds 2006 steekt kwikproblematiek steeds de kop op, 8 februari 2013

Paul Ouboter: 'Duurzame goudwining mogelijk', 8 augustus 2013