dinsdag 8 november 2011

Surinaamse regering kan niet zonder commissies

De commissies van de regering Bouterse-Ameerali


Een overzicht en stand van zaken

08-11-2011 Door: Paul Kraaijer


Paramaribo – Sinds het aantreden van de regering van president Desi Bouterse en vice-president Robert Ameerali op 12 augustus 2010, zijn diverse (onderzoeks-) commissies door de regering in het leven geroepen. Gemiddeld één per maand. Voor ieder complex probleem, waar niet direct een simpele oplossing voor blijkt te zijn, wordt een commissie van wijze – vooral – heren geïnstalleerd.

Naast de door de regering Bouterse-Ameerali geïnstalleerde commissies, bleek in februari 2011 dat er al maar liefst 462 commissies bij de overheid aan het werk waren. Dat vond Bouterse toch iets te gortig en hij gaf opdracht om de commissies te ontmantelen. Het was een nalatenschap van de regering Venetiaan. De absurditeit van die commissies bleek onder andere uit het feit dat binnen het ministerie van Justitie en Politie rond de honderd commissies actief waren en bij het ministerie van Handel en Industrie veertig. Ambtenaren hadden zitting in commissies en er waren zelfs commissies die de beschikking hadden over eigen auto’s. Een onwenselijk situatie, aldus de regering Bouterse-Ameerali.

Maar, Bouterse was nog geen twee weken aan de macht of de eerste commissie werd al ingesteld. Eind augustus 2010 werd de zogenoemde ‘ICT-inventarisatiecommissie’ geïnstalleerd met als doel het ordenen van het communicatienetwerk en de ICT-infrastructuur binnen de overheid. Volgens vicepresident Ameerali deugde het computernetwerk van de overheid niet, werkte het inefficiënt en dreef het overheidsuitgaven ‘nodeloos’ op. De commissie werd geleid door de voorzitter van de Associatie van Surinaamse Fabrikanten, Rahid Doekhie.

Begin november 2010 werd de ‘Commissie Reorganisatie van het ministerie Ruimtelijke Ordening, Grond- en Bosbeheer’ ingesteld. Deze commissie werd geleid door Cornelly Strijdhaftig Culley, oud-directeur op het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen. Binnen uiterlijk twee maanden moest de commissie een advies aanbieden aan Bouterse, Ameerali en aan minister Martin Sastroredjo. Maar, de commissie presenteerde pas begin april 2011 de uitkomsten van haar onderzoek en die logen er niet om. Volgens de commissie was er binnen het ministerie sprake van vervalsing van stukken, bevoordeling van familieleden en van partijgenoten. Enige vorm van controle ontbrak. De harde conclusies van de commissies leidden tot veel politieke- en maatschappelijke ophef.

Een van de meest in het nieuws zijnde en in het oog springende commissies werd op 20 december 2010 geïnstalleerd: de ‘Commissie Ordening Goudsector’. Deze commissie - met eigen logo - werd door president Bouterse gekwalificeerd als ‘historisch’. Naast het daadwerkelijk ordenen van de goudsector in vooral het binnenland onder de kleinschalige goudzoekers, horen bij de ordening ook het milieuvraagstuk, de bewaking van de volksgezondheid, veiligheid en zogenoemde sociaal-economische zaken. De commissie is nog steeds aan het werk en heeft inmiddels gezorgd voor ordening van de Merian- en Maripaston goudvelden. Ook kwam de commissie onder vuur te liggen van de gebroeders Leo (goudzoeker en onruststoker in het Maripastongebied) en Ronny Brunswijk (goudzoeker, houtkapper, voetballer, oud-rebel en Assembleelid) die commissieleden betichtten zelf belangen te hebben in de goudwinning. De ongefundeerde beschuldigingen van de Brunswijk broers werden snel door de commissie weersproken en na een gesprek met president Bouterse kwam Ronny terug op zijn gedane uitlatingen. Eén van de belangrijkste speerpunten van de commissie is het permanent uitbannen van kwik op de goudvelden en een importverbod op deze giftige stof.

In de eerste week van 2011 werd het Assembleelid Ronny Brunswijk benoemd tot voorzitter van de ‘Commissie Toewijzing en Ontruiming Volkswoningen’. De commissie zou, aldus minister Alice Amafo van het ministerie van Sociale Zaken en Volkshuisvesting, ‘een belangrijk hulpmiddel’ moeten worden bij het oplossen van het woningenvraagstuk. Daarnaast zou de commissie meer duidelijkheid moeten brengen bij de toewijzing van woningen de door de staat gebouwd zijn.

De volgende commissie die het levenslicht zag was de ‘Commissie Samenstelling Tripartiet Overleg’ die op 21 februari 2011 door Bouterse zelf werd benoemd. De commissie moest zorgen voor een goede samenstelling en inrichting van het overleg tussen de vakbeweging, het bedrijfsleven en de regering.

Een aantal weken later installeerde vice-president Robert Ameerali - op 11 maart - de ‘Commissie Personenvoer’. Een commissie die zou moeten gaan zorgen voor meer ordening in het openbaar boot- en busvervoer. Die ordening zou onder andere moeten zorgen voor de verwijdering van de vele illegale vervoerders uit de openbaar vervoer sector.

Met ingang van 18 april werd een commissie actief die een inventarisatie moest gaan maken van ‘Texas’ (Devisbuiten). Aanleiding was de onrust onder de enkele honderden illegale bewoners. De rechtmatige eigenaren van de gronden wilden een deel ontruimen. De commissie zou enige duidelijkheid moeten verkrijgen in de situatie van het gebied.
Precies een maand later was het de beurt aan minister Alice Amafo van Sociale Zaken en Volkshuisvesting. Zij installeerde maar liefst vijf commissies. Deze commissies werden onderverdeeld in drie categorieën:
De ‘Commissie Toezicht Kinderbeleid’ (naar aanleiding van ‘incidenten’ in twee kindertehuizen waarbij de rol van de Kinderbescherming in twijfel werd getrokken),
de ‘Commissie Monitoringsplan Sanering Geneeskundige Hulpkaarten Bestand’,
en drie commissies in de categorie Huisvesting (de Commissie Krakersproblematiek en Occupatie’ met als voornaamste taak het oplossen van de occupatie-problematiek in Suriname, de ‘Commissie Afronding Huizen-bouwproject ten behoeve van leprapatiënten’ en de ‘Commissie voor de Afronding van het Huizenbouwproject B.E.W.’ die betrekking heeft op de woningen, die tijdens het B.E.W.-project in 1996 zijn gebouwd. De mensen hebben de al dan niet afgebouwde huizen bezet. De commissie zal ook hier de situatie analyseren, zodat de juridische status voor deze mensen bepaald kan worden. De minister gaf aan, dat de commissies voor een periode van 4 maanden werden ingesteld.

Het presidentieel paleis was het toneel waar president Bouterse op 29 juni de belangrijke ‘Commissie Herziening Grondwet’ mocht installeren. Een Grondwetsherziening was een van de meest belangrijke beleidspunten van de regering Bouterse-Ameerali. Tot voorzitter werd benoemd de bekende staatsrechtgeleerde Sam Polanen. In de samenleving bleken meer en meer getwijfeld te worden over de inhoud van de uit 1987 daterende Grondwet. Geplande wijzigingen zijn nimmer doorgevoerd. De commissie zou de gehele Grondwet tegen het licht gaan houden.

De minister van Justitie en Politie, mr. Martin Misiedjan, installeerde op 16 september de ‘Commissie Inburgering en Integratie’. Deze commissie zou zich gaan buigen over de aspecten inburgering en integratie en ook voorstellen doen inzake de ceremoniële uitreiking van verleende naturalisaties. Tot voorzitter van de commissie werd aangesteld mevrouw mr. S. Sitaram, onder-directeur Vreemdelingenzaken.

De volgende commissie werd geboren op 5 oktober en kreeg de naam ‘Commissie Herziening Telecomwet’. Minister Falisie van Transport, Communicatie en Toerisme kreeg de eer de commissie te installeren. De Wet Telecommunicatievoorzieningen bleek toe te zijn aan een grondige herziening, vooral door de snelle ontwikkelingen in de communicatiesector. De commissie kreeg minimaal vier en maximaal zeven maanden de tijd om haar onderzoeksresultaten te presenteren.

De voorlopige laatste commissie die het levenslicht kreeg te zien is een commissie die tot taak kreeg om de problemen van milieu-inspecteurs te inventariseren en om daarvoor passende oplossingen aan te dragen.
Deze commissie werd op 14 oktober geïnstalleerd door minister Celcius Waterberg van Volksgezondheid. Eigenlijk had het Bureau Openbare gezondheidszorg (BOG), waar de milieu-inspecteurs werkzaam zijn, een commissie moeten samenstellen. Maar, David Bakker - voorzitter van de Bond van Milieu-inspecteurs - verklaarde tegenover de media dat het BOG dat had nagelaten. De commissie moet binnen drie maanden met voorstellen komen.

Het blijkt lastig te zijn om er achter te komen wat de stand van zaken is van de verschillende commissies. Niemand blijkt bereikbaar te zijn voor commentaar. Niemand kan of wil zeggen wat de huidige stand van zaken van een commissie is.
Voor wat betreft de ‘Commissie Personenvervoer’ berichtte het Dagblad Suriname op 27 oktober dat het ordenen van het busvervoer ‘niet lukt’. Volgens de krant wordt minister Falisie Pinas van Transport, Communicatie en Toerisme ‘meneer ordening’ genoemd. Maar, het blijkt hem, aldus het Dagblad Suriname, niet te lukken het chaotische busvervoer te ordenen. ‘Buschauffeurs hebben deze dagen messen en machetes naast hun stoel en schromen er niet voor deze te gebruiken. Laatst vond dat plaats bij het pompstation te Welgedacht C. Een notoire buschauffeur wilde een andere te lijf gaan met zo’n grote machete die zelfs in Rwanda de mensen de stuipen of het lijf zou jagen.’

Het wachten is op de volgende commissie. Mogelijk zal die binnenkort al worden ingesteld, want er valt nogal wat te ordenen in Suriname....

Noot Kraaijer:
Toeval bestaat niet? Of toch wel? Een dag na publicatie van mijn artikel verscheen op de nieuwswebsite NoSpang een artikel met als kop 'President wil commissies toevoegen aan ministeries'. Overigens is mijn artikel op dezelfde website geheel geplaatst.