dinsdag 28 januari 2014

Verbazing in Suriname: het heeft gehageld!

Bron foto: Dagblad Suriname
‘Mensen in rep en roer’

….maar, het heeft eerder gehageld in Suriname en omringende landen

28-01-2014 Door: Paul Kraaijer


Paramaribo – Het is alweer zo'n twee weken geleden week geleden. De ophef, verbazing en schrik in Paramaribo. Plotseling vielen ze naar beneden, vanuit de hemel, in de donkere avond van donderdag 16 januari. Hagel. Hagelstenen. Bevroren regen. Bij een temperatuur van rond de dertig graden Celsius. Vooral in de buurten Flora en Zorg en Hoop. Mensen zouden zelfs, zo berichtten diverse lokale media de volgende dag, in rep en roer zijn geweest. Hagel. Tja, natuurlijk geen natuurverschijnsel dat zich veel laat zien en horen in Suriname. Maar, echt onbekend moet het toch ook niet voor veel Surinamers zijn. Immers, bijna iedere Surinamer heeft wel familie in Nederland wonen….en daar wil het nog wel eens stevig hagelen.

Superlatieven
Surinaamse kranten en nieuwswebsites vielen over elkaar heen met superlatieven, verklaringen en allerlei tekst en uitleg over hagel, alsof de gemiddelde Surinamer geen idee zou hebben wat hagel is. De ene na de andere hageldeskundige bleek plotseling in het land te wonen waar zelden een hagelsteentje de grond weet te bereiken. Meteoroloog, hydroloog en zelfs de internetencyclopedie Wikipedia werden er aan de haren door het lokale journaille bijgesleept. Iedereen had plotseling een mening over en kennis van hagel.

Enkele mensen wisten de hagelstenen op video vast te leggen als niet tegen te spreken tastbaar hagelbewijs:


Meteorologe Truus Warsodikromo bevestigde op Starnieuws, dat het kan hagelen in Suriname en dat dit eerder al is gebeurd, maar wanneer, nee, dat wist ze niet hoor. Ze kwam wel met een heel simpele tekst en uitleg en Starnieuws nam een en ander klakkeloos van haar over en aan. Zo was volgens haar de temperatuur, op het moment, rond acht uur ’s avonds, dat het hagelde, afgekoeld en het had geregend. Zelfs wist ze te vertellen, dat er een storing boven het land hing met lage bewolking. Iets wat iedereen heeft kunnen zien.

Slecht gesteld met kennis Surinaamse ‘weerdeskundigen’
Warsodikromo: ‘Hagel is iets anders dan sneeuw.’ Werkelijk? En dat weet de Surinamer niet? Het heeft kunnen hagelen in Suriname, omdat dit mogelijk is door de weersomstandigheden, schreef Starnieuws heel onthullend. ‘Op dit moment beïnvloedt een troggesysteem ofwel een hoogtestoring, ons gebied. De ligging is ten westen van Suriname. De Inter Tropische Convergentie Zone ligt ook boven Suriname. De atmosfeer is hierdoor onstabiel en bevat tevens voldoende vochtige lucht. Deze zijn belangrijke voorwaarden voor het ontstaan van onweerswolken oftewel Cumulonimbuswolken (CB-wolk)’, legde meteorologe Warsodikromo uit voor de bezoekers/lezers van Starnieuws.

'De neerslag in de doorsnee CB bevat ijskristallen/hagel, maar doordat de hoogte van het nul gradenniveau normaal in Suriname te hoog ligt, smelten de ijskristallen/hagel voordat deze het aardoppervlak bereiken. Donderdagavond lag het niveau duidelijk lager. De basis van de CB-wolk waaruit de hagel viel, was laag, namelijk tussen de 250 en 300 meter. Mogelijk waren de hagelstenen in de wolk ook groot en zwaar’, aldus Warsodikromo.

Het hagelbuitje haalde ook het Nederlandse nieuws. Zo kopte de NOS ‘Suriname schrikt van hagelbui’ en de Volkskrant schreef ‘Suriname getroffen door zeer zeldzame hagelbui’. Even dus een keer geen ‘Bouterse’……

Tegenover de Caribische nieuwswebsite Caribbean360.com zei Warsodikromo niet te weten wanneer het voor het laatst had gehageld in Suriname, ‘maar onbevestigde rapporten geven aan dat ergens in de jaren ’50 het ooit heeft gehageld’.

Kennelijk heeft zij geen korte-termijn-geheugen, gelet op het feit dat het op 2 september 2013 rond half vijf ’s middags nog heeft gehageld in het Santo Boma-gebied. Tijdens een hevige regenbui vielen er kleine kristalachtige stenen naar beneden, hagel. Er werd sterk getwijfeld aan de echtheid van die hagel, maar het was hagel. Op verschillende plaatsen hagelde het tegelijk in dit gebied, zo berichtte het Dagblad Suriname de volgende dag. Weer een dag later zei een niet bij naam genoemde ‘ervaren meteoroloog’ in dezelfde krant: ‘Het is theoretisch niet mogelijk dat in Suriname een hagelbui voorkomt. Eén van de belangrijkste voorwaarden is, dat in de bovenste lagen van de bewolking de stroming van het oosten naar het westen constant moet plaatsvinden. En hiernaast zijn er ook enkele andere voorwaarden. Echter hebben we deze niet in Suriname. De structuur van onze luchtlagen zal een hagelbui niet toelaten. Het is theoretisch onmogelijk, maar toch niet uitgesloten. Ik wil niet verder uitwijden over deze zaak, voordat het goed onderzocht is’, zei de weerspecialist 4 september 2013 in het Dagblad Suriname.

De website van de Suriname Herald (een van de vele Surinaamse nieuwswebsites, met een naam die interessanter klinkt dan de inhoud werkelijk is, van een bedenkelijk journalistiek niveau) plaatste op de avond van de hagelbui meteen al rond half twaalf een uitleg over hagel zoals die wordt vermeld in de internetencyclopedie Wikipedia. Kennelijk ging ook de webredactie van deze site ervan uit, dat geen enkele Surinamer weet wat hagel is. Overigens, de Suriname Herald berichtte ook nog eens dat ‘een weersdeskundige’ - wie dat is vermeldt de website, hoe vreemd, niet - beweerde dat voor zover bekend het nog nooit in Suriname heeft gehageld…… Het lijkt slecht gesteld te zijn met de historische kennis van de Surinaamse ‘weerdeskundigen’ en meteorologen.

Om een betrouwbare uitleg te krijgen over hagel is een bezoekje aan de website van het Nederlandse Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut, KNMI, de moeite waard: ‘Hagelstenen zijn harde klompjes ijs. Ze ontstaan in buienwolken waarin sterke luchtstromingen omhoog en omlaag gaan waardoor de klompjes ijs op en neer geslingerd worden. Om de ijskristallen heen vormen zich telkens nieuwe laagjes ijs. Onderin de wolk is het niet zo koud waardoor het water in het ijskristalletje langzaam smelt en een doorzichtig laagje ijs gevormd wordt. Hoger in de wolk is het kouder. De hagelkorrels worden dan bedekt met een laagje sneeuwachtig ijs. Als je een hagelsteen doorsnijdt en de laagjes ijs telt, kun je zien hoe vaak de hagelsteen op en neer geslingerd is. (…)’

Hydroloog Naipal: ‘Hagel in Suriname helemaal niet zo bijzonder’
Het Dagblad Suriname laat in haar editie van 18 september 2014 e bekende lokale hydroloog Sieuwnath Naipal, verbonden aan de Anton de Kom Universiteit, aan het woord. De krant vraagt zich af of Surinamers, naar aanleiding van het hagelbuitje, zorgen moeten gaan maken. ‘Zullen we winterjassen moeten aanschaffen? En is dit het begin van een ijstijd, van een heel nieuw klimaat in Suriname?’ Volgens hem is hagel in Suriname echter helemaal niet zo bijzonder. ‘Dat gebeurt regelmatig. Alleen is het dan zo warm dat tegen de tijd dat de hagel de grond bereikt, het alweer is gesmolten. Maar de omstandigheden waren perfect afgelopen donderdag. De zon was weg, want het was donker en dus niet zo warm meer. Het is wel zo dat het wat koeler is dan het moet zijn rond deze tijd van het jaar. In dat opzicht zouden we dus kunnen zeggen dat we het vaker zullen meemaken.’

Hagel in de regio
Ook in ‘buurlanden’ van Suriname vallen wel eens ‘zeldzame’ hagelstenen uit de hemel en bereiken zelfs het aardoppervlak. Dat was onder andere het geval op 28 september 2013 in de wijk Blueberry Hill van de stad Linden in Guyana. De lokale krant Guyana Chronicle berichtte over de hagelbui met stenen zo groot als ‘tennisballen’. Diverse bewoners werden zelfs bang en schakelden alle elektrische apparatuur in huis uit. De hagelbui zou een uur hebben geduurd.

Een hagelstorm trof in december 2011 diverse boerderijen en landerijen in het zuiden van Brazilië.  In het belangrijkste wijngaardengebied van het land werd 80% van de druiven verwoest tijdens een twintig minuten durende hagelbui. Ook fruittelers werden getroffen. Vooral de staten Rio Grande do Sul en Santa Catarina werden zwaar getroffen.
Twintig steden in Rio Grande do Sul werden op 20 oktober 2007 verrast door een zware hagelbui. Meer dan tweehonderd mensen raakten zelfs gewond door hagelstenen. 21.000 Woningen en gebouwen raakten beschadigd en ruiten van auto’s sneuvelden. Klik hier voor enkele foto’s die duidelijk maken hoe zwaar de hagelbui was.

Bron foto: William Fernando Martinez, AP
De Colombiaanse hoofdstad Bogotá werd begin november 2007 getroffen door een zware hagelbui. Volgens het Colombiaanse meteorologisch instituut IDEAM (Instituto de Hidrología, Meteorología y Estudios Ambientales de Colombia) was La Niña de oorzaak van de hagelbui. Er vielen enkele lichtgewonden door ‘ijsballen’ en enkele mensen moesten voor onderkoeling worden behandeld, omdat zij geen warme kleding droegen. De hagelstorm werd door velen op foto en video vastgelegd.


Een buitje....
Het zeldzame hagelbuitje in Paramaribo was niets meer en niets minder dan dat, een buitje. De ophef en rep en roer werden vooral veroorzaakt en verzonnen door de media die als haviken op de hagelstenen doken. Natuurlijk, het klinkt vreemd, hagel in een land waar de temperatuur overdag zelden onder de dertig graden Celcius daalt en ’s nachts zelden onder de drieëntwintig graden. Maar, het kan en het gebeurt nu en dan. Eenmaal op de grond verdwijnen de hagelstenen echter zeer snel als sneeuw voor de zon en resten slechts de herinnering, de foto’s en video’s.