Kort nadat de media werden beschreven als 'afval', draaide de Braziliaanse extreemrechtse presidentiële front-runner kandidaat Jair Bolsonaro honderdtachtig graden en noemde hij journalisten 'vrienden' en beloofde hij een vrije pers te verdedigen,om centrum kiezers te trekken.
Bolsonaro, die een aanval met een groot mes overleefde tijdens een campagnebijeenkomst op 6 september, zorgde voor een golf van woede over jarenlange corruptie, toenemend geweld en een zwakke economie, om een sterke voorsprong te nemen tijdens de eerste stemronde van afgelopen zondag en vergaarde 46 procent van de stemmen. Velen verwachten, dat hij de linkse Fernando Haddad, van de Partido dos Trabalhadores, verslaat in de tweede ronde op 28 oktober.
Ondanks zijn sterke opkomst, tonen peilingen aan dat Bolsonaro door grote delen van het electoraat een hekel aan hem hebben. Tijdens zijn bijna drie decennia als federaal Congreslid vervreemdde de voormalige legerkapitein veel kiezers met gewelddadige, anti-vrouw en homofobe opmerkingen. Die bezorgdheid is toegenomen sinds de verkiezingen van afgelopen weekend als gevolg van een groeiende lijst van aanvallen, naar verluidt door zijn aanhangers, op politieke tegenstanders, en door zijn antipathie tegen de pers, die hij in een Twitter-bericht donderdag 11 oktober 2018 'afval' noemde.
Sabemos da importância da liberdade de imprensa. Quando cobre os fatos, sem ativismo político e parcialidade, a mídia cumpre seu papel valoroso de informar as pessoas. Apesar do claro aparelhamento, ainda há uma parte que não se rendeu ao sistema e realiza muito bem esta função.— Jair Bolsonaro 1️⃣7️⃣ (@jairbolsonaro) October 11, 2018
Kort na de tweet sloeg Bolsonaro een meer verzoenende toon aan, probeerde een beroep te doen op centristische kiezers en ontkende dat hij 'extreem rechts' is. Hij beloofde ook de persvrijheid te respecteren, die hij regelmatig bekritiseerde, omdat die hem oneerlijk zou behandelen, terwijl hij aan de kaak stelde gewelddaden waarvan critici zeggen dat ze in zijn naam zijn gepleegd.
'Leden van de pers, of misschien moet ik zeggen 'vrienden', ... we garanderen de persvrijheid. We zullen geen enkele vorm van controle van mediabedrijven hebben', vertelde hij in zijn eerste openbare persconferentie sinds de stemming, aan een zaal vol verslaggevers en partijondersteuners in Rio de Janeiro.
'Wij willen dat u echt onafhankelijk bent en verantwoordelijk bent voor alles wat u schrijft', voegde hij eraan toe. Maar, toen het de beurt was aan een vrouwelijke verslaggever van de gerespecteerde Folha de S.Paulo-krant in Brazilië om een vraag te stellen, werd ze gesisd en uitgejouwd door de aanhangers van Bolsonaro, wat de leider van de Partido Liberal, Gustavo Bebianno, ertoe dwong om hen te herinneren aan hun inzet voor een vrije pers.
Volgens de Braziliaanse Vereniging van Onderzoeksjournalistiek zijn er 130 gevallen van aanvallen tegen journalisten gerelateerd aan de politiek en de verkiezingen dit jaar.
Een auto die de tegenstander van Bolsonaro in de presidentiële race vervoerde, werd donderdag geblokkeerd door een pick-up in Brasilia, volgens de communicatiemedewerkers van Haddad. De niet-geïdentificeerde inzittenden van dat voertuig riepen scheldwoorden tegen Haddad en leden van de katholieke kerk, die de kandidaat net had bezocht, zeiden de assistenten van Haddad.
A candidatura do deputado Jair Bolsonaro é vazia de propostas assim como seu mandato foi durante quase 30 anos de Congresso. Por isso, ele tem promovido uma campanha mentirosa e precisamos da sua ajuda para combater a campanha do ódio e da desinformação. Denuncie: 11 974028726 pic.twitter.com/pubDbsDegB— Fernando Haddad 13 (@Haddad_Fernando) October 12, 2018
In een interview dat vrijdag via social media werd uitgezonden, bekritiseerde Haddad de campagne van Bolsonaro voor 'het bevorderen van een cultuur van geweld'. Haddad zei dat er een man was geïdentificeerd in verband met het incident en wordt gecontroleerd door de Federale Politie.
Bolsonaro heeft de voorbije weken steeds meer de Braziliaanse mainstream media geschuwd, via Facebook Live rechtstreeks met zijn supporters gesproken, of via gezellige interviews met vriendelijke tv-netwerken die dezelfde communicatiestrategieën gebruiken als die van de Amerikaanse president Donald Trump. Bolsonaro herhaalde donderdag zijn bewondering voor Trump. Maar, hij zei dat hij de ex-adviseur van de Amerikaanse leider, Steve Bannon, niet had ontmoet, die tijdens de campagne met Bolsonaro's zoon Eduardo verscheen.
(Suriname Mirror/Reuters/Twitter/YouTube)