Conservation International Suriname zoekt dollars via lokale 'partnerships'

'Friends of Green Suriname' initiatief om dollars binnen te slepen

Plotseling blijken bedrijven betrokken te zijn bij bescherming van de Surinaamse biodiversiteit

Publicitaire positieve groene aandacht en tripjes naar binnenland lokkertjes voor bedrijven

16-11-2014    Door: © Paul Kraaijer/© De Surinaamse Krant


Paramaribo – De Surinaamse tak van de in het Amerikaanse Arlington, Virginia, gevestigde internationale natuurbeschermingsorganisatie Conservation International, is meer en meer gaan lijken, vooral qua uitstraling, public relations, taalgebruik en samenwerking met bedrijven, op haar grote broer in de VS. Dat werd benadrukt op 6 oktober van dit jaar, toen Conservation International Suriname (CI-S) haar nieuwe campagne Friends of Green Suriname (FOGS) startte.

Bij de publicitaire start van die campagne zei directeur John Goedschalk van CI-S: 'Tot nu toe hebben we hoofdzakelijk steun uit het buitenland aan moeten trekken om onze projecten te kunnen realiseren, maar ook in Suriname zien we steeds meer ondernemers die duurzaamheid als kernwaarde hebben en daar graag invulling aan willen geven.'

'Veel ondernemingen krijgen vragen over hun rol in de samenleving en hun verantwoordelijkheid voor mens en milieu. Toenemend consumentenbewustzijn, een groeiende behoefte aan duurzame producten en diensten, schaarste van energie en de gevolgen van klimaatverandering liggen hier onder andere aan ten grondslag. Via dit initiatief, kunnen ondernemers een concrete bijdrage leveren aan natuurbehoud in Suriname', sprak Goedschalk.

Conservation International is overigens vooral bekend geworden door haar zogenoemde wereldwijde veldonderzoeken. Zo werd in 2006 een onderzoek uitgevoerd op het Nassau Plateau, in het oosten van Suriname. Ruim een jaar later haalden de resultaten van dit veldonderzoek wereldwijd de nieuwspagina’s. Er werden vierentwintig nieuwe diersoorten ontdekt, waaronder de inmiddels beroemd geworden fluorescerende blauwe kikker (‘atelopus’). Vier jaren later, in 2010, werd een veldonderzoek verricht in een gebied in de omgeving van het Trio-dorp Kwamalasamutu in het diepe zuiden van Suriname. In januari 2012 werd bekend dat tijdens dat onderzoek zevenenveertig nieuwe diersoorten waren ontdekt en in totaal werden er bijna dertienhonderd soorten geregistreerd. Het zijn dit soort onderzoeken die Conservation International in zekere zin wereldfaam bezorgen en dus ook de Surinaamse afdeling.

Bedrijven aantrekken met gelikte promopraatjes en -video's

Goedschalk weet zijn verhaal goed verpakt, in wollige woorden en doorspekt met Engelse termen, aan de man te brengen. Hij praat niet als een echte milieuactivist, maar meer als een ambtenaar, een accountant, een directeur van een organisatie die veel geld kost. Het nieuwe initiatief lijkt niets meer en niets minder op een campagne, vergezeld van gelikte promovideo's, om gelden voor de organisatie binnen te slepen. Surinaamse en Amerikaanse dollars zijn zeer welkom en bedrijven trappen, al dan niet terecht, in de promopraatjes en -video's van Conservation International Suriname en FOGS. Diverse bedrijven zijn al in het dal van Friends of Green Suriname gesprongen. Zij worden via de website van de 'Friends' uitgenodigd om 5.000, 10.000, 25.000 of 50.000 Amerikaanse dollar te investeren in CI-S. 'YES, I’m excited about supporting Conservation International Suriname in keeping Suriname the greenest country on earth.', is te lezen op die website. Natuurlijk, in Amerikaanse dollars en natuurlijk in de Engelse taal. Het moet immers toch interessant en uitnodigend lijken.

John Goedschalk (Bron foto: Paul Kraaijer)

In een reactie laat Goedschalk vandaag weten: 'Het principe van fondsenwerven is natuurlijk niet nieuw en het is inderdaad zo dat er door Conservation International in de VS reeds lange tijd wordt samengewerkt met het bedrijfsleven. Wanneer CI in de VS fondsen werft, dan is het niet perse voor projecten in Suriname, maar worden de inkomsten verdeeld over alle CI-projecten wereldwijd. Het verschil dat nu met Friends of Green Suriname wordt gemaakt is, dat er in Suriname lokaal bij bedrijven fondsen worden geworven, en dat er een netwerk identiteit wordt geschapen, die lokaal aanspreekt en honderd procent lokaal gericht is. Kortom, we werven nu Surinaams geld voor het aanpakken van Surinaamse uitdagingen.'

Geen openheid over gedoneerde bedragen

Welk bedrijf, welke onderneming welk bedrag heeft overgemaakt wordt niet bekendgemaakt. Van echte openheid bij CI-S lijkt dan ook geen sprake. De namen van bedrijven en ondernemingen die onbekende bedragen hebben gedoneerd worden echter wel, met logo's, vermeld. Maar, dat zijn er nog bedroevend weinig en van grote bedrijven is überhaupt (nog) geen sprake. De Surinaamse Brouwerij (producent van het lokale bier Parbo) is tot vandaag de dag de grootste onderneming die zich Friends of Green Suriname mag noemen. Een bedrijf dat op zich al veel aandacht besteedt aan duurzaamheid bij de productie van hun bier. Bedrijven als de Fernandes Group, Staatsolie, Haukes en Telesur, die bekende lokale sponsoren zijn van allerlei activiteiten, laten het (vooralsnog) afweten.

De verklaring hiervoor van Goedschalk is: 'De kracht van een initiatief als deze zit hem perse niet in klinkende namen. Het gaat juist om gelijkdenkenden, mensen die gepassioneerd zijn over het onderwerp en zich verbonden voelen met de toekomst van Suriname. De combinatie van die energie en de projecten die uitgevoerd kunnen worden met de ondersteuning van vele kleintjes gaat evenveel impact kunnen hebben. Sinds onze lancering op 6 oktober zijn we wel in gesprek geraakt met enkele grote bedrijven. Ik ben ervan overtuigd dat meer bedrijven zich zullen aansluiten. Maar welke dat zullen zijn, en wanneer die partnerschap zal starten, zal moeten blijken.'

Vermelden hoogte donaties heeft 'geen meerwaarde'

Over het niet vermelden van de hoogte van de diverse donaties door bedrijven zegt John Goedschalk: 'Als hiervoor een meerwaarde zou bestaan, zou daar zeker naar gekeken kunnen worden. Op dit moment is het voor het initiatief niet van belang om een transactie tussen twee organisaties onderling, welke gebaseerd is op een gedeelde visie voor de toekomst van Suriname, te publiceren. We richten ons liever op het uitleggen van het initiatief en het doen slagen van de projecten die we kunnen uitvoeren met de bijdragen van onze Friends.' Openheid hierover hoeft dus niet verwacht te worden van de organisatie en dat maakt nieuwsgierig en tegelijkertijd gezond argwanend.

Overigens is CI-S ook sinds kort actief op Facebook waar zij haar best doet om donateurs te aan te trekken met mooie foto's en korte teksten als 'The Rainforest gives us fresh air, clean water & medicinal products. Help us to protect it.', gevolgd door een link naar de website van de 'Friends'.

Opmerkelijk is, dat het goudbedrijf NaNa Resources van Henk Naarendorp, ook directeur van de Surinaamse Kamer van Koophandel en Fabrieken, dat vele duizenden hectares in concessie heeft om goud te winnen, zich bij het initiatief leek te hebben aangesloten. Natuurlijk, NaNa Resources tracht als een van de weinige goudbedrijven in het binnenland op milieuvriendelijke wijze goud te winnen, zonder gebruik van kwik, maar dat neemt niet weg, dat grote stukken tropisch regenwoud door het bedrijf zijn en worden verwoest. Voor CI-S lijkt dat echter geen bezwaar om tot de 'Friends' toe te treden.

'Wij sluiten geen bedrijven uit, omdat ze in een bepaalde sector zitten'

Goedschalk: 'Het is belangrijk om te begrijpen, dat CI-Suriname, net als CI global met drie concepten werkt om landen te helpen om een gezonde duurzame samenleving te zijn. Namelijk:

1. Protection of critical natural capital

2. Improving governance of natural capital and protected areas

3. Promotion of sustainable production and consumption.

Het gaat hier dus om nummer 3.'

'Wat wij geloven bij CI is, dat om verandering teweeg te brengen in bedrijfsprocessen en productieprocessen, je dit het beste vanuit de boardroom kan doen, door in gesprek te gaan en te blijven met bedrijven wiens huidige processen schadelijk zijn voor de ecosystemen die beschermd dienen te worden en dan van binnenuit blijvende verandering teweeg brengen. Juist door met hen samen te werken, kunnen we hen ondersteunen met het beperken van de schade die zij aanbrengen. We werken hier dus volgens wat we noemen de 'mitigation hierarchy'. Ik denk dat het niet de bedoeling kan zijn van Friends of Green Suriname om bedrijven uit te sluiten, omdat ze in een bepaalde sector zitten. Uiteindelijk levert zo’n bedrijf ook zijn bijdrage aan de economie en vervult het een taak binnen de maatschappij, anders waren ze er niet geweest. Dit initiatief is er juist om samen te werken met die bedrijven die zich willen inzetten voor het behoud van Suriname als groenste land ter wereld. Als die bereidheid er is, en men ondersteunt onze programma’s, terwijl we ondertussen in gesprek blijven over wat bedrijven intern kunnen doen, dan denk ik dat we al aardig wat stappen vooruit maken, op een constructieve manier.'

Uiteindelijk geen 'fit' tussen NaNa Resourses en FOGS

Tot slot laat de directeur van CI-S weten, 'dat NaNa Resources NV uiteindelijk geen Friend of Green Suriname is geworden. Op enig moment is er besloten dat de fit toch niet helemaal aanwezig was.' In welke zin 'de fit' niet helemaal aanwezig was, houdt Goedschalk voor zich.

CI-S hanteert commerciële werkwijze CI in VS

CI-S lijkt wat de ingestoken commerciële weg betreft sterk op CI in de VS. Want CI werk al jaren samen met grote multinationale bedrijven als BP, Alcoa en het goudmijnbedrijf Newmont, dat op dit moment is gestart met de opzet van een grote goudmijn in het Meriangebied in het oosten van Suriname. Die nieuwe goudmijn staat haaks op bescherming van de Surinaamse natuur, de biodiversiteit. Niet echt bedrijven dus die het werkelijk serieus menen met natuurbescherming en de unieke biodiversiteit van Suriname die wereldwijd wordt geprezen. Maar, CI in de VS schroomt er ook niet voor om met wapenfabrikant Lockheed Martin in zee te gaan. Hoe groen denkt en is Conservation International?

Groen is ondergeschikt aan dollars

De Amerikaanse schrijfster en oud-medewerkster van Conservation International in Amerika Christine MacDonald publiceerde in 2008 het onthullende boek 'Green Inc.' over de dubieuze wijze waarop natuurbeschermingsorganisaties als Conservation International in zee gaan met grote (multinationale) bedrijven enkel en alleen met als doel geld binnen te slepen voor de eigen organisatie en de eigen salarissen. Zo schrijft ze dat in 2005 de toenmalig directeur van Conservation International Peter Seligmann 391.000 Amerikaanse dollar opstreek. Dat een bedrijf, met wie de organisatie een samenwerkingsverband sluit, niet werkelijk groen is, is op dat moment niet relevant.

En, dat lijkt nu ook aan de hand te zijn bij CI-S, in de vorm van Friends of Green Suriname.

Vanwege de instroom van dollars van ondersteunende bedrijven zal CI-S ook geen kritische echt groene noot kraken in de richting van die bedrijven. Goedschalk zal men ook nooit kunnen betrappen op al te kritische uitspraken in de richting van de regering en het door haar gevoerde beleid op het terrein van natuurbescherming en biodiversiteit in algemene zin. Voor hij overigens directeur werd van de Surinaamse tak van CI was Goedschalk werkzaam als directeur van het Klimaatbureau van het Kabinet van de President.

Christine MacDonald in een interview met de New York Times op 8 oktober 2008: 'Het is van belang om niet uit het oog te verliezen, dat vervuilers een lange traditie hebben van het de mond snoeren van hun critici. Dat is een grote zorg. Iedere keer wanneer een groot bedrijf een aanzienlijke donatie doet aan een natuurbeschermingsorganisatie, moeten we er alert op zijn dat het hier niet om omkoping gaat: dat het bedrijf geld doneert om met de ontvangende organisatie samen te werken en om haar doel te verzwakken.' Ook zei ze: 'De milieubeweging is big business geworden met aanzienlijke budgetten, hoge salarissen plus allerlei voordelen. Ethiek is nauwelijks meer aanwezig.'

CI-S durft geen vuist te maken. Het wachten is op toetreding tot de 'Friends' van bijvoorbeeld Surgold, de Surinaamse dochteronderneming van Newmont, dat dus CI al ondersteunt en nu werkt aan de opzet van een grootse goudmijn in het oosten van Suriname. Het moge duidelijk zijn, dat hoe milieuvriendelijk Surgold/Newmont ook beweert te zijn, er zeer veel unieke Surinaamse biodiversiteit vernietigd zal worden door beide bedrijven. Immers, het gaat niet alleen om de mijn, maar ook om de gehele infrastructuur er omheen.

Waarom melden bedrijven zich nu pas bij CI-S?

Maar, waarom melden bedrijven zich nu pas bij CI-S en niet eerder en uit zichzelf? Het laat overduidelijk zien, dat de directeuren van die bedrijven feitelijk nooit bewust bij de Surinaamse biodiversiteit en de bescherming ervan betrokken zijn geweest. Maar, mogelijk gelokt door de nodige publicitaire aandacht en het vooruitzicht op leuke tripjes naar het binnenland duiken ze nu plotseling op Friends of Green Suriname ofwel Conservation International Suriname.

Hierover zegt Goedschalk het volgende:

'Eerlijk gezegd is het mogelijk, dat een aantal van de aangesloten bedrijven wellicht mijn voorgangers ook al heeft gesproken. Dat is mij in ieder geval niet bekend. Met betrekking tot de vraag hoe serieus de bedrijven het menen met het milieu ,moet ik zeggen dat de financiële commitment die de bedrijven geven wel een duidelijk teken is. Zoals het gezegde luidt 'put your money where your mouth is' en dat doen deze bedrijven. Tot in hoeverre het niet eerder bezig zijn met bepaalde zaken is het natuurlijk wel zo, dat milieubescherming niet tot de core activiteiten van deze commerciële bedrijven behoort. Wel is het zo ,dat bijna elk van de bedrijven zich in hun eigen invloedssfeer hier wel reeds mee bezig houdt.'

Als voorbeeld komt Goedschalk met het bedrijf Oilmop Environmental Solutions, dat voorkomt dat olie in het milieu wordt gedumpt door deze te verwerken en te recyclen. 

'Als je wacht op anderen, gebeurt er meestal niets.'
-Dave van Aerde, directeur Oilmop Environmental Services -

'Hetzelfde kan ook gezegd worden over Suriname Cartridge Depot, wiens businessmodel ook over recycling gaat. Vervolgens is er de Surinaamse Brouwerij die als deel van het Heineken-concern zich ook beijvert voor het minimaliseren van hun footprint. Zij heeft onlangs een duurzaamheidsverslag uitgebracht waarin wordt beschreven hoe zij dat doet. Dus, bij een aantal van de bedrijven is sprake van een directe link.'

Goedschalk: 'Wat wel belangrijk is om te vermelden hierbij, is dat wat we aanbieden met Friends of Green Suriname, is dat deze bedrijven kunnen bijdragen aan milieu bescherming buiten hun eigen invloedssfeer. Het ligt niet voor de hand dat een bedrijf als bijvoorbeeld HEM Suriname vanuit haar kernactiviteiten vluchten naar Kwamalasamutu zal ondernemen om met de lokale bevolking te praten over milieubescherming. Door hun deelname aan FOGS kunnen ze nu indirect wel bijdragen aan de bescherming van de natuur in dat gebied.'

Volgens CI-Suriname worden bedrijven en ondernemingen die zich melden bij Friends of Green Suriname gescreend. Ze moeten een 'screening process' ondergaan. Maar, waarom en waaruit de screening bestaat vermeldt de groene organisatie niet. Komt een bedrijf door de screening, dan stelt CI-S ook iets tegenover een donatie. Zo mag een bedrijf gebruikmaken van het logo van Friends of Green Suriname, wordt het vermeldt op de website van Friends of Green Suriname en kan het worden uitgenodigd om deel te nemen aan een veldbezoek in het binnenland.

Over de screening zegt John Goedschalk: 'De screening heeft te maken met een stuk due diligence, dat we doen met betrekking tot de historie van de bedrijven op het gebied van gedocumenteerde milieurampen en incidenten, alsook interne richtlijnen inzake hoe er wordt omgegaan met het milieu.'

CI-S lijkt ook SCF te kopiëren

Overigens, lijkt Friends of Green Suriname de organisatie Suriname Conservation Foundation, SCF, in de wielen te rijden. Immers, deze milieuorganisatie werkt al een paar jaar samen met donerende bedrijven die een samenwerking zijn aangegaan om te vergroenen. De bedrijven ontwikkelen samen met SCF activiteiten ten behoud van het milieu en de natuur en aan een stuk bewustwording hierover in de gemeenschap. Inmiddels werken onder andere Telesur, hotel Torarica, NV Grassalco, Fernandes Concern Beheer, IamGold/Rosebel Gold Mines en Staatsolie samen met SCF.

Goedschalk is van mening dat hij met FOGS geen concurrentie vormt voor SCF. 'Als we over milieu en groen praten, worden verschillende onderwerpen al snel in dat zelfde hokje geplaatst. Ik ben van mening dat het SCF en FOGS zeer verschillende programma’s zijn, die zich focussen op andere issues. Het toe te juichen initiatief van SCF gaat over het vergroenen van de bedrijfsvoering van bedrijven. Dus hoe die bedrijven zelf binnen hun invloedssfeer zichzelf kunnen vergroenen om vervolgens deel uit te maken van de green economy zoals dat genoemd wordt. Waar wij met Friends of Green Suriname over praten is, om bedrijven de gelegenheid te geven om bij te dragen aan activiteiten die normaliter buiten hun invloedssfeer vallen. Natuurlijk ondersteunen we het verduurzamen van interne bedrijfsprocessen, maar wij focussen ons nu op het groter plaatje dat over Suriname als geheel gaat.'

Donateurs kunnen wel aandacht gebruiken, maar profiteert de Surinaamse biodiversiteit er ook van?Kijkend naar het lijstje huidige donateurs op de website van de 'Friends', dan kun je niet aan de indruk ontkomen, dat die wel wat publicitaire aandacht kunnen gebruiken. Maar, of de Surinaamse biodiversiteit daar zichtbaar voordeel van zal hebben op de korte termijn valt nog te bezien.

Goedschalk laat tot slot nog weten dat er is inmiddels een zoveelste, nieuwe, website, suriname.conservation.org is. Volgens hem gaat die veel gedetailleerder in 'op de projecten die wij hebben uitgevoerd, die we momenteel aan het uitvoeren zijn en wat we ook hopen te gaan doen in de toekomst. Hoe meer Friends zich uiteindelijk aansluiten hoe groter de scope van de projecten zal worden die we kunnen uitvoeren. Wat dat betreft hebben we een jaarplanning in gedachte, die uitgebreid kan worden als er meer draagvlak komt'.

Goedschalk zegt ook nog, dat zijn organisatie wel wat meer heeft gedaan en doet dan alleen betrokkenheid bij grote internationale veldonderzoeken:

* Het opzetten van eco-tourisme faciliteiten in Kwamalasumutu.

* Het in het verleden doen van bio-prospecting in het Boven Surinamegebied waarbij CI-Suriname jarenlang de grootste werkgever in het gebied was.

* Het upgraden van Ralleighvallen toerisme faciliteiten in het verleden. (reeds jaren overgedragen aan Stinasu op verzoek van de regering)

* Het opzetten van de Suriname Conservation Foundation en de eerste kapitalisatie daarvan realiseren.

* Het schrijven van een Green Tourism Improvement Plan en deze presenteren aan de overheid.

* Het uitvoeren van doorlopend onderzoek naar de gezondheid van het oerwoud van Suriname, dit bestaat uit onder andere jaarlijks verzamelen van klimatologische data, zoogdieren migratie informatie en soil en boomgroei data.

* Het helpen opstarten van het REDD+ readiness traject voor Suriname waaronder het inschrijven bij het Wereldbank REDD+ programma waar Suriname afgelopen jaar goedkeuring voor heeft gekregen, het versterken van de capaciteit van de Stichting voor Bosbeheer en Bostoezicht (SBB) om bosmonitoring te doen, het samen met CELOS, NARENA en andere instituten de koolstof inhoud vaststelling voor delen van het bos te doen, het produceren van een bosbedekkingskaart voor Suriname, het trainen van lokale partijen in land use planning technieken, het modelleren van toekomstige ontbossing in Suriname.

Momenteel werkt CI-S, aldus Goedschalk, aan onderstaande projecten: 

- Het verkrijgen van een beschermde status voor delen van Zuid Suriname, in samenwerking met de lokale inheemse bevolkingen.

- Het verkrijgen van een beschermde status voor de Coroniezwamp.

- Het versterken van SBB met GPS-equipment.

- Het versterken van de planning Afdeling van het ministerie van Openbare Werken met GPS- equipment.

- Het versterken van de afdeling Natuurbeheer door een conservation drones-programma samen met hun op te zetten, inclusief de aanschaf van de eerste apparaten zodat ze hun patrouilleringswerkzaamheden van de beschermde gebieden beter kunnen uitvoeren. - Het uitvoeren van een studie voor een nieuw toerisme model voor de Ralleighvallen die verkent hoe een Private Public Partnership model eruit zou kunnen zien, wat de voordelen hiervan zouden kunnen zijn etc.

- Het ondersteunen van de overheid bij het op duurzame wijze invullen van hun plannen om bulkzoetwaterexport in de praktijk te brengen. Hier werken we aan een beleidsdocument dat het raamwerk van duurzaamheid schetst en handvatten zal bieden aan de beleidsmakers over de type instituten die een rol zullen hebben in handhaving, toezicht etc… alsook het definiëren van de criteria van de benodigde milieu effecten analyse die exporteurs van bulkzoetwater zullen moeten uitvoeren.

- Het in samenwerking met de Commissie Ordening Goudsector werken aan de oprichting van een Mercury Free Partnership. Dit wordt een netwerk van samenwerkende organisaties die allen hun krachten willen geven om Suriname kwikvrij te maken in de toekomst.