1.300 Pemon inheemsen van over de grens zoeken toevlucht in Tarauparu, met 263 inwoners
 |
| (Bron foto's: UNHCR) |
Nadat geweld uitbrak in hun geboorteland Venezuela, vluchtten honderden leden van de inheemse gemeenschap Pemon naar een dorp over de grens in Brazilië. Op een nacht in februari werden de bewoners van een klein inheems gehucht in een van de meest afgelegen gebieden van Brazilië gewekt door ongewone geluiden: menselijke stemmen en voetstappen die de kakofonie van nachtdieren en ruisende bladeren braken die de gebruikelijke nachtelijke soundtrack vormen afkomstig van het omliggende bos.
De nieuwkomers kwamen van over de nabijgelegen grens met Venezuela. Ze waren hun huizen ontvlucht en hadden alleen kleine bundels kleding, lakens en andere benodigdheden bij zich, en urenlang door ruw, met jungle bedekt terrein getrokken, op zoek naar een veilige haven. Plunderende gewapende groepen hadden hun gemeenschappen aangevallen en ze waren bang voor hun leven.
De nieuwkomers waren Venezolanen uit de inheemse gemeenschap Pemon-Taurepã - dezelfde groep waartoe de inwoners van het dorp Tarauparu, aan de Braziliaanse kant van de grens, ook behoren. De mensen van Tarauparu verwelkomden onmiddellijk de bange, uitgeputte nieuwkomers. '
Er waren zieke en gehandicapte mensen, baby's, kinderen en zwangere vrouwen', zei Aldino Alves Ferreira, 43, die optreedt als tuxaua, of chef, van de Tarauparu.
'We besloten deze vluchtelingen met een open hart te ontvangen.' 'De eerste dag kwamen 67 mensen aan. Elk van de volgende twee dagen was het meer dan 100. En mensen bleven zes dagen achter elkaar komen', zei Aldino, eraan toevoegend dat in totaal meer dan 1.300 Pemons van over de grens hun toevlucht hebben gezocht in Tarauparu - wat vóór de crisis net was 263 inwoners.
'Het was heel moeilijk. We konden ons niet voorstellen hoeveel er zouden komen.'
Een van de nieuwkomers was
Magdalena, een 21-jarige die haar geboortestad Sampay, Venezuela, ontvluchtte, nadat gewapende groepen in een nabijgelegen stad daar op demonstranten het vuur hadden geopend, en een aantal van haar Pemon-Taurepã-buren werden gedood of verwond.
'We woonden in onze geboortestad, gelukkig en vredig tot het geweld kwam', zei Magdalena, die zwanger was toen ze samen vluchtte met haar moeder, grootmoeder en drie kinderen van vijf, drie en één.
'Ik dacht niet dat dit ons zou overkomen. We moesten heel plotseling vertrekken.'
De familie ging naar het zuiden, zocht een weg door de dichte begroeiing en bleef weg van wegen en platgetreden paden, waar ze vreesden dat ze het slachtoffer konden worden van de plunderende bendes. Met alleen bundels kleding en lakens aangekomen, arriveerde het gezin midden in de nacht in Tarauparu en werd het opgewacht door lokale dorpsbewoners, die hen inleidden onder de vage gloed van zaklampen.
Annabel, haar echtgenoot Levy en de vijf kinderen van het echtpaar, werden op dezelfde manier verwelkomd toen ze Tarauparu bereikten na een aangrijpende reis vanuit hun huis in het uitgestrekte Canaima Nationaal Park, in het oosten van Venezuela. De Pemon-mensen hebben dit gebied al generaties lang thuis genoemd, en vóór de crisis werkten Annabel en Levy als gidsen en namen ze bezoekers mee naar bezienswaardigheden zoals Salto Ángel of Angel Falls, waarvan bekend is dat het de hoogste ononderbroken waterval ter wereld is. '
Elke ochtend werd ik wakker van geluk en begon mijn werk', herinnerde de 28-jarige Annabel zich, eraan toevoegend dat het plotselinge geweld hun wereld omgooide.
'Toen we hoorden dat er strijdkrachten kwamen, vluchtten we door het bos.'
Hoewel de inwoners van Tarauparu opmerkelijk behulpzaam en veerkrachtig zijn gebleken in het licht van deze ongekende toestroom van mensen - het geven van de nieuwkomers toegang tot een gemeenschappelijke watertank en het organiseren van gemeenschappelijke maaltijden - de middelen van de stad waren gespannen. UNHCR, het Vluchtelingenagentschap van de VN, kwam snel tussenbeide om te proberen de last te verlichten door voedsel, dekens, matrassen, keukensets, hygiënevoorraden, onderdakmateriaal en andere levensreddende hulp aan Tarauparu te leveren.
'Logistiek is een enorm probleem', zei Aldino, de chef. '
UNHCR is hier elke dag. We werken aan uitdagingen.'
Met de ineenstorting van de economie van Venezuela en de daaruit voortvloeiende tekorten aan voedsel en medicijnen, verlammende inflatie en wijdverbreide sociale onrust, is het niet duidelijk wanneer - of zelfs als - de honderden Pemons die veiligheid hebben gevonden in Brazilië terug naar Venezuela kunnen. Als gevolg hiervan werkt UNHCR samen met Aldino aan huisvestingsoplossingen voor de langere termijn in Tarauparu en andere nabijgelegen dorpen.
Ondertussen wordt het dorp dat de afgelopen maanden in omvang is gegroeid, nog groter.
Magdalena, de jonge moeder van drie, is bevallen van haar vierde kind in de schaduw van een boom net buiten Tarauparu. De baby werd geboren voordat de ambulance haar naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis kon brengen, dat op ongeveer 10 kilometer afstand ligt. Terwijl de Pemon-cultuur over het algemeen een aantal dagen wacht voordat hij een pasgeborene een naam geeft, merkte Magdalena op dat een arts een naam op de kaarten van de baby had gekrabbeld: Neymar, de naam van de Braziliaanse voetbalsuperster.
'Ik wil dat hij hier een naam krijgt', zei Magdalena met een glimlach, 'dus het is prima om Neymar te houden.'
(Suriname Mirror/UNHCR)
