Colombiaanse vrouwelijke ex-FARC-rebellen worstelen om hun plaats te vinden in maatschappij

Ondanks vredesakkoord vinden FARC-veteranen het 'erg moeilijk' acceptatie landgenoten te winnen

Jonge Colombiaanse Yorladys Jimenez (r.) en Elsy Palacios (l.) (Bron foto: EFE-EPA/Adaya Gonzalez)

Twee jaar na de ondertekening van het vredesakkoord in Colombia is de herintreding in de samenleving van voormalige FARC-guerrilla's moeilijk en gecompliceerd, hoewel de vrouwelijke voormalige rebellen zich organiseren om verder te gaan met wat zij noemen gender projecten. Dat is het geval bij Yorladys Jimenez en Elsy Palacios, die tot de FARC behoorden toen het een guerrillagroep was en nu lid zijn van de politieke partij die de guerrillagroep opvolgde, die ook het acroniem FARC heeft, Fuerza Alternativa Revolucionaria del Común.

Beiden wonen in Quibdo, de hoofdstad van de westelijke provincie Choco, een van de regio's die het hardst door armoede zijn getroffen en het meer dan vijf decennia durende gewapende conflict dat formeel werd beëindigd op 24 november 2016. Sindsdien is Choco een van de provincies geworden die de in Spanje gevestigde katholieke liefdadigheidsorganisatie Manos Unidas prioriteit heeft gegeven voor het ontwikkelen van projecten gericht op hulp aan Afro-Colombianen, inheemse volkeren en kleine boeren.

Veel van de voormalige strijders zoeken hun re-integratie in plattelandsgemeenschappen - waar Yorladys en Elsy wonen is La Troje, dat meer dan 400 jaar geleden werd gesticht en een van de oudste in Choco is. Elsy, nu 24, weet niet meer of ze '14, 15 of 16' was toen ze bij de FARC kwam.

Haar rol, zei ze, was 'niet actief', maar ze hielp een handje 'wanneer ze hulp nodig hadden bij vergaderingen en dergelijke'. Ze werkt nu met 34 andere vrouwen aan programma's die ze zelf hebben opgezet, omdat zoals ze zei: 'het conflict weer begonnen is' en vrouwen 'door mannen worden onderdrukt'.

Maar, 'de herinschakeling is een beetje gecompliceerd, omdat er veel dingen zijn beloofd in het vredesproces die nog niet zijn gedaan', zegt Elsy.

Yorladys, 31, wilde 'het pad volgen' van een oudere zus die zich bij de guerrilla's aansloot en die, in tegenstelling tot haar broer of zus, niet 'in de gelederen' van de FARC opereerde, maar altijd 'politiek van invloed' was.

Ondanks het vredesakkoord vinden de FARC-veteranen het 'erg moeilijk' om de acceptatie van hun landgenoten te winnen, zei ze. Vroeg in het jaar, toen Yorladys zwanger was, viel een groep gewapende mannen het plaatselijke hoofdkwartier van de FARC-partij aan, maar 'godzijdank niemand raakte gewond, ze zijn gewoon met wat van onze bezittingen ervandoor gegaan'.

Nu is Yorladys toegewijd om 'vrouwen te organiseren om aan projecten te werken', waarbij het meest dringende een gekoelde ruimte is om vis en vlees te houden voor de armste buurten in de noordelijke regio.

Haar man, Antonio Angulo, behoorde tot het 34e front van de FARC. Twee jaar na de ondertekening van het vredesakkoord, viert hij 'onderhandelingen met de Colombiaanse regering te hebben geïnitieerd, omdat verlenging van de oorlog veel meer doden zou hebben betekend'.

(Suriname Mirror/EFE/Al Dia News)