donderdag 26 juli 2018

Archeologen: Mummies van twee meisjes uit het oude Chili dragen giftige kleding

Een rood mineraal in kleding van twee gemummificeerde meisjes (9 en 18) bevat kwik...

(Bron foto: Museo Chileno de Arte Precolombino / Arriaza et al. 2018)

Archeologen moeten weten, dat mooi rood cinnabar kwik bevat en verborgen gezondheidsrisico's met zich meebrengt


Talloze legendes van de vloek van de mummie worden in archeologische kringen gefluisterd, de meeste zonder enige inhoud erachter, maar een team van Chileense onderzoekers heeft misschien net bewijsmateriaal ontdekt om het te ondersteunen: giftig rood pigment op de kleding van twee oude maagdelijke mummies die kwikvergiftiging zou kunnen veroorzaken bij degenen die de doden bestuderen. 

In een net gepubliceerd artikel in het tijdschrift Archaeometry, heeft een onderzoeksteam onder leiding van Bernardo Arriaza van de Universiteit van Tarapacá de aanwezigheid van een rood mineraal in het graf van twee jonge vrouwen - leeftijd 9 en 18 - op de site van Cerro Esmeralda in de stad Iquique in het noorden van Chili.

Daterend rond 1399-1475 na Christus, bleken de meisjes fijn gekleed te zijn, met een aantal zilveren ornamenten en keramische vaten.

Gebaseerd op de kwantiteit en kwaliteit van deze in het graf gevonden voorwerpen, veronderstellen de onderzoekers dat dit een geritualiseerd menselijk offer zou kunnen zijn, genaamd capacocha, uitgevoerd door de Inca-staat. 'Capacocha-offers', leggen Arriaza en collega's in hun paper uit, 'werden uitgevoerd ter herdenking van historische gebeurtenissen in het leven van de Inca-keizer of als reactie op natuurrampen.'

Interessant is dat in het geval van deze begrafenis op Iquique, het 'op een lagere hoogte werd gevonden dan vele andere capacocha-offers die in de literatuur worden vermeld, die normaal op hogere niveaus worden gevonden.' Nog gekker dan de locatie van dit graf  was de aanwezigheid van een felrood poeder in een van de textielstukken van de mummies. Rood was een zeer populaire kleur en werd duizenden jaren gewaardeerd door mensen uit de oude Andes; echter, de grondstof die werd gebruikt om het te maken was meestal een ijzeroxide, zoals hematiet, omdat het gemakkelijk te vinden was in geologische afzettingen.

Het was echter geen hematiet, dat de onderzoekers vonden op deze mummie meisjes. Arriaza en collega's rapporteren in plaats daarvan, dat 'de nieuwe chemische analyses die we hebben verkregen aantoonden, dat cinnabar aanwezig was in de kleding van de Cerro Esmeralda-mummies'. In tegenstelling tot hematiet, waaruit we inert ijzer kunnen winnen, is cinnaber een mineraal dat overvloedige hoeveelheden kwik bevat. 'Dit giftige materiaal is een speciaal en buitenlands begrafenisaanbod in het noorden van Chili', aldus de archeologen, omdat het vrijwel zeker afkomstig was van de Huancavelica-mijn net ten noorden van Lima, Peru, op meer dan duizend kilometer afstand van waar de mummies werden ontdekt.

Van de Inca's is bekend, dat ze cinnabar in prestigieuze en elitaire sociale contexten hebben gebruikt, wat de onderzoekers suggereert dat de mummies van Cerro Esmeralda en hun begrafenis cultureel significant waren. Dit offer is mogelijk gemaakt om politieke redenen, om het dorre gebied van Noord-Chili onder de machtige staatstroepen van het Inca-rijk te brengen.

Maar, de redenen voor het gebruik van cinnabar in plaats van hematiet, zijn niet helemaal duidelijk. Arriaza en collega's suggererenm dat het mineraal gewoon populair was, net als bij de Romeinen en oude Egyptenaren, en de elite schilderde er vaak hun gezichten mee. Maar, ze suggereren ook dat de Inca wellicht weet heeft van de giftige eigenschappen van cinnabar, waardoor de vraag rijst of cinnaber werd besprenkeld om de begrafenis te beschermen tegen grafrovers.

Omdat de archeologen niet verwachten cinnabar te vinden in een graf zo ver van de dichtstbijzijnde bekende mijn, waarschuwen ze anderen om voorzichtig te zijn bij het omgaan met artefacten en menselijke resten met rode pigmenten. 'Zeer weinig archeologische studies hebben specifiek het gebruik van giftige materialen in de oudheid besproken' en de gevolgen voor moderne onderzoekers, aldus Arriaza.

Hij en zijn collega's schrijven ook, dat 'archeologen moeten weten dat mooie rode cinnabar kwik bevat, verborgen gezondheidsrisico's met zich meebrengt, en dat het een reeks gezondheidsproblemen kan veroorzaken die het zenuwstelsel en het spiersysteem en het maag-darmkanaal aantasten, onder andere, en zelfs de dood. in geval van extreme blootstelling.'

Hoewel de vloek van de mummie nooit is bewezen in de context van oude Egyptische begrafenissen, is het duidelijk dat archeologen extra voorzichtig moeten zijn bij het terugvinden van bewijs van het verleden, omdat het niet altijd duidelijk is welke giftige stoffen onder het stof op de loer liggen.

(Suriname Mirror/Forbes)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten