woensdag 23 januari 2019

'Nieuw boek Eigendomsstrijd biedt nieuwe inzichten in geschiedenis slavernijverleden Nederland'

Slavernij 
legde de basis voor 
Suriname

'Jammer genoeg heeft volk van Suriname zich met verkiezing van Bouterse tot president opnieuw slaaf laten maken'


'We leven in een tijd waarin allerlei ongenuanceerde meningen over slavernij en kolonisatie opgeld doen. Dan is het prettig dat er een boek verschijnt dat nieuwe inzichten biedt in de geschiedenis van ons slavernijverleden', zo schrijft vandaag, woensdag 23 januari 2019, Marie Verheij in het Reformatorisch Dagblad. 'Eigendomsstrijd' van dr. Karwan Fatah-Black is zo’n boek.

De Leidse historicus dr. Karwan Fatah-Black (1981) is gespecialiseerd in de Nederlandse koloniale geschiedenis. Hij schreef een gedegen studie over slaafgemaakten in Suriname die door de eigenaren werden vrijgelaten en binnen de koloniale samenleving een eigen leven wisten op te bouwen. Vaker dan het woord slaven gebruikt hij slaafgemaakten, het nu correcte woord voor mensen die in het koloniale tijdperk als lijfeigenen van kolonisten arbeid verrichtten op plantages.


Fatah-Black – zoon van een Iraaks-Koerdische vader en een Nederlandse moeder – behoort tot de generatie jonge historici die met een fris geluid aan de weg timmeren. (...)

(...) 'Mensen die tot slaaf gemaakt zijn en op schepen de Nederlandse koloniën binnen zijn gesleept, werden op die manier ook de Nederlandse geschiedenis in gesleept. Zij zijn deel van die 'wij' en dat zijn ze al zo’n 400 jaar. Dat is een manier van kijken die ongemakkelijk is, maar die we ons wel wat meer eigen kunnen maken.'

In zijn boek laat Fatah-Black de lezer kijken naar de periode die voorafging aan de afschaffing van de slavernij door Nederland in 1863. Suriname was geen eenduidige samenleving van enerzijds wrede witte planters en anderzijds onderdrukte slaafgemaakten van Afrikaanse afkomst. (...)


(...) In de aanloop naar de afschaffing van de slavernij stond het Surinaamse koloniale bestuur voor de uitdaging om over te schakelen op grootschalige landbouw met vrije arbeid of toch nog een poging te wagen het bestaande systeem te handhaven. Gouverneur J. C. de Rijk koos voor het laatste: plantagedirecteuren kregen nog meer bevoegdheden om weglopende slaven te straffen. Fatah-Black wijst erop, dat het koloniale bestuur meer en meer bureaucratiseerde naarmate de afschaffing van de slavernij naderde. Met allerlei regels en wetten werd de bevolking bevoogd. Ook kerken deden daar volgens de historicus aan mee 'met het daarbij horende moralisme over het kerngezin en respectabiliteit in plaats van de vrije interpretaties van godsdienstige doctrines en liefdesrelaties'. (...)

 (...) Met zijn boek laat Fatah-Black zien dat er meer is dan alleen het verhaal van het uitzichtloze leven van de plantageslaven. Het bestaan van vrije gemeenschappen toont volgens hem aan dat er een leven buiten de slavernij mogelijk was. Dat er zelfs binnen het slavernijsysteem kansen waren om vooruit te komen en vrij te worden. Uiteindelijk ontstond in de marge van de plantage-economie de basis voor het moderne Suriname.

Wie zicht heeft op de actuele ontwikkelingen van het land moet jammer genoeg constateren dat het volk van Suriname zich met de verkiezing van Bouterse tot president opnieuw slaaf heeft laten maken.


Tekst van de uitgever:  

'Eigendomsstrijd van historicus Karwan Fatah-Black is een helder en toegankelijk boek dat nieuwe inzichten biedt in het debat over het Nederlands slavernijverleden. Het beschrijft de geschiedenis van slavernij en emancipatie in Suriname. 

In de straten, huizen en erfjes van Paramaribo was de controle van de slavenhouder moeilijk vol te houden. Daar begon een vrije groep de fundamenten van een eigen gemeenschap te leggen. Terwijl de slavenhouders streden voor de controle over hun eigendom, zochten in de stad en aan de waterkant de slaven hun wegen naar vrijheid.

Aan de hand van de levens van deze grondleggers beschrijft Karwan Fatah-Black in Eigendomsstrijd de periode die voorafging aan de definitieve afschaffing van de slavernij in 1863. Het resultaat is een prachtig boek dat nieuw licht werpt op het Nederlandse slavernijverleden en de erfenis daarvan.'

Eigendomsstrijd. De geschiedenis van slavernij en emancipatie in Suriname, 
Karwan Fatah-Black; 
Uitgeverij Ambo|Anthos; 224 blz.; € 20,-.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten