zaterdag 14 december 2019

Chileense Mapuche-leiderdoor rechters vrijgesproken van alle klachten - Alberto Curamil na 15 maanden cel vrij man

Curamil, 45, beschuldigd van gewapende overval en bezit illegale wapens


Curamil ontving Goldman Milieuprijs 2019 voor inzet strijd tegen bouw van hydro-elektrische dammen


Een inheemse Chileense leider die 50 jaar gevangenisstraf kreeg, liep vrijdag 13 december 2019 vrij rond nadat rechters hem unaniem van alle aanklachten hadden vrijgesproken. Alberto Curamil, 45, werd beschuldigd van een gewapende overval en bezit van illegale wapens, beschuldigingen die volgens aanhangers politiek gemotiveerd waren en gericht waren op het tot zwijgen brengen van zijn activisme. Een medeverdachte, Álvaro Millalén, werd ook vrijgesproken. 

De aanklachten tegen Curamil kwamen nadat hij een beweging had geleid die de bouw van hydro-elektrische dammen in een heilige rivier in het zuiden van Chili stopte en hem de Goldman Milieuprijs 2019 opleverde, bekend als de 'groene Nobel Prijs' of de 'Milieu Nobel Prijs'.




Sprekend buiten de rechtbank zei de Curamil's 18-jarige dochter, die internationaal voorstander was van zijn zaak: 'Ik ben erg blij, omdat we wisten dat zowel Alberto Curamil als Álvaro Millalén onschuldig waren. Als ze zo lang in de gevangenis zaten, dan is dat, omdat ze hun stem verhieven en vochten voor ons territorium, voor de vrijheid van onze 'mapu', de vrijheid van onze rivieren en de vrijheid van het Mapuche-volk.'


De zaak kreeg internationale aandacht van vier grote milieu- en juridische instanties, ondersteund door prominente Amerikaanse advocaten, waaronder Dinah Shelton, emeritus hoogleraar aan de George Washington University Law School, en John Knox, een professor in internationaal recht aan de Wake Forest University, die de speciale VN-rapporteur voor mensenrechten en het milieu was. Vorige week schreven ze namens Curamil een gerechtelijke brief waarin ze benadrukten, dat de rechterlijke macht 'een speciale bescherming moet bieden aan mensenrechtenverdedigers' en een 'fenomeen van de criminalisering van mensenrechtenverdedigers moet benadrukken als een van de manieren waarop hun werk vaak wordt belemmerd op het continent en in Chili, vooral in het geval van inheemse leiders.' De brief voegde eraan toe: 'De Amerika's zijn helaas de gevaarlijkste regio ter wereld voor de verdediging van rechten.' Hun waarschuwingen wijzen op een stijgend patroon, met name in Midden- en Latijns-Amerika, van milieuverdedigers die aan hetzelfde of erger lot lijden.


Joel Correia, professor aan de Universiteit van Florida, gespecialiseerd in Latijns-Amerikaanse studies, zei: 'De afgelopen 5-10 jaar is de opkomst van sociale criminaliteit, milieuactivisten, mensenrechten en landverdedigers in veel landen toegenomen in de regio.' 'Individuen worden regelmatig gestigmatiseerd om gerechtelijke vervolging tegen hen te rechtvaardigen, en suggereren ook vaak stilzwijgend, dat er extra juridische stappen tegen die persoon moeten worden ondernomen', voegde Correia eraan toe.

In een tijd waarin wetenschappers en milieuactivisten wereldwijd alarm slaan over de klimaatcrisis, betalen sommige activisten met hun leven. Een groeiende lijst van mensen die zijn gedood in spraakmakende zaken na pogingen om milieuschade aan te pakken, zijn onder meer twee Goldman-prijswinnaars Berta Cáceres (2015), die in 2016 zijn vermoord na protesteren tegen dammen in Honduras; en Isidro Baldenegro (2005), die in 2017 werd doodgeschoten na 15 maanden gevangenisstraf wegens verzet tegen houtkap in Mexico.

Internationale NGO Global Witness meldde 164 sterfgevallen van land- en milieuverdedigers in 2018 wereldwijd - drie per week - en meer dan de helft vindt plaats in de Amerika'd.

Het belangrijkste bewijsmateriaal dat Curamil aan een overval koppelde, was een anonieme tip aan het ministerie van Binnenlandse Zaken van Chili, dat vervolgens maximale straffen zocht.

Curamil bracht meer dan 15 maanden in de gevangenis door in afwachting van het proces, waarbij een soortgelijk hydro-elektrisch project door het bedrijf Hueñivales werd goedgekeurd op dezelfde rivier. Opgesloten in de Temuco-gevangenis was Curamil - 'Lonko' of chef, in de Mapuche-taal van Mapudungun, niet in staat de Goldman-prijsuitreiking in april in San Francisco bij te wonen. In plaats daarvan reisde zijn dochter naar de VS en accepteerde in zijn afwezigheid een staande ovatie, waarin ze haar vader omschreef als een 'politieke gevangene'.
 
Curamil begon zijn gevecht eerder dit decennium tegen verschillende hydro-elektrische projecten in de rivier de Cautín, die door het hart van Araucanía loopt, een Chileense staat waar het grootste deel van de 2 miljoen Mapuche woont en het onderwerp van een decennia lang landconflict is. Hij werd in 2014 gearresteerd voor zijn aandeel in het organiseren van protesten tegen de dammen en riep niet-Mapuches op om deel te nemen aan de demonstraties, blokkades en andere protesten, maar werd later vrijgelaten. Chili heeft de projecten uiteindelijk in 2016 geschrapt, nadat Curamil advocaten had geraadpleegd die wetgeving gebruikten die bepaalde tegen een zwakke milieueffectbeoordeling en het niet-verkrijgen van toestemming van de inheemse belanghebbenden in de regio.

Maar, in 2018 werd Curamil opnieuw gearresteerd, na de anonieme tip aan het ministerie van Binnenlandse Zaken van Chili. Het Hof hoorde de beller beweren, dat Curamil een coöperatie van $ 76 miljoen pesos (ongeveer $ 100.000) met drie andere mannen had beroofd: Álvaro Millalén, Alberto José Cáceres en Víctor Llanquileo Pilquimán. Een inval zou verschillende illegale vuurwapens hebben blootgelegd in Curamil's huis in de gemeente 'Lof Radalko', nabij de stad Curacautín, dicht bij de rivier. Er zijn echter geen DNA-sporen van Curamil op de wapens gevonden en er is geen fysiek bewijs, dat Curamil ooit aan de dief heeft gekoppeld.


De Inter-Amerikaanse Commissie voor de rechten van de mens heeft in september een speciale bijeenkomst gehouden die specifiek was gericht op het aanpakken van kwesties rond de 'criminalisering van mensenrechtenactivisten op milieugebied'. Belén Curamil was een gastspreker. Ze hebben deze week ook een training gegeven in Washington voor verdedigers 'om voort te bouwen op hun capaciteiten en hun kennis te verdiepen' over strategie.

Miguel Melín, een auteur, vriend van Curamil en lid van de Mapuche Territorial Alliance, die Curamil heeft opgericht, zei: 'Ik denk dat Alberto's veiligheid voor iedereen van belang blijft.' 'De bekendheid die de Goldman-prijs hem heeft gegeven, hoewel het iets positiefs is, onthult hem ook veel meer als een doelwit van vervolging en pesterijen', zei Melín. 'Vooral  omdat hij doorgaat in de strijd voor de verdediging en territoriale restitutie van de Mapuche, zowel in zijn gemeenschap als in anderen.' Melín verwees naar een groeiend geschil met het Westen over natuurlijke hulpbronnen, die voor de Mapuche levende elementen zijn - een geschil waarvan Curamil zich bewust is, zei Melín, 'en bereid zijn de gevolgen van zijn zaak te aanvaarden.' 

(Suriname Mirror/biobiochile/EuroNews/CNN Chile/Twitter)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten