De papieren tijger SVJ gromt....

SVJ-voorzitter: Politieke betrokkenheid journalist schaadt beroepsgroep

Ook op andere fronten schaden journalisten de beroepsgroep en wordt ethiek dagelijks geschonden; SVJ treedt echter niet op

26-03-2015 Door: Paul Kraaijer

Paramaribo – 'Een journalist die met een politiek vlaggetje op zijn werk verscheen en het op zijn bureau plaatste.' Dat zei de voorzitter van de Vereniging van Journalisten (SVJ), Wilfred Leeuwin, maandag 23 maart in de Ware Tijd over het het onjuist handelen van journalisten in de verkiezingsperiode. Een tweede voorbeeld is een presentator die bij de registratie van de politieke partij ABOP voor de verkiezingen bij het Centraal Hoofdstembureau in Paramaribo gekleed was in een T-shirt van die partij. Betrokkene is lid van het mediateam van de ABOP.

'Gedragsregels' in acht nemen

Leeuwin stelde, dat onjuist handelen de beroepsgroep schaadt en het vak geweld aandoet. De SVJ heeft de doelgroep opgeroepen om de gedragsregels in acht te nemen. Leeuwin zegt hierop te zullen toezien en keurt het gedrag af van mediawerkers die het beroep te schande maken. Hij laat echter in het midden of hij, in casu de SVJ, concreet gaat optreden tegen zogenoemde journalisten die hun politieke voorkeur niet onder stoelen of banken steken. Overigens zullen die vermeende gedragsregels bij niemand in het Surinaamse journalistieke veld bekend zijn. Staan die gedragsregels vermeld in een document van de SVJ? Dan zijn ze slechts beschikbaar voor een, hooguit, handjevol leden. Een website heeft de vereniging nog steeds niet en de bereikbaarheid van de journalistenvereniging is vrijwel nihil.

Het is een grommende papieren tijger, de SVJ. Haar voorzitter roep de doelgroep op om 'de gedragsregels' in acht te nemen. Gedragsregels? Hij zal de journalistieke ethiek bedoelen. Natuurlijk zal iedereen begrijpen dat een journalist die te nauw betrokken is bij een politieke organisatie daar, in ieder geval, niet over kan berichten. Maar, in algemene zin, is een dergelijke betrokkenheid van een journalist niet goed, niet verstandig. Een journalist die dat zelf niet kan inzien, hoort niet in het metier thuis. Daar dient een SVJ tegen op te treden. Maar, dat doet de papieren tijger niet. De papieren tijger weet slechts een beetje te grommen.

Wat dollartjes bijverdienen

Overigens gaat Leeuwin in hetzelfde artikel ook in op collega's die reclamespotjes inspreken of voorlichtingsprogramma's verzorgen. Hij denkt dat het bij velen gaat om de extra Surinaamse dollarcentjes, zonder de gevolgen in acht te nemen. De stem van enkele mediawerk(st)ers is in vele commercials te horen. Die stemmen zijn, irritant, herkenbaar, zoals die van die belerende Apintie-dame die zichzelf vaak belangrijk en aantrekkelijk vindt en zoals die bronstige stem van die Radio 10 presentator en presentator van een actualiteitenprogramma op een staatszender? In hoeverre zijn zij nog geloofwaardig als ze kennelijk bijna alles lijken te willen doen voor dat extra centje.

Leeuwin stelt dat een hoofdredacteur de eerst verantwoordelijke is om erop toe te zien dat journalisten de algemene regels naleven en ook eventueel aangescherpte codes waarover de redacties zouden moeten beschikken. Hij roept hoofdredacteuren en media-eigenaren op om waakzaam te zijn. Ook nu horen we de SVJ weer een beetje grommen. Er wordt geen serieuze daadkracht getoond om ervoor te zorgen dat het journalistieke veld schoon wordt, dat waarden en normen serieus worden genomen door personen die zichzelf journalist noemen.

SVJ gromt, maar treedt vervolgens niet op

Je kunt als SVJ hoofdredacteuren dan wel oproepen om waakzaam te zijn, alsof die naar een onbeduidende vereniging luisteren, maar als SVJ kun je ook zelf in actie komen, door rechtstreeks journalisten die over de schreef gaan aan te spreken en desnoods te 'straffen' door ze bijvoorbeeld gedurende een bepaalde periode op non-actief te plaatsen of door ze publiek te maken. Een soort bewustwordingsperiode. Een periode waarin ze mogelijk ook nog wat bijgeleerd kan worden over het journalistieke metier. Een kant-en-klaar cursusje zal wel ergens in een lade liggen bij een vermeende journalistieke opleiding in Paramaribo.

Tijd dat SVJ eens zelf beleidsmatig misstanden en journalisten gaat aanpakken

Maar, het is dan wel leuk en aardig van Leeuwin om vlak voor de verkiezingen plotseling hoegenaamd kritisch te zijn over collega's die hun politieke boekje te buiten gaan, maar wanneer gaat de SVJ eens constructief en met beleid misstanden in de Surinaamse journalistiek aanpakken en niet alleen maar jammeren via de media op de eigen achterban, zonder ook maar eens iemand persoonlijk aan te spreken?

Ga grommen en werk aan kwalitatieve verbetering van de lokale journalistiek

Wanneer gaat de papieren tijger eens werkelijk grommen en optreden tegen bijvoorbeeld

* een hoofdredacteur die toestaat dat in zijn krant, op zijn nieuwswebsite of in zijn tv-programma beelden/foto's worden vertoond van slachtoffers (levend, gewond of dood) van verkeersongelukken en misdrijven, waarbij die slachtoffers duidelijk herkenbaar in beeld worden gebracht – aan privacy wordt niet gedacht;

* een hoofdredacteur die toestaat dat in zijn krant, op zijn nieuwswebsite of in zijn tv-programma beelden/foto's worden vertoond van een bij een ongeluk betrokken voertuig zonder dat het kenteken van dat voertuig onherkenbaar wordt gemaakt – aan privacy wordt niet gedacht;

* journalisten/(web-)redacteuren die consequent verzuimen een bron te vermelden van een artikel of foto;

* nieuwswebsites die foto's van derden publiceren, de bron ervan niet vermelden, maar wel in die foto's een soort 'watermerk' plaatsen van hun uitgever of krant waarmee bewust wordt gesuggereerd dat die foto's zijn gemaakt door een fotograaf in dienst van die uitgever of krant – dit is een vorm van misleiding van de lezers;

* journalisten/(web-)redacteuren die überhaupt niet of nauwelijks in staat zijn om een journalistiek artikel te schrijven (sla iedere willekeurige krant maar open);

* journalisten/(web-)redacteuren die artikelen uit buitenlandse media overnemen/vertalen zonder de bron te vermelden;

* journalisten/(web-)redacteuren die niet eens in staat zijn om bijvoorbeeld straatnamen of namen van Assembleeleden correct te schrijven en die sowieso nauwelijks in staat zijn om een volzin Nederlands correct te schrijven;

* media die geen eindredacteur in dienst hebben of een eindredacteur in dienst hebben die zit te slapen, gelet op de hoeveelheid dagelijkse fouten in artikelen;

* enzovoorts;

* enzovoorts.

Zelfs op de meest gewaardeerde en geciteerde nieuwswebsite wemelt het werkelijk dagelijks van journalistieke- en taalfouten. De kennelijke populariteit van die website is dan ook onbegrijpelijk of het zegt meer iets over het niveau van de bezoekers ervan.....

Optreden als positieve bijdrage aan verbetering kwaliteit

Door op te treden als SVJ tegen misstanden in de journalistiek, kun je als journalistenvereniging een positieve bijdrage leveren aan het verbeteren en opwaarderen van de kwaliteit van het lokale journaille en van de inhoudelijke kwaliteit van hun producten. Is het niet de voorzitter van de SVJ die om de zoveel tijd jammert dat het beroep van journalist wordt ondergewaardeerd? Is het niet zo dat die waardering er vanzelf komt wanneer de inhoudelijke kwaliteit van de journalistieke producten verbeterd?