dinsdag 1 februari 2011

Paramaribo Zoo laat hoogbejaarde tijger niet inslapen - UPDATE: Zoo laat Samba alsnog op 14 november 2011 inslapen.....!!

Samba sterft rustige natuurlijke dood

01-02-2011 Door: Paul Kraaijer, De Parbode, Februari 2011, Jaargang 5, Nummer 58


Wie deze dagen de bijzondere Paramaribo Zoo bezoekt wordt geconfronteerd met een hoogbejaarde Bengaalse tijger. Bij het kleine, oude vervallen verblijf is op een bordje te lezen dat de 19 jaar oude Samba ziek is, aan ouderdomsverschijnselen lijdt, kortademig is en heel slecht eet. Verder kunnen bezoekers lezen dat de verzorger van de tijger geen voorstander is het dier in te laten slapen, omdat ‘hij de mening is toegedaan dat zolang hij (lees: Samba) nog eet, niet besmettelijk is voor de mens en de andere dieren in de Paramaribo Zoo een natuurlijke dood te prefereren is’.

Het bordje en de stil liggende tijger in zijn kooi vragen om een reactie van de directie van de dierentuin. Immers, moet hier niet een ethische discussie worden gevoerd over hoe om te gaan met zeer oude, zieke, dieren in een dierentuin? Laten inslapen ofwel euthanaseren of een natuurlijke dood laten sterven? Maar, is een veel gehoorde reactie, een bejaarde dame of heer die ernstig of ongeneeslijk ziek is laat je toch ook niet inslapen? Daarnaast is er waarschijnlijk in het geval van Samba geen sprake van ondraaglijk lijden. Voor een leek is dat natuurlijk niet te zien: Samba ligt grotendeels van de dag en als hij loopt dan is dat heel traag, haast waggelend.

Discussie
De directeur van de Paramaribo Zoo, John Altenberg, zegt in samenspraak met de verzorger en met de dierenarts van de dierentuin, Leontine Bansse-Issa, besloten te hebben om Samba een natuurlijke dood te laten sterven. Altenberg: “Ja, er is intern wel een discussie geweest over de gezondheidssituatie van Samba. Het is goed om wat tekst en uitleg te geven, omdat de meeste bezoekers de achtergrond van het dier niet kennen. Hij lijdt geen pijn en is niet ziek. Tja, op het bordje dat aan zijn verblijf hangt is helaas wel te lezen dat hij ziek is, maar dat is onjuist. Samba is gewoon oud. Kortademig is hij ook niet. Onze dierenarts behandelt hem en we hebben continu overleg met haar, ook over de voeding. De tijger wordt dus goed in de gaten gehouden.”De woorden van John Altenberg krijgen bijval van mevrouw Bansse-Issa.. “Een dier mag natuurlijk niet uitzichtloos lijden. Maar ouder worden hoort nu eenmaal bij het leven. Samba ademt al jaren iets sneller, maar is zeker niet kortademig. Op dit moment is Samba gewoon een oude tijger, maar niet stervend.”De oude tijger is wel kieskeurig geworden als het om zijn ontbijt en lunch gaat. Bansse-Issa: “Hij lust geen taai rundvlees, maar eet elke dag zijn portie van vier tot zes kippen. Ook de eetlust wordt in de gaten gehouden. Zijn gebit is nog in orde. Hij heeft perioden van stram bewegen gehad en is toen met pijnstillers behandeld. Hij is daar prima op verbeterd.” In 2009 heeft de dierenarts wel een tijger laten inslapen, een zusje van Samba. “Het dier at slecht en werd snel mager, omdat zij een tumor in haar bek had. De directie en verzorgers van de dierentuin zijn dus zeker niet principieel tegen euthanasie, maar willen dit alleen doen bij uitzichtloos lijden. Overigens zijn de tijgers in de Paramaribo Zoo de afgelopen vijftien jaar steeds ouder dan zestien jaar geworden en dan doen zogenoemde ouderdomsverschijnselen zich voor en hebben de dieren geriatische zorg nodig.”, aldus mevrouw Bansse-Issa.



De Rotterdamse dierentuin Diergaarde Blijdorp onderhoudt al vele jaren goed contact met de dierentuin van Paramaribo. Directeur Marc Damen heeft begrip voor de beslissing om Samba van zijn oude dag te laten genieten en om het dier niet te doden. Damen: “Het is voor mij niet mogelijk om een oordeel te vellen over Samba in de Paramaribo Zoo. Ik ben nooit in deze dierentuin geweest, ken het verblijf en de situatie en de casus niet. Maar, ik vertrouw op de deskundigheid van de verzorgers, directie en dierenarts van de Paramaribo Zoo dat ze lijden van het dier voorkomen. In een dierentuin willen we niet alleen maar dieren in topconditie laten zien, maar krijgen dieren ook de gelegenheid om hun oude dag door te brengen. Het feit dat een dier oud en de dagen wellicht moe is, wil nog niet zeggen dat we het dan maar op moeten ruimen. Op het moment dat een dier echter gaat lijden, is dat wel een moment om een dier uit lijden te verlossen.”Volgens Marc Damen laat ook zijn Diergaarde Blijdorp dieren bij voorkeur een natuurlijke dood sterven, als het dier niet lijdt. “Het is een ethische discussie, maar we vinden het respectvol naar het dier en daarnaast hoort de dood bij het leven en daar hoeven we ons niet voor te schamen en dat strikt achter gesloten deuren te laten plaatsvinden.”, aldus Damen.

Deskundige
Een Amerikaanse tijgerdeskundige denkt er echter anders over. Allereerst wil Ronald Tilson, een van de directeuren van de Minnesota Zoo en coordinator van het ‘Species Survival Program’ van de Amerikaanse Vereniging van Dierentuinen en Aquaria, benadrukken dat Samba geen volbloed Bengaalse tijger is. “Buiten de Bengaalse tijgerlanden India, Nepal en Bangladesh, zijn nauwelijks Bengaalse tijgers te vinden. De meesten zijn zogenoemde hybriden, kruisingen tussen twee verschillende soorten, en hun herkomst is veelal onbekend.”Over Samba zegt hij verbaasd te zijn over zijn hoge leeftijd. “Samba is behoorlijk oud, de meeste tijgers gaan voor het 19e levensjaar dood, een enkele wordt ouder maar alleen met goede zorg van een dierenarts. Aan een tijger is trouwens niet te zien of hij pijn lijdt. Tijgers lijden in solitaire stilte.” De Amerikaan laat doorschemeren niet tegen het laten inslapen van Samba te zijn. “Behoedt de oude jongen voor meer pijn. Als hij slecht eet en zich niet meer zo vrij kan bewegen dan is er iets goed mis.”De hoge leeftijd van de tijgers in de Paramaribo Zoo door de jaren heen duidt er op dat de dieren de vele jaren van ‘opsluiting’ in de dierentuin in alle opzichten goed zijn verzorgd en het goed hadden en nog steeds hebben. In het wild leven de dieren meestal een paar jaren korter dan de 19 jaren van Samba. Op dit moment zouden zich overigens wereldwijd rond de 210 Bengaalse tijgers in dierentuinen bevinden. In het wild gaat het bijzonder slecht met deze tijgersoort.
Bedreigd
Volgens een door het Wereld Natuur Fonds in januari 2010 uitgebracht persbericht zouden er wereldwijd slechts zo’n 3200 Bengaalse tijgers in het wild leven. Zeventig jaar geleden leefden er alleen al in India nog rond de 30.000 Bengaalse tijgers. Het dier is dan ook door International Union for Conservation of Nature (IUCN) op haar ‘Red List’ van bedreigde diersoorten geplaatst.

Samba bevindt zich nog in gezelschap van zijn broertjes Joris en Jeltsin, die zich wel in een ander verblijf bevinden. Altenberg: “Alle tijgers in de dierentuin zijn geboren uit een stel dat jaren geleden vanuit Amerika is gekomen. Ik weet niet precies meer uit welke dierentuin. Uit angst voor inteelt werd vrij snel besloten, na overleg met de Amerikanen, om alle tijgers te castreren en te steriliseren. Samba heeft namelijk ook nog twee zusjes gehad. Daarvan is een aan kanker overleden toen zij zestien was en de andere zus is op tienjarige leeftijd overleden.”


De directeur van de dierentuin spreekt bewogen. Het is een man die duidelijk begaan is met het ‘lot’ van zijn dieren. Van bijna ieder dier kent hij de geschiedenis. Zo is hij verzot op zijn Braziliaanse reuzenotter Terry.
Dit dier is ooit als baby ergens in Saramacca gevonden, door iemand bij de dierentuin afgegeven en terechtgekomen in het kantoor van Altenberg. Met de hand heeft hij het dier grootgebracht, vooral met veel pap. Dan is er het verhaal van de miereneter die als jong door iemand van de rug van de moeder werd gehaald. De moeder werd namelijk ‘gekapt’: zijn staart moest het ontgelden, waarna het dier overleed. Elk dier in de diereentuin heeft zijn eigen verhaal.

Vernieuwingen
Altenberg neemt van de gelegenheid gebruik om ook nog even te wijzen op de staat waarin de Paramaribo Zoo verkeert. “Vijf jaar geleden was de dierentuin eigenlijk niet om aan te zien. Langzamerhand worden meer en meer dierenverblijven vernieuwd. Er is al een schitterend apeneiland gebouwd voor de slingerapen, een mooi verblijf voor anaconda’s en er wordt nu gewerkt aan een nieuw apenverblijf. Maar er is nog een lange weg te gaan. In de planning zitten onder andere nog een nieuw verblijf voor de Braziliaanse, populaire met een kalebas voetballende reuzenotter, en een nieuw onderkomen voor de miereneters.”Hij vervolgt enthousiast: “Je stelt prioriteiten en je moest dus beoordelen wat het meest urgent aan vernieuwing toe is. Maar, belangrijk is absoluut ook dat de dieren op een fatsoenlijke wijze te eten krijgen. De dieren krijgen hier het beste van het beste.”Samba krijgt in zijn laatste levensfase ook het beste van het beste en kan in alle rust op ieder moment zelf inslapen op een natuurlijke wijze..... Wanneer Samba is overleden dan wordt hij - als er nog genoeg ruimte is op de eigen dierenbegraafplaats in de Paramaribo Zoo - begraven. Mocht die ruimte onvoldoende zijn dan wordt het dier gecremeerd.

(Bron foto's: eigen foto's Kraaijer)

(Dit is de originele versie van het in het februarinummer 2011 van de Parbode - http://www.parbode.com/ - verschenen artikel.)

Geraadpleegde bronnen o.a.:
http://www.worldwildlife.org/who/media/press/2010/WWFPresitem14914.html
http://www.care2.com/c2c/groups/disc.html?gpp=13579&pst=http://en.wikipedia.org/wiki/Bengal_tiger
http://www.iucnredlist.org/apps/redlist/details/136899/0
http://lynx.uio.no/lynx/catsgportal/cat-website/catfolk/tiger-08.htm
http://library.sandiegozoo.org/studbook.htm#carnivores
http://nl.wikipedia.org/wiki/Paramaribo_Zoo
http://www.aza.org/species-survival-plan-program/


Oudste Bengaalse tijger Paramaribo Zoo overleden

19-11-2011 door Bonnie van Leeuwaarde, De Ware Tijd



Paramaribo - Samba, de oudste Bengaalse tijger van de Paramaribo Zoo, is maandag overleden. Omdat de tijger al een tijdje sukkelde met zijn gezondheid, moest de dierenarts hem laten inslapen. Samba is 21 jaar geworden en was één van de oudste bewoners van de dierentuin.

Het was een moeilijke beslissing, maar ze moest genomen worden, aldus beheerder Rakesh Debisarun. “Samba leed onder zijn ouderdomsverschijnselen”, legt Debisarun uit. “Al zijn tanden waren uitgevallen waardoor hij niet goed kon eten, hij kon niet goed lopen en ademhalen ging heel moeilijk. Eén van zijn longen functioneerde niet meer goed.”

Samba kreeg speciale voeding, vlees zonder botten, en bleef de laatste tijd in zijn nachtverblijf. De leiding van de dierentuin had liever dat Samba een natuurlijke dood zou sterven en gaf hem pijnstillers. “Maar uiteindelijk hebben we toch maar besloten om hem te laten inslapen”, zegt Debisarun. “Je zag gewoon dat hij pijn had. Hij was achteruitgegaan en dat was ook aan hem te zien.”

Samba is geboren in de Paramaribo Zoo, net als zijn broertjes Boris en Jeltsin. Ook hun ouders zijn in de Zoo geboren. De eerste Bengaalse tijgers kwamen uit een Curaçaose dierentuin naar de Paramaribo Zoo. In gevangenschap worden Bengaalse tijgers ongeveer veertien jaar oud en in het wild zijn ze met uitsterven bedreigd. Boris en Jeltsin zijn de twee laatste Bengaalse tijgers van de dierentuin. Beide zijn tien jaar oud.
Samba is maandag begraven achter zijn verblijf.

Dierenverzorger Dewanand Sanchit verzorgde Samba sinds de tijger vijf jaar was. “Ik gaf hem eten, maakte zijn kooi schoon, lette op of hij ziek was en gaf hem liefde en aandacht. Het zijn wilde dieren en ze blijven agressief, maar je moet lief voor ze zijn. Nooit schreeuwen of slaan.” Een beetje verdrietig is Sanchit wel. “Maar hij heeft wel zeker vijf extra jaren gehad.” Terwijl de andere verzorgers een bloemetje op het graf legden, deed Sanchit een gebedje. “Ik heb Bhagwan gevraagd: als ik Samba niet goed heb verzorgd, dan vraag ik vergiffenis”.

Noot Kraaijer:
Eindelijk is Samba uit zijn lijden verlost. Maar, de Paramaribo Zoo blijkt wel inconsequent te zijn geweest. Begin dit jaar schreef ik voor de Parbode een groot artikel over het dier. Toen ging het al heel slecht met hem: hij at nauwelijks, was kortademig en liep niet, neen, hij waggelde. Het was zielig om te zien. Gevraagd naar waarom ze het dier niet lieten inslapen werd gereageerd, ook door de dierenarts, dat ervoor gekozen was het dier een natuurlijke dood te laten sterven. Immers, een hoog bejaard ziek mens laat je toch ook niet inslapen? Nu, is toch besloten Samba te laten inslapen.....rijst de vraag: had de zoo dat nu niet eerder kunnen doen? De tijger heeft met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijk het hele jaar geleden en bezoekers mochten daarvan 'genieten'.....

Geen opmerkingen:

Een reactie posten