vrijdag 5 juli 2019

Suriname groenste land ter wereld met groot afvalprobleem....

Grootste vuilstortplaats Ornamibo al jaren een tikkende tijdbom voor omwonenden

- Asbestdakplaten worden begraven op vuilnisbelt
- Bewoners lijden al jaren onder overlast door vuilstort: vliegen, ongedierte, aasgieren, stank, branden


Suriname is het groenste land ter wereld met zo'n 93% bosbedekking. De regering loopt daarmee graag trots te pronken op allerlei internationale podia en tracht al lange tijd tevergeefs door met name Westerse geïndustrialiseerde landen financieel gecompenseerd te worden voor haar vermeend duurzaam bosbeleid. Immers, het regenwoud slaat veel CO2 – koolstofdioxide – op. 

(Bron foto: Suriname Mirror)
Maar, het Surinaamse regenwoud valt ten prooi aan illegale praktijken die zorgen voor kaalslag en vervuiling: goudwinning, houtkap. Daarnaast kan men in het groene binnenland – in en rond marron- en inheemse dorpen – afval tegenkomen, waaronder zelfs gedumpte oude koelkasten, wasmachines en auto's.

Afval is een groot probleem voor het groene Suriname. Klein afval, zoals petflessen en foam etensbakjes (sinds 1 mei dit jaar geldt er overigens een importverbod op styrofoam), wordt overal door bewoners gedumpt. Het lijkt in de genen te zitten. Afwateringsgreppels ('trenzen') raken daardoor verstopt, veel percelen met woningen lopen bij de minste of geringste regenval onder water. Huishoudelijk afval wordt in wijken van hoofdstad Paramaribo tweewekelijks door tweedehands Nederlandse vuilniswagens of oude DAF-'kiepwagens' opgehaald en vervoerd naar de grootste vuilstortplaats van het land, Ornamibo. Maar, ondanks die service zijn er Surinamers die hun afval liever op hun erf verbranden, gewoon in een woonwijk. Dat is verboden, maar er wordt nauwelijks tegen opgetreden.

En van alles wordt in brand gestoken met als gevolg overlast voor omwonenden en een groot gezondheidsrisico, er kunnen immers giftige stoffen als dioxine vrijkomen.

De vuilstort Ornamibo, niet ver van de hoofdstad, is gedurende vele jaren zonder enig deskundig beleid vol gedumpt. Ornamibo werd in 1998 als voorlopige vuilstortplaats aangewezen, nadat de vuilnisbelt van Charlesburg werd gesloten. Na enkele jaren bleek deze interim stort een permanente karakter te krijgen. Omwonenden klagen al vele jaren tevergeefs over overlast door stank, vliegen, ratten, kakkerlakken, branden en aasgieren. Ze zien het liefst, dat de regering op zoek gaat naar een locatie voor een nieuwe vuilstort en worden daarin gesteund door deskundigen. Naast de overlast, is de bodem van de vuilnisbelt 'lek', omdat die niet over een dikke kleilaag beschikt. Het gevolg is dat de aangrenzende Pararivier vervuild raakt door schadelijke stoffen van de vuilstortplaats. Zo concludeerde een onderzoek van de Anton de Kom Universiteit van Suriname.

De regering-Bouterse besloot in januari 2018, dat Ornamibo de vuilstortplaats blijft van Suriname, maar dan wel in een nieuwe opzet. De sociale- en milieuanalyses alsook het ontwerp van een nieuwe vuilstortplaats moesten in juli 2018 af zijn. Afhankelijk van het financierings- en aanbestedingstraject van de overheid, had het project uiterlijk medio 2019 afgerond moeten zijn. De investeringen om de nieuwe methode in werking te hebben, kunnen oplopen tot tussen de 10 en 15 miljoen Amerikaanse dollar. Het wordt een sanitary landfill net als het huidig systeem.
In de nieuwe opzet komt de oude vuilstortplaats te vervallen. Deze wordt met een speciaal materiaal bedekt met een kleilaag erboven. Na een tijd kan de regering besluiten om misschien ook een asfaltlaag erop aan te brengen of het te beplanten met vegetatie. Hier komt geen vuilstortplaats meer. Het gebied kan misschien ook als park of opwekkingsterrein voor zonne-energie gebruikt worden, aldus de regering.
Er wordt ook een kanaal gegraven rondom het terrein, die moet dienen als afvoer van de ontwatering. Dit vervuild water wordt via een speciale installatie gezuiverd. Ook de gassen die vrijkomen worden via speciale buizen opgevangen en vervolgens verbrand via speciale installaties. Indien het mogelijk is dat gassen omgezet te worden in energie, zal dat ook gebeuren.

In juni dit jaar liet de regering echter weten, dat de vuilstortplaats Ornamibo voorlopig nog wordt gehandhaafd door de regering. Minister Vijay Chotkan van Openbare Werken, Transport en Communicatie heeft verklaard, dat een permanente verplaatsing, op zich laat wachten, omdat die concrete oplossing nog niet op tafel ligt. 'We gaan het zeker niet zo laten, want we zijn bezig eraan te werken. Het is niet de bedoeling dat we voor altijd daar gaan blijven. Maar om uit die situatie te geraken, gaat nog een tijdje duren.' Het afval wordt nu onder een laag zand bedolven. Uitstelt lijkt af te stevenen op afstel

2006 – 2012
Al in november 2006 maakte de toenmalig verantwoordelijk minister bekend, dat de vuilstortplaats zou worden heringedeeld. Maar, het ging slechts om een noodmaatregel om een einde te maken aan de aanhoudende stank- en rookoverlast voor de omgeving. De mededeling kwam daags na het einde van een dagenlange brand op de vuilstort, die vermoedelijk was veroorzaakt door zogenoemde ‘rapers’, die vooral op zoeken waren naar bruikbaar en te verkopen kopermateriaal. Van enige herindeling was echter geen sprake, slechts werden truckladingen zand gestort.

Ruim een jaar later, eind januari 2007, werd bekend dat binnen niet te lange tijd de eerste moderne vuilstortplaats van Suriname in gebruik zou worden genomen: Ornamibo zou worden heringericht volgens internationale milieustandaarden en afval zou worden gesorteerd, beheerd en gecontroleerd. Gesproken werd van een mijlpaal. Het gedumpte vuil zou dagelijks worden afgedekt met zand en bespoten worden met bestrijdingsmiddelen. Van stank, rook en gassen door het veelvuldig in brand steken zou geen sprake meer zijn. Er zouden weegbruggen en een afvalregistratiesysteem komen.

Toenmalig minister Rick van Ravenswaay van Planning en Ontwikkelingssamenwerking (Plos) en Ganeshkoemar Kandhai van Openbare Werken (OW) ondertekenden 11 januari 2007 het project ‘Het aanleggen en inrichten van een gecontroleerde vuilstortplaats te Ornamibo (Fase 1)’. Het project werd voor ruim 385.000 euro gefinancierd uit het Startfonds (Nederlandse Verdragsmiddelen). Het ministerie van Plos stelde ongeveer 1 miljoen euro beschikbaar.

In de begroting voor het jaar 2011 van OW werd vermeld, dat in 2007 een aanvang was gemaakt met de herinrichting en dat voor de eerste fase een bedrag werd uitgetrokken van bijna drie miljoen Surinaamse dollar. In vier fasen moest in totaal zestig hectare worden heringericht. Op de heringerichte vuilstort moest het aangeleverde vuil in lagen gestort worden.
De nieuwe vuilstort moest voorzien zijn van leidingen, onder de grond, om het vervuilde water in op te kunnen vangen. Vervolgens zou het water in speciale vergaarbakken opgevangen en gezuiverd worden, waarna het gezuiverde water de Pararivier kon stromen.

Maar, ondanks gedane toezeggingen vanuit de overheid bleef de stortplaats voor overlast zorgen. In de tweede week van mei 2009 bleek dat gedumpt vis-, brood- en vleesafval te Ornamibo in opdracht door rapers werd verzameld om vervolgens terecht te komen in de keukens van verkopers van worst en andere etenswaren. Met grote regelmaat kwamen afnemers van de vis- en vleesdelen naar de vuilstortplaats. De rapers werden voor hun werkzaamheden vergoed.

In maart 2012 werd bekend, dat er een folielaag op de vuilstort was geplaatst om vervuiling van de bodem zoveel mogelijk te voorkomen en ook dat de grond was verhoogd. Daarnaast was daadwerkelijk een irrigatiesysteem aangelegd om vuil water te zuiveren en het schone water te lozen in de Pararivier.

De stankoverlast werd echter niet verminderd. Begin mei 2012 verklaarde het ministerie van Openbare Werken, dat Ornamibo de hoeveelheid vuil nog wel aan kon, ‘maar het is niet de ideale wijze om het vuil te verwerken. We kijken ook uit naar een andere verwerkingsmethode. Het moet verbeterd worden.’ Aan de stank die vrijkomt kon vooralsnog niets gedaan worden. Er werden wel reinigingsmiddelen gebruikt om de stank te verminderen....

Asbest dakplaten begraven
Een maand later, 15 juni 2012, bevestigde Steven Codrington, waarnemend hoofd van de afdeling Vuilophaal en Verwerking binnen het ministerie van Openbare Werken (OW), dat asbestafval te Ornamibo wordt gedumpt.
Codrington: ‘Er is op de stortplaats te Ornamibo inderdaad een locatie waar asbest wordt opgeslagen. Deze locatie is in de tijd samen met het NIMOS (Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname) aangewezen en is ook met GPS-coördinaten vastgelegd. Het is ook de enige plaats in Suriname waar asbestafval wordt begraven.’
Hij verzekerde, dat er geen enkel risico bestaat dat, bijvoorbeeld bij een brand, een shovel begraven asbestafval kapot zou kunnen trekken waardoor het levensgevaarlijke asbeststof zou kunnen vrijkomen. ‘De locatie waar asbestdakplaten worden begraven is afzonderlijk van de locatie waar het dagelijks huishoudelijk afval wordt verwerkt. Er rijdt dus geen machine over de locatie waar de platen worden geplaatst.’

Volgens Codrington was begin juni 2012 op de vuilstort Ornamibo 413 kubieke meter asbestafval (asbesthoudende dakplaten) begraven. Op de vraag aan Codrington of met het begraven van asbestafval niet een probleem naar de toekomst wordt verschoven, antwoordde hij: ‘Neen, het is geenszins de bedoeling dat het voor eeuwig zo blijft, maar dat na de herinrichting van de stortplaats er een permanente oplossing komt.’ Hoeveel asbestdakplaten er vandaag de dag zijn begraven is onduidelijk. Het verantwoordelijk ministerie reageert niet op vragen

De herinrichtingswerkzaamheden liggen echter al een paar jaren stil. Steven Codrington, begin juni 2012: ‘In 2009 zijn deze werkzaamheden door uiteenlopende oorzaken stopgezet. Het is de bedoeling dat, na een gedegen evaluatie, de voortgang van het project verder ter hand zal worden genomen, aangezien reeds zeventig procent van het project gerealiseerd is.’

Het NIMOS (Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname) kijkt passief toe
De afgelopen jaren heeft het NIMOS (Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname) passief toegekeken naar hoe de situatie op de vuilstort Ornamibo verergerde. Het instituut is zelfs in het verleden akkoord gegaan met de komst van deze vuilstort vlakbij bewoond gebied en ook is zij akkoord gegaan met het daar onder de grond begraven van asbestafval (dakplaten).

Het lijvige regerings 'Ontwikkelingsplan 2012-2016, Suriname in Transformatie' vermeldt onder andere, dat afval 'het grootste milieuprobleem in Suriname is'.

'Suriname beschikt nog steeds niet over adequate ophaal, opslag en verwerking van afval. Groot Paramaribo alleen produceert dagelijks circa 180 ton afval waarvan circa 67% huishoudelijk afval. De rest bestaat uit onder andere medisch, industrieel, vloeibaar en constructieafval. Inadequate afvalverwerking vormt een grote bedreiging voor het milieu en de gezondheid van de mens. Het beleid zal zich in de komende vijf jaren richten op het terugdringen van de hoeveelheid afval die geproduceerd wordt, op het verhogen van de mate van recycling, op het verbeteren en reguleren van de ophaal, de verwerking en op het invoeren van het gebruik van afval als bron voor energieopwekking.'

Zicht op een nieuwe stortlocatie is er niet.
Anno juli 2019 wordt de afvalberg op Ornamibo groter en groter en lijken plannen vooral plannen te blijven. Nog steeds klagen buurtbewoners over allerlei vormen van overlast. Zicht op een nieuwe stortlocatie is er niet. Het afvalprobleem lijkt Suriname boven het hoofd te groeien en bewoners blijven hun petflessen en ander afval gewoon langs de weg dumpen of in brand steken.

Suriname, mag dan nog steeds het groenste land ter wereld zijn, maar onder 'de broccoli' van dat groene regenwoud bevindt zich een stinkende, wegrottende en roestende donkere schaduwzijde.

(Suriname Mirror, 5 juli 2019)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten