Onzorgvuldige Surinaamse media....twee onvoldoendes op een dag

Bevolkingsgroep stigmatiseren en te snel nieuws willen brengen (scoren) brengt onzorgvuldigheid met zich mee…..

04-02-2012 door: Paul Kraaijer


De media heeft zich zich weer eens van een slechte zijde laten zien. De wijze waarop op zaterdag 4 februari door twee vertegenwoordigers van de Surinaamse nieuws is gebracht, wekte mijn verbazing.

Mijn eerste verbazing ontstond in alle vroegte bij het lezen van de krant De Ware Tijd. De krant bracht een artikel over de wateroverlast in Paramaribo-Noord. Inhoudelijk een prima artikel, maar het onderschrift bij een bij het artikel geplaatste foto fronste weer eens mijn journalistieke wenkbrauwen. Op de foto is een woning te zien die volledig door het water is ingesloten. Het onderschrift luidt: ‘Ook minderbedeelden worden geteisterd door wateroverlast in Paramaribo-Noord. Dit huis aan de Kleinestraat zit nu middenin een zwamp.’

De wateroverlast deze dagen in delen van Paramaribo treft iedereen, of je nu een Hindoestaan, Chinees, Javaan, goed gesitueerd, zwerver of huisdier bent. Waarom heeft iemand op de redactie van De Ware Tijd besloten om nadrukkelijk te vermelden dat ook ‘minderbedeelden worden geteisterd door wateroverlast’? Tja, iedereen zou zelf kunnen beoordelen wie in het huis op de foto zou kunnen wonen. Maar, het uiterlijk of de grootte van woning hoeft bij voorbaat niet te verraden hoe financieel daadkrachtig de bewoner(s) is (zijn).
Het deel van het onderschrift bij de foto waarin het woord ‘minderbedeelden’ wordt genoemd, is dan ook behoorlijk stigmatiserend en ook nog eens overbodig. Van enige objectiviteit bij de bedenker van het onderschrift is totaal geen sprake.

Na van deze verbazing te zijn bekomen, werd mijn aandacht gevestigd op een serie berichten op de nieuwswebsite Starnieuws over een ernstig ongeval te Uitkijk, dat al snel een zelfmoord en drievoudige moord bleek te zijn.

Het eerste bericht verscheen om twee uur in de ochtend met onder andere deze tekst: ‘(...) Omstanders vertellen aan Starnieuws dat de chauffeur van de auto eerst naar achteren reed. Ineens schoot de grijze Carina in volle vaart naar voren en belandde in de rivier. Het voertuig dreef een poosje op het water, maar verdween in de diepte. Het is nu vloed wat het zoeken bemoeilijkt. Er wordt gevreesd voor het leven van de inzittenden. (...)'
Op dat moment is totaal nog niets bekend over het aantal en de identiteit van de inzittenden.
De redactie van Starnieuws wil gewoon als eerste het nieuws brengen, terwijl er feitelijk nog te weinig te melden is.

Het tweede bericht verschijnt ’s morgens om kwart voor negen op Starnieuws. Daarin is onder andere het volgende te lezen: ‘(...) Gisteravond zijn twee vissers getuige geweest van dit ongeval. De vissers hebben tegenover de politie verklaard dat er twee personen, een man en een vrouw, in de auto zaten. Op een gegeven moment reed de man de auto ongeveer tien meters achteruit en reed daarna vooruit. Hij gaf veel gas en ging met knarsende banden de rivier in. De politiecommandant zegt dat dit, vermoedelijk, te maken heeft met zelfmoord en moord. Vermoed wordt dat de twee vermiste personen uit een ander district afkomstig zijn. (...) Aanvankelijk werd ook gedacht dat er kinderen in de auto zaten.’Starnieuws baseerde haar informatie kennelijk vooral op de verklaringen van twee getuigen, vissers. Die mannen hadden verklaard dat zich in de auto een man en een vrouw bevonden. Het artikel eindigt met de opmerking dat aanvankelijk gedacht werd dat er ook kinderen in de auto zaten.

Om acht minuten voor elf in de ochtend verschijnt een derde bericht op Starnieuws. Daarin staat onder andere: ‘(...) De auto, Toyota Carina, die in de Saramaccarivier verdween, had vier inzittenden erin. Het gaat om een vader met zijn drie kinderen. De moeder van die kinderen en echtgenote heeft aangifte van vermissing gedaan bij de politie te Nieuwe Grond. (..) Eerder op de dag was het gezin gaan uit eten. Er ontstond een heftige ruzie tussen man en vrouw. De man bedreigde de vrouw dat hij zichzelf samen met de kinderen van kant zou maken. Hij zette de vrouw uit de auto en reed met de kinderen weg. Toen de vrouw de man en de kinderen niet zag aankomen, besloot ze vanmorgen aangifte te doen. De personen en de auto worden nog steeds vermist. (...)’

Een uur na publicatie van dit bericht meldt Starnieuws dat de auto is gelokaliseerd en dat de politie een graafmachine heeft laten komen om de wagen uit de rivier te takelen. Het artikel eindigt alsvolgt: ‘(...) Het drama dat zich afspeelt op de plaats des onheils is enorm. "Waarom moest dit gebeuren, waarom moesten de onschuldige kinderen meegesleurd worden in de dood", vragen huilende familieleden zich af.’ Starnieuws houdt van drama en het benadrukken ervan.

Om vijf minuten voor half drie ‘smiddags bericht Starnieuws dat de poging om de auto uit de rivier te takelen is mislukt, omdat de kabel brak. ‘(...) Een diepe zucht ging door de menigte toen de kabel brak. In de auto worden de ontzielde lichamen verwacht van de slachtoffers. Het gaat om een meisje van anderhalf, twee jongens van 3 en 7 jaar. De vader die ze dood in joeg, is 29. (...)’

Starnieuws laat haar bezoekers om vier uur ’s middags weten dat de auto de rivier uit is getakeld: ‘Om half vier is het gelukt om het voertuig met de vier verongelukten uit de rivier te trekken. De tweede poging om de auto uit het water te halen, is gelukt. Het heeft ruim zestien uur geduurd om de wagen te lokaliseren en uit de Saramaccarivier te krijgen. Nadat de technische formaliteiten verricht zijn door de Forensische Opsporingsdienst, worden de ontzielde lichamen vervoerd naar het mortuarium. (...)’
Uit dit bericht zou de conclusie kunnen worden getrokken, dat de lichamen van de vader en de drie kinderen zich in de auto bevonden. Later zou blijken dat ook die informatie onjuist was.

Duidelijk is dat de redactie van Starnieuws liever het nieuws (te) snel brengt dan de informatie voor plaatsing te checken. Sky Radio had inmiddels gemeld dat één van de inzittenden, de zevenjarige zoon, zich niet in de auto bevond. Hij was vermoedelijk door de door de klap op het water kapotgeslagen voorruit van de auto eruit gekomen. Ook dit artikel wordt met de nodige overbodige dramatiek beëindigd: ‘(...) Hij reed volgens ooggetuigen bewust in volle vaart het water in. Het gegil van de kinderen blijft naklinken... (...)’

Om vijf uur ’s middags moet Starnieuws in een artikel erkennen dat de zevenjarige jongen zich toch niet in de auto bevond: ‘Het ontzielde lichaam van de oudste zoon van zeven jaar is uit de auto gedreven. In het voertuig dat uit de Saramaccarivier werd getrokken, zijn drie lichamen aangetroffen. (...)’

Het ongeluk blijkt het gevolg te zijn van een familiedrama. De 29-jarige bestuurder/vader was volgens Sky Radio al enkele malen met de politie in aanraking geweest wegens huiselijk geweld. Dat zou verklaren waarom agenten op de plaats van het ongeluk al snel verklaarden dat het vermoedelijk ging om moord of zelfmoord. Instanties wisten dus van de problemen in het gezin, maar enige begeleiding heeft de vader nimmer gekregen, aldus Sky radio.

Velen zullen zich nu achter de oren krabben.

Hopelijk ook de redactie van Starnieuws die zich zou moeten bezinnen over haar wijze van berichtgeving. Berichtgeving die slechts ten doel had en heeft om nieuws telkens als eerste te brengen en mogelijk om bezoekers van haar website telkenmale terug te laten keren. Die snelheid brengt echter onvermijdelijk onzorgvuldigheid en slordigheid met zich mee. Juist in dit soort zaken is zorgvuldigheid heel belangrijk. Het gaat om mensenlevens, het gaat om families en vrienden en bekenden van slachtoffers. Informatie is niet of nauwelijks gechecked door Starnieuws....
Op één dag twee onvoldoendes voor de media....