 |
| (Bron foto: eigen foto Kraaijer) |
Hoe veilig is eten van vlees in gevangenschap gefokte leguanen?
Suriname heeft vanaf juni eerste leguanenfokboerderij
27-02-2013 Door: Paul Kraaijer
Paramaribo - Uit in de eerste week van februari door de Britse Royal Society of Medicine gepubliceerde uitkomsten van een wetenschappelijk onderzoek, blijkt dat vlees van in gevangenschap gefokte zeeschildpadden op de Cayman Islands toeristen ziek maakt.
Toeristen op de Cayman Islands werden door het eten van zeeschildpaddenvlees geïnfecteerd door bacteriën, virussen, parasieten of schimmels. Maar, mensen lopen ook het risico longontsteking, hersenvliesontsteking of nierfalen te krijgen door het eten van het vlees.
Volgens de onderzoekers hebben de problemen geen betrekking op vrij levende zeeschildpadden. Maar, zij kunnen wel een risico gaan betekenen als zij in contact komen met in gevangenschap gehouden soortgenoten. Het onderzoek werd verricht in de Cayman Turtle Farm te Grand Cayman (de enige zeeschildpaddenboerderij in de wereld), dat jaarlijks door zo’n 300.000 toeristen wordt bezocht. De boerderij verkoopt zeeschildpaddenvlees aan bezoekers en aan lokale restaurants. De dieren worden echter, aldus de onderzoekers, gehouden in stress veroorzakende gevangenschap en zijn daardoor extra gevoelig voor infecties. Niemand vermoedt echter een risico bij het eten van vlees van in gevangenschap gehouden en gefokte zeeschildpadden. Maar, volgens de onderzoekers is die wetenschap wel bekend bij de meeste artsen.
‘Mensen moeten voorkomen, dat zij voedsel afkomstig van zeeschildpadden en wellicht ook van andere relatief langlevende soorten eten, ongeacht hun rol in de voedselketen. Deze dieren geven meer tijd aan gevaarlijke organismen en giftige stoffen om zich op te hopen en zij vormen dan ook een verhoogd risico als het gaat om het eten van hun vlees’, aldus de onderzoekers in een verklaring. Zij waarschuwen ervoor, dat toeristen die iets hebben ‘opgepikt’ van een zeeschildpad, dat door kunnen geven als zij huiswaarts keren aan boord van bijvoorbeeld een vliegtuig of een cruiseschip. Ook vinden zij hersenvliesontsteking een hoge prijs voor een korte aanraking van een zeeschildpad of voor het eten van zeeschilpaddenvlees en zelfs een hogere prijs voor ‘de kortstondige sensatie’ van iemand anders.
Het onderzoek werd onder andere uitgevoerd door Clifford Warwick van de Emergent Disease Foundation in het Britse Tobridge (Kent).
Maar, hoe gevaarlijk is het eten van in gevangenschap gefokte groene leguanen?
Een ondernemer in het district Coronie begint in juni van dit jaar met een heuse leguanen fokboerderij te Friendship. De twee voornaamste argumenten om hiermee te beginnen, is het voorzien van de bevolking van leguanenvlees en het lokken van toeristen. Ook hopen de fokker en de regering de jacht op- en vangst van leguanen in het wild te kunnen beperken en daardoor de soort te beschermen.
Er zijn echter aanwijzingen dat het eten van het vlees van in gevangenschap gefokte leguanen kan leiden tot gezondheidsproblemen. Alle reden dus voor consumenten om voorzichtig, terughoudend, te zijn en zich ervan te vergewissen dat het vlees veilig is voor consumptie. Al in maart 2009 waarschuwde een groep wetenschappers, waaronder Simone Magnino van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO, World Health Organization), in een artikel in het International Journal of Food Microbiology voor de risico’s van het eten van in gevangenschap gefokte reptielen als leguanen.
Parasieten, bacteriën en virussen en in mindere mate verontreiniging door zware metalen en restanten van diergeneesmiddelen, kunnen ervoor zorgen dat het eten van vlees van leguanen en andere reptielsoorten ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken, aldus de onderzoekers begin 2009 Mensen kunnen diverse ziekten oplopen door het eten van vlees van leguanen, hagedissen, krokodillen en slangen. Het gaat vooral om dieren die als huisdier worden gehouden of die in gevangenschap zijn en worden gefokt. De onderzoekers adviseren mensen om dergelijk vlees in te vriezen, omdat dat parasieten uitschakelt.
In het onderzoeksverslag is onder andere deze informatie te lezen over de leguaan:
‘Traditioneel, zijn iguanas al meer dan 7.000 jaar een voedselbron in delen van Centraal- en Zuid Amerika. Maar, door grootschalige jacht op zowel de dieren als de eieren en vernietiging van hun habitat in het regenwoud, zijn wilde populaties in enkele landen uitgestorven en in andere landen bedreigd met uitsterven. Fokprogramma’s, die in eerste instantie werden opgezet om de dieren te fokken en vervolgens in de natuur te plaatsen, werden meer en meer ontwikkeld in diverse landen, zoals Panama, Costa Rica, Guatemala, Nicaragua, Belize, Honduras, El Salvador, Colombia en Venezuela. Maar, naast het doel om de soort te beschermen, werd het fokken van leguanen in gevangenschap een economisch alternatief voor het houden van vee en een belangrijke voedselbron voor lokale bewoners.
Twee soorten worden voor menselijke consumptie gefokt in boerderijen: de groene leguaan (Iguana iguana), de meest populaire foksoort, en de zwarte iguana (Ctenosaura spp.). (...) Jongen groeien in fokboerderijen op tot ze tussen de zes en tien maanden oud zijn, waarna ze worden losgelaten in bebost gebied vlak bij de boerderijen tot ze een voor de ‘markt’ gewenste grootte hebben. Dat duurt zo’n twee jaar. (...)’
Speciaal leguanenkookboek
Een paar maanden na dat onderzoek, juli 2009, publiceerde een inwoner van de Amerikaanse stad Sarasota, George Cera, een iguana kookboek.
Hij nam het besluit om een dergelijk boek te schrijven, omdat leguanen in Florida het inheemse wild vernietigden en hij zag maar één oplossing voor dat probleem: dood ze en kook ze. Florida werd overspoeld door zwarte leguanen. In de zeventiger jaren van de vorige eeuw werd het dier door veel mensen als huisdier gehouden, maar door de jaren heen werden steeds meer exemplaren vrijgelaten en belandden daardoor in de vrije natuur. In 2007 werd Cera ingehuurd door huiseigenaren van Boca Grande in Lee County en in nog geen twee jaar tijd had hij 16.000 leguanen gevangen en gedood.
Puerto Rico heeft jacht geopend op de leguaan
De regering van Puerto Rico besloot in maart 2012 om de jacht te openen op de leguaan. Op die manier hoopt het eiland de geïmporteerde soort uit te kunnen roeien en het vlees van de gedode dieren te exporteren. Op het eiland zouden zo’n vier miljoen leguanen leven en dat is meer dan het aantal inwoners. De eerste groene leguanen doken in de jaren zeventig op toen eigenaren, die ze als huisdieren hielden, ze begonnen los te laten. Sindsdien is het aantal leguanen explosief toegenomen. Ze kregen de schuld van het ‘overnemen’ van landingsbanen van het vliegveld (Puerto Rico geeft jaarlijks meer dan 80.000 Amerikaanse dollars uit aan het doden van leguanen op de internationale luchthaven Luis Munoz Marin, waar een ongecontroleerde populatie leguanen rond 2005 ervoor zorgde dat een binnenkomend vliegtuig de landing moest afbreken.), het ondermijnen van gebouwen en vernielen van funderingen en van stroomstoringen, omdat ze nesten bouwden vlak bij de warmte van elektriciteitscentrales. De regering ging vrijwillgers trainen om de dieren levend te vangen, waarna ze naar een speciale slachterij worden gebracht om vervolgens geëxporteerd te worden als ‘vlees’ naar de Verenigde Staten.
De lokale wetenschapper Javier Laureano is van mening dat lokale bewoners sowieso al de leguanen mishandelen door ze te verbranden, te slaan en door met hun auto’s over ze heen te rijden. Hij erkent dat er maatregelen moeten worden genomen om het aantal dieren te reduceren, maar de leguaan moet niet het middelpunt worden van een heksenjacht.
Smokkel van 115 kant-en-klare leguanen
Dat het vlees van de leguaan gewild is bleek in april 2012 toen een een 38-jarige Amerikaan tot twee jaar cel werd veroordeeld voor het smokkelen van 115 voor de oven gereed zijnde leguanen van Mexico naar de Verenigde Staten.
Hij werd in juni 2011 gearresteerd toen hij trachtte om via de Otay Mesa haven Californië, bij San Diego, binnen te komen met het leguanenvlees verpakt in koelboxen. De onthoofde, gevilde en van botten ontdane leguanen - met een totaal gewicht van 72 kilo -, lagen verstopt onder vis. Het vlees zou bestemd zijn voor de menselijke consumptie. Tijdens de behandeling van de rechtszaak werd door het Openbaar Ministerie benadrukt dat het eten van leguanenvlees kan leiden tot voedselvergiftiging en dat het vlees vaak besmet is met de salmonella bacterie......