Amnesty International Brazilië verwijt autoriteiten laksheid in moordonderzoek
'Straffeloosheid kan geen optie zijn voor de autoriteiten'
Het falen van de Braziliaanse autoriteiten om alle verantwoordelijken
voor de moord op mensenrechtenverdedigster Marielle Franco te
identificeren, zes maanden nadat ze op brute wijze werd doodgeschoten,
leidt tot zorgen over hun inzet om recht te doen aan deze gruwelijke
misdaad en een veilige omgeving te waarborgen voor
mensenrechtenverdedigers in het land, zei Amnesty International vrijdag 14 september 2018.
Marielle Franco en haar chauffeur Anderson Gomes werden op 14 maart in
Rio de Janeiro in hun auto doodgeschoten. Ze werd vier keer in haar hoofd
geraakt.
Mediaberichten suggereren, dat de moord zorgvuldig was gepland,
en dat agenten van de staat en de veiligheidstroepen erbij
betrokken zijn geweest.
'Vandaag markeert helaas de zesde maand sinds de dood van
Marielle. Het markeert ook het voortdurende onvermogen en blijkbaar
onwil van de autoriteiten om de zaak naar behoren te onderzoeken. Het is
volstrekt onaanvaardbaar, dat er een half jaar voorbij is gegaan en we
weten niet wie verantwoordelijk is voor de zinloze sterfgevallen
van Marielle en Anderson', zei Jurema Werneck, uitvoerend directrice van
Amnesty International Brazilië.
'Straffeloosheid kan geen optie zijn voor de autoriteiten. De
Braziliaanse federale en staatsautoriteiten en het strafrechtelijk
systeem hebben allemaal de plicht om te zorgen voor een grondig,
onafhankelijk en onpartijdig onderzoek naar deze afschuwelijke moorden.'
Na druk van Amnesty International en andere maatschappelijke
organisaties heeft het Openbaar Ministerie in augustus aangekondigd dat
gespecialiseerde onderzoekers zijn geworven om aan de zaak van
Marielle te werken met een nieuw team van de speciale groep
georganiseerde misdaad (GAECO ,
Grupo de Atuação Especial de Repressão ao Crime Organizado) dat het onderzoek in september overnam.
Amnesty International zei dat dit een stap in de goede richting was,
maar riep de autoriteiten ook op om de
Grupo de Atuação Especializada em Segurança Pública (GAESP) bij het onderzoek te betrekken. Deze gespecialiseerde
eenheid is belast met het onderzoeken van misbruik door de politie en
ervoor te zorgen dat de civiele politie professioneel onderzoek
uitvoert. '
Daarnaast moet er een groep zijn die bestaat uit experts,
advocaten en andere specialisten, die volledig onafhankelijk zijn van de
staat, om toezicht te houden op het onderzoek en ervoor te zorgen dat
een goed proces wordt gevolgd', zei Jurema Werneck.
In een ontmoeting met Marielle's familieleden en Amnesty International
op 20 augustus zei de Braziliaanse staatssecretaris voor Veiligheid,
Richard Nunes, dat hij het voorgestelde initiatief ondersteunde om een
onafhankelijke groep toe te laten eventuele ongepaste beïnvloeding of
nalatigheid in het onderzoek te controleren. De autoriteiten moeten de
mediaberichten nog verifiëren dat beveiligingscamera's gericht op de
plaats delict aan de vooravond van de schietpartij waren uitgeschakeld
en dat de afgeschoten kogels onderdeel waren van een partij die werd
verkocht aan de Braziliaanse federale politie.
Andere onbeantwoorde
vragen als onderdeel van het onderzoek zijn onder meer of het wapen dat
werd gebruikt om Marielle en Anderson te doden een machinepistool was
dat exclusief door veiligheidsdiensten werd gebruikt. Wapens van
hetzelfde model waren vermist in het arsenaal van de civiele politie.
Volgens berichten in de media suggereren de manier waarop de moorden
werden gepleegd en de precisie van de gevuurde schoten, dat sommige van
de daders een gespecialiseerde opleiding hebben gehad.
'Er is misschien een invloedrijke groep achter de moord op Marielle die
denkt dat zij ongestraft kan handelen. De autoriteiten moeten bewijzen,
dat ze ongelijk hebben en ervoor zorgen dat iedereen die bij deze
misdaad betrokken is, wordt berecht in een eerlijk proces', zei Jurema
Werneck.
Marielle is geboren en opgegroeid in de Maré favela in Rio en
was een sociologe met een master in openbaar bestuur, die in 2000 met
mensenrechten begon nadat een vriend was gedood tijdens een vuurgevecht
in hun buurt. Meer dan een decennium lang werkte Marielle aan de
verdediging van de mensenrechten van jonge zwarte mensen, vrouwen,
inwoners van favela's en LGBTI-mensen. Ze sprak ook over
buitengerechtelijke executies en andere schendingen van de mensenrechten
gepleegd door politieagenten en andere staatsagenten.
Kort voordat ze
werd gedood, was Marielle, die ook gemeenteraadslid in Rio de Janeiro
was, benoemd tot rapporteur van de gemeenteraadscommissie om toezicht te
houden op de federale interventie in de openbare veiligheid van Rio
. 'Met elke dag die voorbijgaat, groeit de internationale erkenning van
het voorbeeld van mijn dochter en wordt deze omgezet in een strijd voor
gerechtigheid, om de Braziliaanse staat ter verantwoording te roepen',
zei Marinete da Silva, de moeder van Marielle Franco.
'Marielle was een natuurlijke leider. Wanneer ze deelnam
aan een project, was het altijd met het doel anderen te helpen, in de
overtuiging dat een collectieve organisatie op basis van solidariteit de
wereld zou kunnen veranderen. Door dingen voor anderen te doen voelde
ze zich goed. Mijn familie zal niet rusten voordat we antwoorden hebben
over de redenen voor deze misdaad', zei Marinete da Silva.
Alleen al in
2016 werden 66 mensenrechtenverdedigers naar verluidt gedood in
Brazilië. Toch worden de meeste moorden op mensenrechtenactivisten niet
onderzocht en wordt zelden iemand verantwoordelijk gehouden. '
Het doden
van een mensenrechtenverdediger is een poging om niet alleen de activist,
maar de hele samenleving te intimideren en tot zwijgen te brengen. Het
is een aanval op de mensenrechten. De Braziliaanse autoriteiten moeten er
alles aan doen om diegenen te beschermen die zich uitspreken tegen
onrecht en ervoor te zorgen, dat ze kunnen werken zonder bang te hoeven
zijn voor represailles', zei Werneck.
(Suriname Mirror/Amnesty International/Twitter)
'Mangrove werkt net als de lever, het zuivert de natuur'
