dinsdag 23 juli 2019

Moord op radiojournalist wijst op gevaren voor lokale journalisten in grensregio Colombia

De moord op Libardo Montenegro heeft het bergachtig stadje Samaniego getraumatiseerd


 'We vragen ons allemaal af wie de volgende zal zijn'


De anders zo Spartaanse studio van Samaniego Stereo is versierd met een witte vlag met het beeld van Libardo Montenegro, een ervaren verslaggever voor het gemeenschapsradiostation in Zuid-Colombia die werd doodgeschoten op 11 juni. Onder zijn foto staan ​​de woorden: 'Je zult voor altijd in ons hart leven.' De moord, uitgevoerd door twee schutters op een motorfiets, is grotendeels onopgemerkt gebleven in de rest van Colombia. Maar, de misdaad heeft Samaniego getraumatiseerd, een bergachtig stadje met 25.000 inwoners in het departement Nariño, dat grenst aan Ecuador.

Honderden mensen woonden de begrafenis van Montenegro bij, die de afgelopen twee decennia een constante en geruststellende stem op de ether had gehad. Het motief voor de moord blijft troebel, waardoor lokale journalisten schichtig blijven over hun werk en vrezen dat ook zij doelen zouden kunnen worden.


'We vragen ons allemaal af wie de volgende zal zijn', zei Jairo Melo López, een journalist en lid van de Raad van Bestuur van het lokale tv-station SATEL.

In CPJ's Global Impunity Index 2018 (Committee to Protect Journalists) behoorde Colombia tot de landen met de slechtste records voor het vervolgen van de moordenaars van journalisten. Begin juli trad de CPJ toe tot een delegatie van de in Bogotá gevestigde de Fundación para la Libertad de Prensa (FLIP) en twee VN-mensenrechtenambtenaren voor een tweedaagse reis naar Samaniego om meer te weten te komen over de zaak van Montenegro en mogelijke koppelingen tussen zijn werk en zijn dood.

De burgemeester van Samaniego, het hoofd van de politie en de Officier van Justitie weigerden met de delegatie te spreken of kwamen niet opdagen voor interviews. Verschillende gemeenteambtenaren die ermee instemden te praten, verwierpen de moord als een 'misdaad van passie' en vroegen zich af of Montenegro echt een journalist was. Een politieagent, die anonimiteit vroeg omdat hij niet bevoegd was om verklaringen af ​​te leggen, zei dat hij '95 procent zeker was' dat de moord op Montenegro niets te maken had met zijn werk als journalist. Lokale mensenrechtenactivisten, journalisten en anderen die dicht bij Montenegro stonden, zeggen echter, dat het een fout zou zijn als hij zijn rol als journalist en een invloedrijke woordvoerder van de gemeenschap over het hoofd zou zien. Ze geloven dat zijn moord mogelijk verband houdt met de recente berichtgeving van Montenegro en radiocommentaar over drugsgerelateerd geweld in Samaniego.

Leobar Ibarra, een Samaniego-journalist, zei dat hij denkt dat drugsbendes de moord hebben opgedragen, 'een bericht naar de stedelingen te sturen om hun mond te houden' over hun zaken.

Montenegro, 42, was een radio-man. Zijn grootvader was een van de oprichters van Samaniego Stereo, een onafhankelijk station dat nieuws, interviews en muziek uitzendt. Montenegro begon als kind met vrijwilligerswerk in de studio en werd later een van de belangrijkste verslaggevers, ankers en vertellers van het station voor advertenties en aankondigingen van openbare diensten. Onder de programma's die hij organiseerde was 'El Despertador', dat doordeweeks van 6-10 uur werd uitgezonden. Voor extra geld werkte hij als cameraman voor SATEL. Op het moment van zijn overlijden werkte hij samen met lokale ondernemers om een ​​ander radiostation te openen. 'Dat was zijn droom', zei Wilson Montenegro, de oudere broer van Libardo. 'Hij wilde zijn eigen station runnen.' Hij beschreef Montenegro als gemakkelijk in de omgang, zowel als persoon als als journalist. Hoewel Montenegro veel om zijn gemeenschap gaf, was waakhondjournalistiek niet zijn kracht, ook al was er genoeg te onderzoeken - van corruptie door de lokale overheid tot drugshandel.

Het Nariño-departement is al lang een van de topregio's voor de productie van cocaïne in Colombia, en de autoriteiten zeggen dat verschillende gewapende groepen vechten voor controle over faciliteiten voor drugsproductie en smokkelroutes. De bergen rondom Samaniego zijn bespikkeld met velden van coca, de grondstof voor cocaïne, evenals laboratoria waar cocabladeren worden omgezet in poedercocaïne. Autoriteiten zeggen dat onder degenen die betrokken zijn bij het smokkelen van cocaïne dissidente leden zijn van de : Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia (FARC), de marxistische guerrillagroep die ontwapend is onder een vredesverdrag van 2016. Tijdens het bezoek van de delegatie aan Samaniego, kondigde een FARC-dissidentengroep genaamd Oliver Sinisterra Front een campagne van 'sociale zuivering' in Samaniego aan die zich op iedereen zou richten, van kleine dieven tot spionnen van de overheid. Deze zelfde groep was verantwoordelijk voor de kidnapping en moord vorig jaar van twee Ecuadoraanse verslaggevers en hun chauffeur in Nariño.


Een andere guerrilla-groep, het  Ejército de Liberación Nacional (ELN), opereert in en rond Samaniego. Een rood-zwarte ELN-vlag was duidelijk zichtbaar in de bergen met uitzicht op de stad. Tot nu toe zijn er dit jaar 16 moorden geweest in Samaniego, waardoor het de tweede meest gewelddadige stad in het Nariño-departement is, volgens Paulo Ruiz, stafchef van het stadhuis van Samaniego. Onder de slachtoffers was Paula Ordoñez, de ombudspersoon voor mensenrechten in Samaniego, die op 20 mei door gewapende mannen werd vermoord, nog een spraakmakende zaak die nog moet worden opgelost.

In Nariño, 'hebben we alle problemen waar je ooit om zou kunnen vragen', zei Francisco Zarama, de inspecteur-generaal van de regering voor de regio, die is gevestigd in de departementale hoofdstad Pasto.


Montenegro sprak zich vaak uit in de lucht tegen geweld en drugsgebruik door lokale jongeren en was een uitgesproken voorstander van het vredesproces dat leidde tot de ontwapening van de meeste FARC-guerrillastrijders. Kort voor zijn dood raakte hij betrokken bij een lokaal mensenrechtencomité dat een mars organiseerde om te protesteren tegen recente moorden in Samaniego. Ibarra, die ook lid van het comité is, vertelde de delegatie dat hij er bij Montenegro op aandrong de activiteiten van de groep bekend te maken. Montenegro nam een ​​plek op ter promotie van de mars die tijdens de zes dagen voorafgaand aan zijn dood op Samaniego Stereo liep. Op de dag dat hij werd vermoord, zond Montenegro een live-interview met Ibarra uit over zijn ochtendprogramma. Tijdens het interview hekelde Ibarra energetisch drugsgerelateerd geweld in de stad. Een mensenrechtenactivist in Samaniego, die om anonimiteit vroeg, noemde het een 'zeer sterk interview' dat bendes in de drugshandel geïrriteerd kan hebben. Ibarra vertelde de delegatie dat hij denkt dat drugshandelaren de moord op Montenegro hebben opgedragen, 'een bericht naar de stedelingen te sturen om af te zien van hun activiteiten.' Adriana Romo, de vriendin van Montenegro, was het daarmee eens. 'Dat zou de reden kunnen zijn', vertelde ze CPJ in een telefonisch interview.


Romo, Ibarra en anderen in de buurt van Montenegro zeiden dat hij niet had gezegd dat hij bedreigingen ontving. Het personeel van Samaniego Stereo vertelde de delegatie echter, dat hij op de dag dat hij werd vermoord extreem nerveus was en verklaarde: 'Ik ga dood.' Die avond bracht Romo Montenegro, die zich nog steeds ziek voelde, naar het ziekenhuis waar hij een elektrocardiogram onderging en spierverslappers kreeg.


Na thuiskomst die avond kwam Romo hun appartement binnen toen Montenegro hun auto parkeerde. Plots klonken er schoten. Romo zag Montenegro in een goot liggen toen twee mannen op een motorfiets, die hoodies en gezichtsmaskers droegen, weg reden. 'Ik probeerde hem te helpen, maar het was te laat', zei Romo tegen CPJ.


Pogingen van de delegatie om met het parket in Pasto te spreken, die toezicht houdt op de zaak, zijn mislukt. Maar, verschillende bronnen in Samaniego zeiden dat het onderzoek is gericht op het persoonlijke leven van Montenegro in plaats van zijn werk als journalist. In de afgelopen zes maanden was Montenegro bij Romo gaan wonen. Ze vertelde CPJ, dat haar voormalige vriend jaloers was op haar relatie met Montenegro en dat de twee mannen onlangs harde woorden hadden uitgewisseld. Maar, ze weigerde te speculeren over de vraag of dit een factor in de dood van Montenegro zou kunnen zijn geweest.


Met de misdaad onopgelost, grijpt zelfcensuur Samaniego nu aan. López, de tv-journalist, zegt dat hij zijn rapportage afzwakt 'als een kwestie van overleven'. Samaniego Stereo speelde religieuze muziek nadat Montenegro was vermoord en voerde geen eigen onderzoek uit. 'We weten momenteel niet precies hoe we met het nieuws moeten omgaan', zei een van de verslaggevers van het station, die om anonimiteit vroeg. Hij voegde eraan toe: 'Ik ben bang om de straat op te gaan, omdat we niet weten waarom dit is gebeurd.'

(Suriname Mirror/Committee to Protect Journalists/YouTube/Twitter)
op
Labels:

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Abonneren op: Reacties posten (Atom)