Brazilië: Mensen met een handicap opgesloten onder vreselijke omstandigheden

(Bron foto's: Human Rights Watch)

'Veel mensen met een handicap gaan als kind naar een instelling en blijven daar hun hele leven'

'Sommige bewoners zijn vastgebonden aan bed en krijgen sedativa om ze onder controle te houden'


Duizenden kinderen en volwassenen met een handicap in Brazilië zijn onnodig opgesloten in instellingen, waar ze mogelijk te maken krijgen met verwaarlozing en mishandeling, aldus Human Rights Watch in een woensdag 23 mei 2018 uitgebracht rapport. 

Brazilië zou het tot een prioriteit moeten maken om mensen met een handicap ondersteuning te bieden om onafhankelijk te leven en in hun gemeenschap, in plaats van in instellingen.

Het rapport van 83 pagina's, 'Ze blijven tot ze sterven': een leven van isolatie en verwaarlozing bij instellingen voor mensen met een handicap in Brazilië' (zie hieronder) ontdekte dat veel mensen met een handicap als kind naar een instelling gaan en daar hun hele leven blijven. De meeste van deze door Human Rights Watch-onderzoekers bezochte instellingen voorzien niet in meer dan alleen de basisbehoeften van mensen, zoals voedsel en hygiëne, met schaars contact met de gemeenschap en weinig ruimte voor persoonlijke ontwikkeling. Sommige bewoners zijn vastgebonden aan hun bed en krijgen sedativa om ze onder controle te houden.

'Veel mensen met een handicap in Brazilië zijn opgesloten in instellingen in erbarmelijke omstandigheden, zonder controle over hun leven', zegt Carlos Ríos-Espinosa, 'Senior Disability Rights Researcher ' bij Human Rights Watch en auteur van het rapport. 'De regering van Brazilië moet ervoor zorgen, dat mensen met een handicap de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben om net als iedereen in de gemeenschap te leven.'

Dit rapport is gebaseerd op 171 interviews met mensen met een handicap, waaronder 10 kinderen, evenals familieleden, personeel van de instelling, deskundigen op het gebied van rechten voor gehandicapten, en autoriteiten van alle overheidsniveaus, alsmede bezoeken aan 19 instellingen in de staten Rio de Janeiro, São Paulo, Bahia en het Federaal District.

Meer dan wat dan ook, wil Leonardo thuis wonen bij zijn moeder in Rio de Janeiro. Maar, waarom is hij dat niet? Zijn verhaal!

Veel instellingen hebben een detentiecentrum-achtige sfeer, vindt Human Rights Watch. Sommigen hebben tralies op hun deuren en ramen. De omstandigheden zijn vaak onmenselijk, met tientallen mensen opeengepakt in kamers gevuld met bedden die dicht op elkaar staan.

De meeste volwassenen en kinderen met een handicap in de bezochte instellingen hadden weinig of geen persoonlijke items. In sommige gevallen delen de bewoners kleding en in een instelling zelfs tandenborstels. Veel mensen zijn de hele dag door opgesloten in hun bedden of kamers. De meeste kinderen met een handicap in instellingen kregen een zeer beperkte opleiding - of geen. Onderzoek heeft aangetoond, dat de fysieke, intellectuele en emotionele ontwikkeling van kinderen kan worden beschadigd door de afwezigheid van een één-op-één-relatie met een verzorger. De meeste kinderen in instellingen die Human Rights Watch bezocht, hebben een levende ouder, maar verliezen in de loop van de tijd vaak het contact met hun familie.

'Te vaak komen gehandicapte kinderen terecht in de instellingen van Brazilië, omdat gezinnen moeite hebben om voor hen te zorgen zonder middelen en adequate gemeenschapsdiensten', zei Ríos-Espinosa. 'Alle kinderen hebben het recht om op te groeien in een gezin en overheidsmiddelen moeten gezinnen en kinderen ondersteunen, niet uit elkaar halen.'

In Brazilië bepalen rechters de plaatsing van een kind in een instelling in uitzonderlijke gevallen wanneer het kind risico loopt van achterlating, verwaarlozing of geweld, en er zijn geen alternatieve oplossingen. Maar, kinderen met een handicap blijven uiteindelijk veel langer in instellingen dan de wettelijke limiet van 18 maanden, vaak voor onbepaalde tijd.

Hoewel Brazilië pleegzorg en adoptie heeft, moeten deze opties verder worden ontwikkeld, aldus Human Rights Watch. Human Rights Watch vond talloze gevallen waarin mensen met een handicap al hun hele leven in een instelling woonden, waaronder een 70-jarige man met een verstandelijke beperking die daar al woonde sinds hij vijf was.

Veel volwassenen in instellingen zijn verstoken van hun vrijheid. in strijd met de verplichtingen van Brazilië onder internationaal recht, omdat een voogd hen daar geplaatst heeft, zonder hun toestemming, en zij hebben niet het recht om hun institutionalisering te betwisten.

Op verzoek van een familielid of een instellingsdirecteur kunnen rechtbanken personen met een handicap uit hun rechtsbekwaamheid verwijderen of het recht om zelf beslissingen te nemen. Een voogd neemt vervolgens alle beslissingen voor de persoon, inclusief in sommige gevallen om ze in een instelling te plaatsen. Eenmaal daar kunnen ze niet vertrekken, tenzij de voogd akkoord gaat.

De meeste mensen in instellingen mogen geen dagelijkse keuzes maken, zoals wat en wanneer te eten, met wie te socializen, welk televisieprogramma te bekijken, of om uit te gaan en deel te nemen aan een vrijetijdsactiviteit.

Carolina [niet haar echte naam], 50, leed aan een ruggengraatverwonding vanwege huiselijk geweld waardoor ze een blijvende lichamelijke handicap heeftad. Haar zoons plaatsten haar vervolgens in een instelling in de buurt van Brasília.
Ze beschreef haar leven:

'Deze plaats is erg slecht, het is net een gevangenis. Ik wil hier niet blijven. Ik ben verplicht om hier te zijn. Mijn zonen willen me thuis niet ondersteunen. Ik ga nooit naar buiten. Ik zou graag weg willen gaan, weg van hier. Het is mijn droom. Wanneer je zo komt [met een beperking], is het voorbij.'

In een instelling in Salvador had een 18-jarige man met een progressieve handicap, die de spieren in zijn benen geleidelijk verzwakte, moeite om de kamer te verlaten die hij met een andere persoon deelde. Hij had geen rolstoel en alleen bewegen was buitengewoon pijnlijk. Hoewel de instelling op slechts 200 meter van de zee lag, was hij niet in staat om naar het strand te gaan en zei dat zijn droom was om 'de zee te zien'. Veel instellingsmanagers zeiden dat ze niet over voldoende personeel beschikten om geïndividualiseerde aandacht te geven aan bewoners, inclusief kinderen. De meeste instellingen in Brazilië zijn in particulier beheer. Bijna 70 procent heeft partnerschappen met gemeentelijke overheden, aldus het ministerie van Sociale Ontwikkeling als reactie op de bevindingen van Human Rights Watch.

Volgens de internationale Conventie inzake de Rechten van Personen met een Handicap (CRPD), die Brazilië heeft geratificeerd, moeten overheden de inherente waardigheid van personen met een handicap respecteren door hen als mensen te erkennen op gelijke voet met anderen. Dit omvat het waarborgen, dat mensen met een handicap onafhankelijk in de gemeenschap kunnen leven en niet gescheiden en beperkt zijn in instellingen.

Krachtens het verdrag moeten regeringen ook discriminatie en misbruik van personen met een handicap voorkomen en barrières wegnemen die hun volledige integratie in de samenleving belemmeren. Alle kinderen, inclusief kinderen met een handicap, hebben het recht om op te groeien in een gezin. Geen enkel kind mag van zijn ouders worden gescheiden vanwege een handicap of armoede.

'Het institutionaliseren van mensen met een handicap is ontmenselijken', zei Ríos-Espinosa. 'Er is een diepgewortelde overtuiging dat op zijn minst sommige mensen met een handicap in instellingen moeten leven, maar dat is gewoon niet waar. Het opsluiten van mensen met een beperking in instellingen is een van de ergste vormen van uitsluiting en discriminatie.'

(Suriname Mirror/Human Rights Watch)