Nicaraguaanse ex-guerrilla 'Comandante Cero' Edén Pastora overleden

Pastora streed met Frente Sandinista de Liberación Nacional tegen dictatuur Somoza


De Nicaraguaanse ex-guerrilla Edén Pastora, bekend als 'Comandante Cero', is op 83-jarige leeftijd aan een hartaanval overleden terwijl hij in het ziekenhuis lag, melden zijn familieleden dinsdag 16 juni 2020. Pastora stierf in de vroege uren van de ochtend door 'een plotselinge hartaanval', na een aantal dagen in het Managua Militair Hospitaal te hebben doorgebracht, vertelde zijn kleinzoon, Álvaro Pastora, aan persbureau AFP. 

De leider, dicht bij president Daniel Ortega, was onlangs in het ziekenhuis opgenomen na een terugval van bronchopneumonie, had hij tegen het nieuwsplatform Nicaragua Investiga gezegd.

One of the most mercurial, charismatic figures of Central America's revolutionary upheavals, Edén Pastora, died early Tuesday. He was 83. https://t.co/glSZBJe00s

— Miami Herald (@MiamiHerald) June 16, 2020

Een van zijn zonen, Álvaro Pastora, vertelde dezelfde website, dat zijn vader werd behandeld alsof hij Covid-19 had, hoewel hij niet werd getest om vast te stellen of hij het nieuwe coronavirus had, dat Nicaragua zwaar heeft getroffen.

De legendarische ex-guerrilla was de afgevaardigde van de Ortega-regering voor de ontwikkeling van het stroomgebied Río San Juan, aan de grens met Costa Rica, dat de bron is geweest van grensconflicten tussen beide landen.

Con mucha tristeza les informo que nuestro Querido Comandante Edén Pastora, se nos adelantó, hoy en horas de la la madrugada, otros le seguiremos hasta lo irreversible. Fuiste inclaudicable. La militancia sandinista te dice.
¡¡Presente Presente Presente!!! pic.twitter.com/E9b4xMbs6y

— Municipio Mateare (@MunicipioMatea1) June 16, 2020

Pastora werd geboren op 15 november 1936 in Ciudad Darío, studeerde aan een jezuïetencollege en verhuisde naar Mexico om medicijnen te studeren aan de universiteit van Guadalajara, maar voltooide zijn studie niet en keerde in 1959 terug naar Nicaragua. Hij sloot zich aan bij de guerrilla Frente Sandinista de Liberación Nacional (FSLN) tijdens de strijd tegen de dictatuur van Anastasio Somoza, die in 1979 ten val werd gebracht door een volksopstand. 'Comandante Cero' kreeg bekendheid in augustus 1978 toen hij de aanval op het Nationaal Paleis leidde, waar de Nationale Vergadering (parlement) in zitting was, waardoor tientallen FSLN-militanten konden worden vrijgelaten in ruil voor gijzelaars, waaronder Somoza's familieleden.

Aan het begin van de Sandinistische revolutie was hij vice-minister van Binnenlandse Zaken, maar hij verliet dat kantoor ongelukkig vanwege wat hij afkeurde als een afstemming met Cuba en de Sovjet-Unie van de regering onder leiding van nu president Daniel Ortega.

Na het breken met de Sandinisten in 1981, vestigde Pastora zich in Costa Rica en richtte de Alianza Revolucionaria Democrática (ARDE) op, die de gewapende strijd hervatte om zijn ex-kameraden uit Zuid-Nicaragua te bestrijden.

In 1984, tijdens een persconferentie, was hij het doelwit van een aanval in de stad La Penca, in het noorden van Costa Rica. Hij was ongedeerd, maar 11 mensen kwamen om, onder wie verschillende journalisten.

Na de verkiezingsnederlaag van Sandinista in 1990 bleef Pastora in Costa Rica, waar hij het staatsburgerschap verwierf en zich toelegde op visserij en toerisme. Bij zijn terugkeer in Nicaragua trad hij toe tot het politieke leven en in 1996 probeerde hij zich kandidaat te stellen voor het presidentschap, maar hij werd geremd door de Consejo Supremo Electoral de Nicaragua, omdat hij de dubbele Nicaraguaanse en Costa Ricaanse nationaliteit had.

Na jaren afstand te hebben genomen van de FSLN, verzoende Pastora zich met Ortega toen hij in 2007 aan de macht kwam en verdedigde hem tegen de beschuldigingen van zijn rivalen als dictator.

'Ik bestreed de politieke en morele fouten die de revolutionaire staat in gevaar brachten met een geweer in mijn hand, dat duizenden mannen aanstuurde. Nu (dat Ortega) het doet (nou ja), zou het in strijd zijn met alles wat ik zei, als ik kritiek zou leveren', zei Pastora in een interview met AFP in 2008.

Pastora stond midden in een grensgeschil tussen Nicaragua en Costa Rica die in oktober 2010 uitbrak na de baggerwerken van de San Juan-rivier door de ex-guerrilla. Costa Rica beschuldigde Nicaragua ervan militaire invallen te hebben gedaan op zijn grondgebied en sedimenten te hebben aangelegd die milieuschade veroorzaakten.

Het Internationaal Gerechtshof heeft Nicaragua in 2018 veroordeeld tot een schadevergoeding van een miljoen dollar. In het midden van het conflict werd Pastora op verzoek van Costa Rica door de Internationale Criminele Politieorganisatie (Interpol) opgenomen in de lijst van meest gezochte personen, die hem ervan beschuldigde zijn grondgebied binnen te vallen. 'Meerdere keren heb ik de rol van een slechte jongen moeten spelen', maar ze kunnen 'me indien nodig blijven beschuldigen', verdedigde Pastora zich toen.

#COMUNICADO | El pdte. @NicolasMaduro, en nombre del pueblo y Gobierno venezolano, expresa su pesar al pueblo y Gobierno de Nicaragua y a toda la militancia sandinista por el sentido fallecimiento del amigo y compañero, Edén Pastora, el histórico Comandante Cero. pic.twitter.com/QsKxm9xxbB

— Jorge Arreaza M (@jaarreaza) June 16, 2020

(Suriname Mirror/The Tico Times/Today Nicaragua/YouTube/Twitter)