Juriste Serena Essed: 'Bouterse mag gratie niet misbruiken'

'Gratie heeft niet tot doel om de persoon die het ambt bekleed te bevoordelen'


De meest voor de hand liggende mogelijkheid dat Desi Bouterse na zijn presidentschap niet achter de tralies verdwijnt, is dat hem gratie wordt verleend. 'De ambtsdrager Bouterse heeft de bevoegdheid gratie te verlenen aan de natuurlijke persoon Bouterse', zegt juriste Serena Essed vandaag, donderdag 5 december 2019, in de Ware Tijd.

Bouterse kan ook een gratieverzoek indienen en voor korte tijd naar het buitenland kan vertrekken. In dat geval zou waarnemend president Ashwin Adhin hem gratie kunnen verlenen.

Bouterse is vrijdag conform de eis door de Krijgsraad veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf voor zijn aandeel in de 8 Decembermoorden van 1982. Essed legt uit, dat de president bevoegd is om gratie te verlenen, maar vindt dat in dit geval niet rechtvaardig. De wettelijke bepaling heeft volgens haar niet tot doel om de persoon die het ambt bekleed te bevoordelen. Dat zou geen juiste toepassing zijn van de wettelijke bepaling van gratie.

Essed zegt, dat het verlenen van gratie is geregeld in de Grondwet en het Wetboek van strafvordering. 'Er staat niet wie in aanmerking komt voor gratie en wanneer. Vandaar dat in andere bronnen van het recht aanknopingspunten moeten worden gezocht, zoals jurisprudentie en literatuur. De president die het besluit gaat nemen moet de algemene beginselen van behoorlijk bestuur in acht nemen. Hij mag geen misbruik maken van het rechtzekerheids-, vertrouwens- en zorgvuldigheidsbeginsel en ook zijn bevoegdheid niet misbruiken. Geen enkele bepaling heeft tot doel om een wet te gebruiken te eigen bate of bevoordeling', zegt de juriste.

Zij verwijst in dit kader naar de gratiewetgeving van Nederland. Hoewel die niet van toepassing is op Suriname. Er zouden zaken moeten zijn waarbij de rechter niet op de hoogte was van feiten en omstandigheden. Er zouden nieuwe feiten boven water moeten komen. 'In de 8 decemberzaak gaat het om ernstige schending van mensenrechten. Er zijn in de decemberstrafzaak geen nieuwe feiten aan het licht gekomen.' 

Op de vraag of mogelijk wordt aangestuurd op het afkondigen van de noodtoestand zegt Essed: 'De noodtoestand kan pas worden afgekondigd als er sprake is van maatschappelijke onrust zoals grote stakingen en rellen in de samenleving. Echter is niemand daarbij gebaat.'