maandag 6 juli 2020

Goudwinning in inheemse gebieden Brazilië leidt tot ecologische verwoesting, landinvasies en hernieuwde geweldscycli

(Bron foto: Chico Batata, Greenpeac)
Mijnbouw- projecten in inheems gebied zorgen voor waterveront- reiniging en  verspreiding Covid-19


Twee nieuwe rapporten beschrijven de potentiële omvang van de schade die wordt veroorzaakt door mijnbouwprojecten in inheemse gemeenschappen, waaronder waterverontreiniging en de verspreiding van Covid-19.

'Wij, de Yanomami-bevolking, zijn al lang gedwongen om te leven met de invasie van illegale mijnbouw. ​​Goudzoekers besmetten onze rivieren met kwik, snijden ons land uit en doden onze dieren en ons milieu. Onze gezondheid is slecht als gevolg van drinkwater dat verontreinigd is door mijnbouw. ​​Op dit moment kunnen ze mogelijk bijna de helft van onze mensen besmetten, die in dorpen wonen die zijn binnengevallen door goudwinning',

Dario Kopenawa Yanomami, leidende woordvoerder van de internationale #MinersOutCovidOut-campagne. 

Inheemse mensen in de Amazone vechten tegen de pandemie van het coronavirus. Ze verliezen hun oudsten en met hen hun levende 'bibliotheken' en de herinneringen aan hun geschiedenis en cultuur. Ze verliezen ook hun baby's, leiders en jonge krijgers, maar niet alleen aan het virus.

Inheemse gemeenschappen in de Amazone hebben zich lange tijd verzet tegen industriële en illegale mijnbouwactiviteiten op en rond hun grondgebied. Vandaag de dag gaat hun strijd door, te midden van toenemende inspanningen om inheemse landen te plunderen. Veel inheemse gemeenschappen zoals de Yanomami, in de Braziliaanse Roraima-staat aan de grens met Venezuela, verzetten zich actief tegen de diefstal van hun land. En naarmate de Covid-19-crisis zich steeds verder uitbreidt, hebben ze een internationale campagne gelanceerd om 20.000 illegale mijnwerkers onmiddellijk van hun grondgebied te verdrijven.


Historisch gezien hebben illegale mijnbouwactiviteiten ernstige milieuschade veroorzaakt, terwijl inheemse gemeenschappen gedwongen werden de dupe te worden van hun veelzijdige impact. Wildcat-mijnbouw veroorzaakt wijdverspreide invasies van inheemse landen en ze worden over het algemeen tegen hun wil opgelegd aan inheemse gemeenschappen.

Mijnbouw veroorzaakt ernstige waterverontreiniging door bronnen van zoet water en vis met kwik te vergiftigen. De sociale gevolgen en fysieke bedreigingen zijn aanzienlijk en schenden de rechten van inheemse volkeren, aangezien mijnsites ook hotspots zijn voor mensen- en drugshandel en de verspreiding van ziekten zoals Covid-19. De ongewenste aanwezigheid van de illegale goudzoekers en de schade die ze veroorzaken, dragen bij tot conflicten. De geschiedenis beschrijft een cyclische, beladen relatie tussen de Yanomami en illegale goudzoekers sinds het inheemse gebied in de jaren tachtig door meer dan 40.000 goudzoekers was binnengevallen. Volgens artikel 231 van de Braziliaanse Grondwet is elke garimpo (informele mijnbouw) in inheemse landen illegaal.

In maart stelde de nationale inheemse dienst FUNAI van Brazilië vast, dat de toegang van burgers tot inheemse landen moet worden beperkt om de verspreiding van de pandemie te voorkomen, en schorste het alle activiteiten die te maken hadden met contact met geïsoleerde inheemse gemeenschappen. De illegale activiteiten in inheemse gebieden zijn echter toegenomen als gevolg van de actieve ontmanteling van het milieubeleid door de regering, de racistische retoriek van president Bolsonaro tegen inheemse volkeren en de dramatische stijging van de goudprijs op de wereldmarkt. De Braziliaanse regering is medeplichtig aan deze ramp door deze illegale activiteiten aan te moedigen en door maatregelen voor te stellen om de milieuwetgeving te verzwakken, zoals het 'Land Grabbing'-wetsvoorstel, een wet die tot doel heeft inheemse gebieden te openen voor de exploitatie van minerale en watervoorraden, en een FUNAI resolutie die honderden gebieden het risico op een invasie oplevert, aangezien hun officiële landtitelprocessen voor onbepaalde tijd wegkwijnen. Dit pakket beleidsvoorstellen beoogt de definitief beschermde inheemse landen definitief open te stellen voor een reeks industriële bedreigingen en bij te dragen tot meer criminaliteit en straffeloosheid.

De #MinersOutCovidOut-campagne is een initiatief van Yanomami en Ye'kwana Leadership Forum, samen met andere inheemse organisaties en verschillende organisatorische bondgenoten. 'We zullen vechten en weerstand bieden. Maar, we hebben steun nodig van het Braziliaanse volk en de mensen over de hele wereld', zegt Dário Kopenawa Yanomami, de belangrijkste woordvoerder van de campagne. Dário is een jonge leider van zijn volk, zoon van de wereldwijd bekende leider en sjamaan Davi Kopenawa, en vice-president van de Hutukara Yanomami Association. De campagne roept op tot wereldwijde actie om te eisen dat de Braziliaanse regering onmiddellijk meer dan 20.000 goudzoekers verwijdert die momenteel illegaal actief zijn op het grondgebied van Yanomami. Deze goudzoekers zijn dragers van Covid-19 en agenten van geweld tegen Yanomami-gemeenschappen. De internationale campagne en de petitie hebben al steun gekregen van meer dan 300.000 mensen over de hele wereld.

Vorige week, in een verklaring waarin de moord op twee Yanomami-mensen door gewapende illegale goudzoekers op hun grondgebied aan de kaak werd gesteld, wekte de Hutukara Yanomami Association de vrees op dat landindringers een rampzalige cyclus achter de rug hebben die langs genocidaal geweld echoot.

'De moord op nog twee Yanomami door goudzoekers versterkt de noodzaak voor de Braziliaanse staat om dringend op te treden en onmiddellijk alle goudzoekers te verwijderen die het Yanomami-gebied illegaal uitbuiten, terwijl ze de inheemse gemeenschappen die daar wonen lastig vallen en aanvallen. We roepen de autoriteiten op om alle noodzakelijke maatregelen om een ​​einde te maken aan de mijnbouw die Yanomami nog steeds het leven kost', 

aldus de Hutukara-verklaring.

In Brazilië zijn tot nu toe bijna 10.000 inheemse mensen positief getest op het nieuwe coronavirus en bijna 400 zijn gestorven volgens de Association of Brazil's Indigenous Peoples (Articulação dos Povos Indígenas do Brasil, APIB). Het inheemse sterftecijfer is het dubbele van dat van de rest van de Braziliaanse bevolking. De ziekte heeft al vijf Yanomami gedood en er zijn nog 170 bevestigde gevallen onder de Yanomami en Ye'kwana. 'Dit moment bezorgt mijn mensen en mij veel pijn. Ouderen hebben het lang overleefd, hebben voor veel gezinnen gezorgd en hebben onze gemeenschap geleid', zei Dario Kopenawa Yanomami. 'Ouderen hebben een generatiegeheugen en geven de geschiedenis van Yanomami door. Als ze sterven, verliezen we een stukje geschiedenis van de eerste mensen die in het bos zijn geboren, zelfs als andere leiders de nieuwe generaties blijven onderwijzen.'

Een nieuwe studie toont aan dat Covid-19 in het ergste geval maar liefst 40 procent (5.603) van de Yanomami kan infecteren die het dichtst bij binnengevallen illegale mijngebieden wonen. Ongeveer de helft van de bevolking van het Yanomami-gebied woont in gemeenschappen op minder dan vijf kilometer van een illegale mijnsite, en de studie berekent verschillende scenario's voor transmissiesnelheden in die dorpen. In één regio van het Yanomami-gebied kan een enkel geval van Covid-19 na 120 dagen leiden tot 962 nieuwe gevallen. Als het sterftecijfer twee keer zo hoog blijft als bij de niet-inheemse bevolking, kunnen tussen 207 en 896 Yanomami sterven als gevolg van Covid-19, tot 6,4 procent van de bevolking in die gebieden. Ze lopen een reëel risico op genocide.

Amazon Watch ondersteunt deze belangrijke en dringende oproep van de Yanomami aan de wereld, samen met de Articulação dos Povos Indígenas do Brasil, de Coordenação das Organizações Indígenas da Amazônia (COIAB), het Instituto Socioambiental (ISA), Survival International, Greenpeace Brazil, Conectas Human Rights, Amnesty International Brazil, Amazon Cooperation Network (RCA), Igarapé Institute, Rainforest Foundation US en Rainforest Foundation Norway.

Terwijl illegale mijnbouw zich verspreidt over de Braziliaanse Amazone, staat de wereldwijde mijnbouwsector op het punt om vernietiging op industriële schaal aan te richten. Het Canadese mijnbouwbedrijf Belo Sun helpt de leiding te nemen met plannen om de grootste goudmijn van het land in de marge van de Xingu-rivier in de Amazone en direct grenzend aan twee inheemse gebieden te kerven.

Amazon Watch heeft een geschiedenis van samenwerken met inheemse gemeenschappen en aanverwante organisaties die zich verzetten tegen de bouw van de Belo Monte Dam op de Xingu. Het "Volta Grande-project" van Belo Sun werd aangekondigd kort nadat de campagne om Belo Monte te stoppen mislukte, waardoor de rampzalige gevolgen van de megadam ernstig zouden worden verergerd. Vorige maand sloot Amazon Watch zich aan bij een coalitie onder leiding van Rede Xingu + en de Xingu Alive-beweging om de voorgestelde milieueffectbeoordeling (MER) van de megamijn onder de loep te nemen door een technische beoordeling te laten uitvoeren van haar afvalvoorzieningen - ook wel bekend als de afvaldam - de sociale en ecologische levensvatbaarheid van het mijnbouwproject van Belo Sun.


 De studie onthulde de ernstige tekortkomingen van de MER en legde een onaanvaardbaar risico bloot, resulterend in een scenario waarin de residudam bij de voorgestelde Volta Grande-goudmijn zal mislukken, vergiftiging van de  Xingu-rivier en de volkeren die erop vertrouwen om te overleven. Op basis van zijn bevindingen beveelt de auteur van het rapport, Dr. Steven Emerman, aan om de licentie van het project in te trekken. Andere technische evaluaties van de tekortkomingen van Belo Sun wezen op dezelfde aanbevelingen. Dit is niet de eerste keer dat Belo Sun de impact op inheemse en andere traditionele gemeenschappen niet heeft bestudeerd en deze populaties niet heeft geraadpleegd.

In 2017 schortten Braziliaanse rechtbanken de installatievergunning van Belo Sun om soortgelijke redenen op. Hoewel belangrijk, bieden deze inspanningen geen garantie dat het rampzalige project van Belo Sun, en andere zoals het wordt voorgesteld op inheemse gebieden, zal worden stopgezet, vooral gezien de totale minachting van het Bolsonaro-regime voor de Braziliaanse milieuregelgeving en de rechtsstaat.

Illegale goudwinning in het Amazonegebied is niet nieuw en het is een complexe zaak. Het is ook een gevaarlijke bezigheid die de uitbuiting van arme mensen vereist door tussenpersonen die verbonden zijn met maffia of formele zakenlieden die in de schaduw werken, met de medeplichtigheid van lokale autoriteiten. 

De toeleveringsketens voor illegaal goud zijn notoir moeilijk te volgen, aangezien het onmogelijk is om de legaliteit van zijn oorsprong te identificeren zodra het goud eenmaal is samengesmolten. Deze dynamiek creëert uitdagingen voor de druk van de consument en vraagt ​​van goudkopers en raffinaderijen om kwaliteitscertificeringen uit te voeren die de vraag naar dit giftige product zouden kunnen ondermijnen. 

Ondertussen wordt de Amazone en zijn volkeren geconfronteerd met een catastrofale industriële mijnbouw, tenzij internationale investeerders en leiders in de wereldwijde mijnbouwsector worden overgehaald om hun bedrijf ergens anders heen te brengen. Zonder financiering en gewillige kopers zouden Belo Sun en andere soortgelijke bedrijven weinig prikkels hebben om te profiteren van Bolsonaro's onbedwingbare toegeven aan de mijnindustrie. Complexe situaties vragen om creatieve oplossingen. Het werk van veel mensen en instellingen samen in coalitie schept mogelijkheden om echte verandering teweeg te brengen. 

De Covid-19-crisis heeft nieuwe urgentie gecreëerd om de parallelle pandemie van de Amazon-mijnbouw aan te pakken. Als de wereld nu handelt, hoeven inheemse volkeren niet met een dreigende tragedie te worden geconfronteerd..

(Suriname Mirror/Amazon Watch/YouTube)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten