Inheemse Wayuu-stam in Colombia wordt uitsluitend door vrouwen geleid

13 Jaar geleden besloten mannelijke ouderlingen om een ​​ vrouw als leider aan te stellen

Neris Uriana (midden) met haar twee dochters Siya (l) en Mariela (r). (Bron foto's:Lucy Sherriff/PRI)

Jarenlang werd de Wayuu-stam in La Guajira, een afgelegen gebied in het meest noordelijke deel van Colombia, gerund door een mannelijk stamhoofd. Maar, 13 jaar geleden besloten mannelijke ouderlingen om een ​​ vrouw als leider aan te stellen. Na het succes van geleid te worden door een vrouwelijk hoofd, veranderde de gemeenschap haar bestuurstradities en benoemt ze nu uitsluitend vrouwen om te leiden. 

'Toen ik voor het eerst begon, wist ik helemaal niks', vertelt Neris Uriana, de allereerste vrouwelijke stamhoofd van de stam, woensdag 11 juli 2018 aan PRI (Public Radio International). 'Maar, in de loop van de tijd leer je hoe je moet leiden, de vereiste vaardigheden die je nodig hebt om het hoofd van een gemeenschap te worden.'

Neris Uriana werd in 2005 gekozen. Ze was al betrokken bij het bieden van steun aan de moeders van de gemeenschap, en Jorge Uriana, samen met andere ouderlingen, geloofde dat ze de kwaliteiten had die nodig waren om de stam te leiden.

Het was een primeur voor Wayuu-gemeenschappen in Albania, in La Guajira. 'We hadden wat problemen met de communicatie met leiders van andere stammen en in ons eigen dorp', legt Jorge Uriana uit, die tot 2005 de gemeenschapsleider was en de man van Neris Uriana is.

Jorge Uriana zegt, dat Wayuu-mannen traditioneel onderhandelen en geschillen oplossen, maar dat sommige mannelijke leiders af en toe soms confronterend en zelfs agressief kunnen zijn. 'Terwijl vrouwen, wanneer zij spreken, de menselijke kant aanspreken. Ze zijn meer vredelievend en humanitair in hun vooruitzichten. We wilden de manier waarop de dingen op zijn kop waren keren. We wilden dat vrouwen hun manier van dialoog gebruiken om onze conflicten op te lossen, en we wilden onze cultuur transformeren.'

'Ik besefte dat ik een verplichting had jegens mijn mensen', zegt Neris Uriana, die zal leiden zolang ze leeft. 'Ik heb mezelf echt opgeleid in leiderschap, en nu heb ik het gevoel dat ik echt geweldige dingen kan bereiken.' 

Marta Pushiana is een van de vele vrouwen die sinds de benoeming van Neris Uriana meer betrokken zijn bij de gemeenschap van de stam. 'Nu we een vrouwelijke leider hebben, nemen meer vrouwen verantwoordelijkheid in de stam, daarvoor moesten we altijd thuis blijven en voor de kinderen zorgen en koken en schoonmaken', zegt Pushiana.

'Nu delen de mannen die verantwoordelijkheden met ons, dus dat vrouwen de mogelijkheid hebben om te werken, te helpen bouwen, om betrokken te zijn bij leiderschap De hele dynamiek in de stam is ten goede veranderd.' 

Jorge Uriana stelt, dat de gemeenschap ook de participatie van haar vrouwen wilde stimuleren en de machismo-cultuur wilde omkeren. Dat is gebruikelijk in Colombia.
Hoewel de Wayuu-stammen traditioneel vrouwen als gelijken van mannen hebben behandeld en een meer matriarchale cultuur hebben dan andere niet-inheemse Colombianen, worden maar weinig stammen geleid door vrouwen, en nog minder - indien aanwezig - hebben permanent beloofd alleen vrouwen te benoemen. Neris Uriana en Jorge Uriana houden vol, dat zij de enige stam in Colombia zijn die dit model heeft.

Lees hier het gehele artikel. 

(Suriname Mirror/PRI, Public Radio International/YouTube)