Davi Yanomami waarschuwt dat ongecontacteerde Yanomami in Brazilië 'binnenkort kunnen zijn uitgeroeid'

'Braziliaanse autoriteiten moeten goudzoekers verwijderen die illegaal werken op land van de stam'

(Bron foto: G.Miranda-FUNAI-Survival)

Davi Kopenawa, een van de bekendste Yanomami-leiders en sjamaan, heeft een dringende verklaring afgelegd waarin hij waarschuwt dat een groep ongecontacteerde Yanomami 'binnenkort kan worden uitgeroeid' als de Braziliaanse autoriteiten nu niet optreden om goudzoekers te verwijderen illegaal werken op het land van de stam. 

(Bron foto: RLA/Survival International)

Hij zegt dat de groep, bekend als de Moxihatatea, in groot gevaar verkeert: 'Ze zijn vaak gevlucht. Maar, nu kunnen ze niet meer wegrennen en worden ze omringd door gewelddadige goudzoekers die wraak wilden nemen door op hen te schieten met jachtgeweren. Ik ben erg bezorgd. Misschien worden ze binnenkort uitgeroeid ... De goudzoekers zullen ze ongetwijfeld allemaal vernietigen door ze te doden met hun jachtgeweren en hun ziekten, hun malaria, hun longontsteking.'

De verklaring werd afgelegd voordat de coronavirus pandemie de krantenkoppen haalde; het virus draagt ​​enorm bij aan het gevaar van duizenden buitenstaanders in het Yanomami-gebied. Davi wijst op de risico's die andere ongecontacteerde Yanomami-gemeenschappen met zich meebrengen, die ook een groot risico lopen door de goudzoekers: 'We zijn erg bezorgd over wat er met hen kan gebeuren. Zij zijn degenen die echt voor het bos zorgen. Het zijn de Moxihatetea en alle andere ongecontacteerde volkeren van de Amazone die nog steeds voor het laatste bos zorgen.' 

Hij deed zijn beroep tijdens de recente zitting van de VN-Mensenrechtenraad in Genève. Hij vroeg de VN druk uit te oefenen op de Braziliaanse regering en verklaarde:

'Mijn volk moet in vrede en in goede gezondheid kunnen leven, omdat ze in hun eigen huis wonen. We zijn in ons huis in het bos! De buitenstaanders kunnen ons huis niet vernietigen, anders zal het voor de wereld niet goed aflopen. We zorgen voor het bos voor iedereen, niet alleen voor de Yanomami en ongecontacteerde volkeren. We werken met onze sjamanen, die deze dingen goed kennen en wijsheid hebben die afkomstig is van contact met de aarde. De VN moet met de autoriteiten in Brazilië spreken zodat ze - onmiddellijk - de goudzoekers uit ons bos verwijderen die de ongecontacteerde volkeren en alle anderen omringen.'

Het Yanomami-gebied, het grootste inheemse reservaat in Brazilië, werd erkend door de Braziliaanse regering in 1992. Het is echter vaak het doelwit geweest van goudzoekers sinds de jaren '80. Zij hebben ziekten zoals griep, mazelen, longontsteking en malaria geïntroduceerd waartegen de stam weinig of geen immuniteit heeft. Als gevolg hiervan zijn veel inheemsen gestorven.

(Bron foto: Guilherme Gnipper Trevisan-FUNAI-Hutukara)

Hutukara, de Yanomami Vereniging, schat dat er vandaag de dag zo'n 20.000 goudzoekers illegaal in het gebied werken, ondanks recente inspanningen van de autoriteiten om mijnkampen te vernietigen en de rivieren af ​​te sluiten voor bagger- en rivierverkeer. 

De goudzoekers blijven dodelijke ziekten verspreiden en het bos, de stromen en de rivier vernietigen. Ze gebruiken kwik om goud te scheiden dat uitloogt in het aquatisch systeem en de vissen en rivieren vergiftigt waarop de Yanomami vertrouwen. Deze catastrofale situatie werd benadrukt in twee recente wetenschappelijke onderzoeken waaruit bleek  dat in sommige gemeenschappen in de buurt van de mijnkampen tot 90% van de Yanomami gevaarlijk hoge kwikniveaus in hun lichaam bevat. De effecten van kwikvergiftiging zullen verwoestende gevolgen hebben voor hun overleving en levenskwaliteit.

De gezondheidszorg op het grondgebied is op zijn best onzeker en in sommige regio's bijna niet aanwezig sinds de Bolsonaro-regering de overeenkomst met Cubaanse artsen die vitale gezondheidszorg leverden aan afgelegen regio's in Brazilië, beëindigde. In 2017 sloot FUNAI (Fundação Nacional do Índio), de dienst voor inheemse zaken van de regering, vijf van de 17 beschermingsposten die het land van ongecontacteerde stammen bewaakten en beschermden, waaronder de basis bij de Moxihatatea.

Deze daad van criminele onverantwoordelijkheid stelt deze zeer kwetsbare volkeren bloot aan nog meer geweld en ziekte. FUNAI herbouwt naar verluidt zijn basis nabij de Moxihatatea, maar er wordt gevreesd dat dit lang zal duren.

Als de autoriteiten niet in actie komen om alle goudzoekers te verdrijven en het Yanomami-gebied te beschermen, zullen de gevolgen rampzalig zijn voor alle Yanomami, en vooral voor de Moxihatatea en andere ongecontacteerde gemeenschappen.

De Right Livelihood Foundation, Survival International en 36 Right Livelihood-laureaten hebben onlangs een brief gestuurd naar de Braziliaanse minister van Justitie, waarin hij hem aanspoorde met spoed maatregelen te nemen om de Yanomami-bevolking en hun land te beschermen.

(De Surinaamse Courant/Survival International)