Asbestdakplaten ministerie van RGB zonder beschermende kleding verwijderd - Suriname zit al jaren met asbestafval probleem

(Bron foto: Anthony Janki/de Ware Tijd)

'Heeft u ooit van bauxietdakplaten gehoord?'


'Ik maak me ernstig zorgen om mijn eigen gezondheid en die van mijn collega’s', zegt Anthony Cabenda, ambtenaar op het ministerie van Ruimtelijke ordening, Grond- en Bosbeheer (RGB) op persoonlijke titel vandaag, donderdag 24 oktober 2019, in de Ware Tijd. 

Bij het ministerie zijn  gisteren dakplaten van het dak verwijderd. 'Asbest', beweert Cabenda stellig. Als dat werkelijk zo is, zijn bij het verwijderen niet de vereiste veiligheidsvoorschriften gevolgd. 'Die mannen die op het dak hebben gewerkt hadden geen speciale beschermende kleding en schoeisel aan en daarbovenop gooiden ze de platen gewoon naar beneden.'

De arbeiders op het dak waren volgens Cabenda niet van een bedrijf dat gespecialiseerd is in het verwijderen van asbest. 'Ze zijn ambtenaren net als ik, maar dan van het ministerie van Openbare Werken.' Bovendien wisten de mannen zelf niet eens met welk materiaal ze te doen hadden. 'Men heeft aan hen verteld dat het bauxietplaten zijn en ze zich geen zorgen hoeven te maken, maar heeft u ooit van bauxietdakplaten gehoord?', vraagt Cabenda.

Hij stelt daarnaast, dat hij al meer dan dertig jaar voor de overheid werkt, het dak nooit is vervangen en hij nog van vroeger zeker weet dat het asbestplaten zijn.

Inademen van asbestdeeltjes kan, vooral als dat over een langere periode gebeurt, schadelijke gevolgen voor de gezondheid hebben. Bij langdurige blootstelling kan het tot kanker leiden. Asbest is daarom ook al bijna dertig jaar in verschillende delen van de wereld streng verboden. De nuancering is wel dat zolang er geen beschadiging van de asbestplaten heeft plaatsgevonden, er geen deeltjes vrijkomen en er geen gevaar is voor de gezondheid. Precies daar wringt voor Cabenda de schoen.

Daken zijn vanwege het weer altijd onderhevig aan erosie. Hoe ouder het dak, des te groter het eroderend effect. En doordat gisteren de platen naar beneden werden gegooid, gingen ze kapot. 'Nu ze de platen hebben verwijderd, is het gevaar niet geweken', stelt de ambtenaar. 'Ze hebben de kapotte platen net daar op het terrein laten staan. Ook op het dak staan nog steeds dakplaten', zegt hij.

Ter extra informatie:
Al jaren worden asbesthoudende dakplaten gedumpt op de vuilstortplaats Ornamibo. Het wordt daar een paar meter onder de grond begraven. Al het overige asbestafval belandt waarschijnlijk tussen het reguliere huis- en grofvuil.

'Er is op de stortplaats te Ornamibo inderdaad een locatie waar asbest wordt opgeslagen. Deze locatie is in de tijd samen met het NIMOS (Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname) aangewezen en is ook met GPS-coördinaten vastgelegd. Het is ook de enige plaats in Suriname waar asbestafval wordt begraven', zei in juni 2012 Steven Codrington, destijds waarnemend hoofd van de afdeling Vuilophaal en Verwerking binnen het ministerie van Openbare Werken.

Asbest is niet gevaarlijk voor de volksgezondheid, mits het maar niet uit elkaar wordt getrokken of gescheurd. Wanneer asbest kapot wordt getrokken komen kleine stofdeeltjes, vezels, vrij die kankerbevorderend zijn. Bij de verwijdering, opslag en verwerking van bijvoorbeeld oude asbestdakplaten dient voorkomen te worden dat de platen beschadigd raken. Het een paar meter onder de grond begraven van asbestafval lijkt risicovol. Bij branden op de vuilstort wordt onder andere gebruik gemaakt van ‘shovels’ die zand afgraven om daarmee een brand te bedwingen.

Codrington verzekerde in juni 2012, dat er geen enkel risico bestaat dat in een dergelijke situatie een shovel begraven asbestafval kapot zou kunnen trekken. ‘De locatie waar asbestdakplaten worden begraven is afzonderlijk van de locatie waar het dagelijks huishoudelijk afval wordt verwerkt. Er rijdt dus geen machine over de locatie waar de platen worden geplaatst.’

Suriname Mirror heeft bij herhaling in mei 2018 het ministerie van Openbare Werken, Transport en Communicatie en de Surinaamsche Waterleidingmaatschappij (SWM) benaderd over hun beleid inzake-, aanpak van- en stand van zaken omtrent asbestafval benaderd. Een reactie bleef uit. Dat geldt ook voor het NIMOS (Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname), dat weigert te reageren op vragen over wat vandaag de dag de stand van zaken is met betrekking tot de opslag en verwerking van asbestafval.

Dat zwijgen van allen is veelzeggend. Het versterkt een vermoeden, dat asbestafval overal in het land opgeslagen en gedumpt kan worden en dat verantwoordelijke autoriteiten en instanties daar geen zicht op hebben en dat asbestafval een lage prioriteit heeft, ondanks risico's voor de volksgezondheid wanneer op een onjuiste wijze wordt omgesprongen met dat afval.