Onrust onder de bananenplanten van Jarikaba

Vakbondsleider vliegt collega in de haren

Stakende werknemers lusten hun vakbondsman niet

09-09-2014 Door: Paul Kraaijer/Obsession Magazine

Paramarbo – Het is al een week onrustig onder de Surinaamse bananenplanten van Food and Agriculture Industrie (FAI) te Jarikaba. Sinds maandag 1 september zijn werknemers van het bedrijf in, volgens de bond, 'wilde' staking. Ze willen een loonsverhoging (onduidelijk hoeveel) en hun aandeel van het geld dat is betaald voor de overname van het oude bedrijf Stichting Behoud Bananen Sector (SBBS) door FAI (van het Belgische moederbedrijf Univeg) in januari van dit jaar. De staking is echter niet overgenomen door de vakbond, onder leiding van Michael Sallons, en dat was olie op het vuur en het begin van het op zijn Surinaams smijten met vuil over en weer. Een oproep aan de stakers van de werkgever om vandaag het werk te hervatten vond geen gehoor bij een deel van de actievoerders. Een overzicht van een weekje actievoeren onder de bananen en de rook van met elkaar overhoop liggende vakbondsleiders.

Sallons werd de gebeten hond, vooral toen zijn collega's Robby Berenstein van de vakcentrale C-47 en Dayanand Dwarka, de vakbondsleider van de arbeiders van FAI in Nickerie, een bezoek brachten aan het bedrijf en in gesprek ging met de stakende arbeiders. Dat was het moment, dat ook vakbondsleiders elkaar in de haren vlogen. Berenstein en Dwarka hadden Sallons niet over zijn bezoek in kennis gesteld.

Sallons krijgt meer aandacht dan stakende arbeiders....

'Klein groepje zet collega's aan tot actievoeren'

Sallons liet donderdag 4 september weten, dat ‘een klein groepje is opgestaan en de boel heeft aangezet om in actie te gaan. Zonder de bond te verwittigen, begint men het werk neer te leggen. De mensen zijn halve waarheden verteld en men kijkt niet verder en is erin getrapt. Luister goed naar het accent van de mensen die in opstand gekomen zijn. Het is jammer.' Volgens Sallons had hij de trekkers van de actiegroep uitgenodigd voor een gesprek. ‘Men heeft me gevraagd daar te komen terwijl ik hen niets te zeggen heb. Over hun eisen zijn er al onderhandelingen gaande. Ik heb een bus gehuurd en gestuurd voor die mannen om naar de stad te komen om het uit te leggen. Bij aankomst van de bus op Jarikaba waren deze mensen niet aanwezig.’ Sallons is van mening dat de punten die nu aangehaald worden door de ontevreden arbeiders niet nieuw zijn. Bij de overname van het bedrijf zijn diverse zaken, zoals een loonsverhoging en nieuwe CAO-onderhandelingen, besproken. Er zou volgens de vakbondsman een directielid in België bij Univeg, de moedermaatschappij van FAI, zijn om over deze punten te onderhandelen. ‘Ik had de werknemers wat tijd gevraagd, want het bestuur moet ook nog antwoord krijgen van de directie’, aldus de vakbondsman.

Voor de zevende keer is er op deze wijze een wilde actie op touw gezet door de werknemers. Sallons zegt, dat bij een vorige staking de directie zestien mensen ontslag had aangezegd. ‘Ik ben op mijn knieën gegaan voor die mannen en heb verzocht het ontslag terug te draaien. Uit deze groep waren maar twee personen lid van de bond’, zegt Sallons. Waarmee hij kennelijk wilde duidelijk maken dat er nauwelijks werknemers bij FAI bij een bond zijn aangesloten.

Stakers lusten Sallons plotseling niet meer

Een dag later krijgt, 5 september, krijgt Sallons de wind van voren. De stakende werknemers van FAI zijn plotseling niet over hem te spreken. Ze lusten hem gewoon niet langer. Sallons doet niets voor de stakers en neemt niet eens de moeite om even langs te komen.
Een woordvoerder van de stakers zei het erg te vinden, dat zij als hardwerkende Surinamers strijd geleverd hebben om Micheal Sallons als bondsvoorzitter te plaatsen, maar dat hij nu nauwelijks of helemaal niet voor hun belangen opkomt. De werknemers zijn de houding van de bondsvoorzitter beu en hebben massaal besloten om hem niet meer als bondsvoorzitter te erkennen. Maar, voor geen enkele camera en microfoon kan een arbeider precies uitleggen wat ze nu precies willen. Er zijn vooral emoties te horen, verhitte stemmen, geschreeuw en veel onduidelijkheden en diverse woordvoerders, hetgeen natuurlijk ook niet echt verstandig is. Het lijkt daardoor werkelijk en letterlijk een wilde, weinig gestructureerde, actie van vooral boze werknemers en werkneemsters. Daar tegenover staan een onverzettelijke en naar het zich laat aanzien weinig toegeeflijke directie van het bedrijf en twee met elkaar overhoop liggende vakbondsleiders.

Ondertussen stelt de directie van het bedrijf zich op het standpunt, dat de volksvertegenwoordigers van het district naar de Bemiddelingsraad moeten gaan om een oplossing te zoeken. Zij vroeg de arbeiders om in afwachting daarop alvast de werkzaamheden te hervatten, maar een stakersdelegatie wilde daar niets van weten.

Heren en dames politici en president laten zich niet zien en horen

Ook was er onder de werknemers onvrede te horen over president Desi Bouterse, die sinds zijn aantreden het bedrijf nooit heeft bezocht, terwijl de president van Haïti dat wel op zaterdag 23 maart 2013 bij zijn bezoek aan Suriname deed, omdat er nogal wat landgenoten werkzaam zijn. Maar, niet gezegd wordt door de stakers, dat president Bouterse die dag wegens ziekte was verhinderd. Naast het staatshoofd heeft ook geen enkel Assembleelid uit het district zich laten zien.

Wirwar aan lonen 
Volgens een werkneemster zou het bedrijf genoeg winsten maken om de arbeiders op een behoorlijke manier uit te betalen. Zij wensen nu maandelijks dichtbij Srd 2.000 te ontvangen, aldus die werkneemster, terwijl het salaris nu rond de Srd 700 zou liggen. Er zouden ook arbeiders zijn die maandelijks moeten rondkomen van een salaris tussen de Srd 550 en Srd 850. 'We beginnen om zeven ’s morgens en eindigen om vijf uur ’s middags. We hebben wel nieuwe uniformen gekregen, maar die zijn te warm om in te werken', zei een Haïtiaanse arbeider op 5 september tegenover de nieuwswebsite Starnieuws. Maar, Sallons is in het bezit van loonstrookjes waarop bedragen te zien zijn tussen de Srd 1.300 en Srd 2.200. 'Er zijn basislonen. Hoe meer arbeid je verzet, hoe hoger de vergoeding. Je loon bepaal jezelf. Als je niet werkt of vaak wegblijft, zul je niet veel verdienen', aldus de bondsman vorige week.

De werknemers klagen ook over de erbarmelijke omstandigheden waaronder ze moeten werken. Het bedrijf zou bijvoorbeeld geen kosten dekken, wanneer iemand tijdens zijn of haar werkzaamheden verwondingen oploopt of door een slang wordt gebeten. Daarnaast zouden zij slechts één paar werkkleding krijgen om de hele week aan te trekken. Dit is zonder inbegrip van handschoenen en laarzen.
Het zit de stakende werknemers dwars, dat hun bondsvoorzitter Sallons hen nog niet heeft bezocht. Robby Berenstein en Dayanand Dwarka zijn afgelopen vrijdag daarentegen wel bij het bedrijf en de stakende werknemers geweest. Zij hadden de arbeiders opgeroepen om zich gisteren, maandag 8 september, te verzamelen om samen te kijken hoe uit het probleem te geraken. De vakbondsleiders waren echter afwezig.

Brief op hoge poten van ene bondsman naar de andere

De ‘bemoeienis’ van Berenstein wordt echter door Sallons niet gewaardeerd en dat heeft Sallons zijn collega in het weekeinde middels een scherpe brief laten weten:

'Beste Collega, 

Middels dit schrijven doe ik op u een dringend beroep, het Bacoven bedrijf Food and Agriculture Industrie NV (FAI) niet langer heel grote verliezen te laten leiden en als voorzitter van de op dit moment grootste vakcentrale tevens voorzitter van Ravaksur te zorgen dat de werknemers niet langer misleid worden door de voorzitter van de BABN Nickerie die aangesloten is bij uw vakcentrale.

Ik vind het heel erg jammer, dat u de grootheid niet in acht genomen hebt, een gesprek met mij aan te gaan, hoe een oplossing te brengen in de zaak Jarikaba, terwijl wij de dag voor u zich naar het complex te Jarikaba begaf, in Ravaksur-verband samen om de tafel zaten en u niets hebt laten merken, dat u mij samen met het aangesloten lidbond bij C-47 BABN zou ondermijnen.

Ik heb u als schoolvriend en voorzitter van C-47 altijd gezien als een zeer gerespecteerde man en heb vooral van u verwacht een andere opstelling te etaleren naar de totale vakbeweging toe, het geen blijkt dat, ‘A no alla 0ier tifie na lafu’.

Maar ondanks dat, ga ik voor alle rust voornamelijk arbeidsrust bij het bacovenbedrijf.

Gevaar

Het gevaarlijke in deze is dat, als Univeg besluit het bedrijf te sluiten, er 2.600 arbeiders opnieuw zonder loon en werk zitten en dat heeft toen ook al plaatsgevonden met de voorzitter van de BABN in het bestuur van Surland.

Is het de bedoeling de arbeiders hetzelfde lot opnieuw te laten ondergaan?

Ik weet niet hoe het gaat bij de BABN of de voorzitter een pakket heeft ingediend ter verbetering van de leefomstandigheden van de werkers bij de FAI, hetgeen wij wel gedaan hebben en al goed op weg zijn naar een overeenkomst tussen de directie en de WOFAI onder leiding van mijn persoon.

Uw lidbond ,de BABN, onder leiding van de heer Dwarka was inmiddels acht jaar voorzitter van de BABN voor de oprichting van de bond te Karikaba onder leiding van mijn persoon en heeft in die acht jaren nooit een CAO kunnen ondertekenen voor de arbeiders bij het bacovenbedrijf. De eerste CAO bij het bacovenbedrijf is met mijn komst als voorzitter te Jarikaba in het leven geroepen ofwel gerealiseerd, waarbij de werknemer een bestandszekerheid hebben kunnen krijgen.

Resultaten

Bij mijn aantreden werkte het bedrijf alleen maar met contracten en bij de onderhandelingen heeft het bestuur onder leiding van mij er voor gezorgd dat alle werknemers ook in Nickerie in vaste dienst werden genomen.

Verder geef ik u aan de feiten die de organisatie onder leiding van mij heeft kunnen bewerkstelligen vanaf mijn aantreden:

1. Dat er nu een arbeidsovereenkomst is, is te danken aan Sallons.

2. Dat er in de arbeidsovereenkomst zijn opgenomen.

a. Verplichtingen van de werknemer, vakbond en werkgever.

b. Een vastgesteld arbeidsrooster.

c. Financiële regelingen nu vastgelegd waaronder:

1. Functie-indelingen.

2. Salarisverhoging met mijn komst in 2011 gelijk met 15% en op dit moment wij weer aan tafel zitten voor loonsverhoging.

3. Vergoeding van overwerk is vastgelegd.

4. Voedingstoelage is geregeld.

5. Vervoerstoelage is vastgelegd.

6. Vakantietoelage is aangepast en gaan nu weer voor een aanpassing.

7. Studiekostenregeling.

8. Een pensioenfonds dat sedert de SBBS is opgericht en met de acht jaren voorzitter zijn van de BABN nooit van de grond gekomen is en nu met mijn komst een feit is.

9. Kinderbijslag is ook bij mijn aantreden geregeld. 10. Verhoging van het jaarlijks voedselpakket waarvoor wij op dit moment weer gaan voor een verruiming.

Vakantie-, buitengewoon-, zwangerschap- en onbetaaldverlof is allemaal door de organisatie onder leiding van mij geregeld en vastgelegd.

Verder verbaast het mij, dat exponenten die niet hebben meegewerkt aan het goedgekeurd krijgen van de minimumloonwet, de organisatie proberen over te nemen om in januari 2015 de arbeiders voor zullen houden het verhogen van het minimumloon te hebben gerealiseerd. Met dit schrijven aan u zal ik nu de ogen van de arbeiders openen, dat in januari 2015 het bedrijf verplicht is de lonen aan te passen naar de bedragen zoals goedgekeurd binnen de minimumloonwet en in 2016 de volgende fase, tot dat wij in 2017 het bedrag van Srd 1.200 en nog wat bereikt moeten hebben.

Ook zijn er geluiden dat het personeel in Nickerie een bijdrage heeft ontvangen van de verkoopsom van SBBS naar FAI, maar dat is een pertinente leugen en grove misleiding van de arbeiders van Jarikaba.

Er zijn arbeiders te Jarikaba die geen lid zijn van de bond, die steeds de slimme uithangen, maar over de ruggen heen van andere arbeiders grote sommen geld wensen te verdienen en als dat uw werkwijze en die van uw lidbond BABN is, om die mensen te ondersteunen, dan neem ik het u zeer kwalijk.

Hopende u met dit schrijven van gedachten te laten veranderen en de werknemers niet in een avontuur te storten zoals de kwestie Surland, toen met één van dezelfde bestuursleden in die tijd, toen Surland in elkaar klapte, de heer Dwarka.

De WOFAI onder leiding van de heer Sallons zal altijd opkomen voor arbeiders die zich inzetten en hun plichten nakomen. Wij zullen nooit goedkeuren, dat een kleine groep die als het kan zodra er geen controle is in het veld zit te slapen en aan het einde van de rit evenveel willen verdienen als zij die zich inzetten en zich laten gebruiken ten behoeve van eigen en enge politieke belangen door steeds weer wilde acties te organiseren.

M.L. Sallons'

Directie kraamt dreigende taal uit en roept hulp politie in

Terwijl de ene vakbondsleider zich kennelijk gepasseerd voelt door twee collega's, daarover zijn ongenoegen uit in een pittige brief aan een van die collega's en die ook nog eens als een soort open brief in handen stelt van het lokale journaille, en geen van de drie bondsmannen de moeite nam om gisteren zijn gezicht te Jarikaba te laten zien, laat een woordvoerder van de stakers weten te wachten op een uitnodiging van de directie voor een gesprek.

Die directie had de stakende werknemers afgelopen weekeinde in een advertentie in dagbladen opgeroepen het werk gisteren te hervatten. De directie van FAI stelt zich op het standpunt, dat alle bedrijfsoperaties normaal moeten plaatsvinden. Ze geeft de garantie dat alle maatregelen genomen zijn om de veiligheid van de werknemers te waarborgen. Er is zelfs assistentie van het Korps Politie Suriname gevraagd. Door dat te doen gooi je als directie natuurlijk nog meer olie op het al oplaaiende vuur. 'Er zullen disciplinaire maatregelen genomen worden tegen hen die geen gehoor geven aan deze oproeping', aldus de directie in haar niet mis te verstane en dreigende oproep. Niet echt een verstandige zet van de directie, omdat je natuurlijk je eigen personeel nog meer tegen je in het harnas dreigt te jagen.

De volgende dag, vandaag, dinsdag 9 september 2014, laat vakbondsman Dwarka via de nieuwswebsite Starnieuws weten dat voor hem de maat vol is. Hij zal niet verder bemiddelen en trachten de arbeiders weer aan het werk te krijgen. 'Daar heb ik van afgezien na het gedrag en de uitspraken van Sallons.' Dwarka is van oordeel, dat Sallons de situatie niet meer in de hand heeft. 'De actievoerders stellen primair dat Sallons moet opstappen. Laat hij de eer aan zichzelf houden.' De directe collega van Sallons in Nickerie, die zo'n 1.400 arbeiders vertegenwoordigt, daagt zowel Sallons als de directie uit om dit arbeidsgeschil te Jarikaba op te lossen. De bondsman weerspreekt het verhaal van Sallons, dat hij het gemunt heeft op de vakbond te Jarikaba. 'Ik heb er geen behoefte aan om arbeiders op te hitsen. Ik heb genoeg te doen en ben niet geïnteresseerd.' Hij erkent dat leden van de bond hem vaker hebben aangesproken, maar hij zegt zich niet te willen inlaten met de interne problemen van de vakbond te Jarikaba.

Als volwassen mensen rond de tafel in plaats van vuil smijten en schreeuwen

Slechts een deel van de stakers gaf gisteren gehoor aan de oproep van de FAI-directie om weer aan het werk te gaan. De vakbondsleiders Sallons, Dwarka en Berenstein laten zich vooralsnog niet in Jarikaba zien. Op het actiefront bleef het vandaag stil, maar dat is wellicht de bekende stilte voor een naderende storm. De komende dagen zal moeten blijken wie een groter uithoudingsvermogen en de langste adem heeft: de stakende werknemer en werkneemster, de directie van het bedrijf of vakbondsman Sallons.
Iedereen zou er goed aan doen om als volwassenen met elkaar rond de tafel te gaan zitten in plaats van via de media met allerlei vuil naar elkaar te smijten, te schreeuwen en halve en hele onwaarheden te verkondigen.

UPDATE:
Dayanand Dwarka, voorzitter van de Bacoven Arbeiders Bond Nickerie (BABN), vandaag, woensdag 10 september 2014, in de Ware Tijd:
‘Wij constateren dat u, noch de vakbond te Jarikaba, in staat zijn gebleken om de rust in het bedrijf te doen wederkeren en stellen zowel u als de vakbond te Jarikaba verantwoordelijk voor de negatieve gevolgen voortvloeiende uit de werkneerlegging.' 

Sallons laat donderdag 11 september via Starnieuws weten, dat zo'n 85% van de stakende werknemers het werk heeft hervat. 
'Duidelijk is de leden voorgehouden, dat ze worden misleid door een klein deel van de werknemers, onder wie stafleden, die voor eigen enge politieke belangen het er naar toe willen leiden om het bestuur af te zetten', beweert Sallons.

De arbeiders hebben alleen maandag 15 september het werk hervat, zo bericht het Dagblad Suriname.