Verbannen Furadan populair gif onder inbrekers

Vele honden slachtoffer van landbouwgif

Geen controle op- en handhaving van wet- en regelgeving

30-08-2012   Door: Paul Kraaijer


Paramaribo – Het Surinaamse inbrekersgilde gebruikt met regelmaat het landbouwgif Furadan (carbofuran) om (waak-)honden op percelen uit te schakelen, waarna de criminelen ongestoord kunnen inbreken in woningen. Het product Furadan werd echter al in 2007 door het ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV) verboden verklaard. Toch blijkt het dodelijke goedje nog in omloop te zijn en is er kennelijk geen enkele vorm van controle vanuit de overheid aanwezig.

Bruno

De hond Bruno van oud-Staatsolie directeur Eddie Jharap werd zondagavond 26 augustus  het voorlopig laatste dodelijke slachtoffer van het gif. Inbrekers bleken de hond te hebben vergiftigd met balletjes gehakt, gemengd met Furadan. Bruno stierf een gruwelijke dood.

Bruno en zijn baasje Eddie.... (Bron: Eddie Jharap, Facebook)

Furadan stond de volgende dagen weer even in de schijnwerpers, zij het zijdelings, omdat het in de lokale media, natuurlijk en vooral, ging om de hond van een bekende en gewaardeerde Surinamer. Jharap deed zijn schrijnende verhaal tegenover diverse media.

‘(...) Hij had duidelijk veel pijn, hijgde zwaar en langzaam. Er kwam slijm en bloed uit zijn mond en probeerde op te staan, maar viel direct op de grond. Hij heeft mij wel herkend. Ik heb hem zijn hoofd gewassen en geprobeerd water in zijn mond te geven. Elke keer als ik wat water gaf, kreunde hij erg. Het leek als of het water hem pijn deed. Ik heb gebeden, gehuild en hem gestreeld. Hij werd rustiger, zijn adem langzamer en de kreunen zachter. Ongeveer vijf minuten later heeft hij langzaam zijn ogen gesloten en met een paar hikken de geest gegeven. Toen hij stijf begon te worden wist ik dat hij dood was. Al die tijd had ik zijn hoofd op mijn schoot.’

Eddie Jharap sprak over Bruno alsof hij een mens was.....

Geen inhoudelijke aandacht in media voor Furadan......

Over Furadan of carbofuran werd en wordt echter nauwelijks gesproken of geschreven door en in de media. ‘Journalisten’ blijken meer geïnteresseerd te zijn in de wijze waarop door Furadan vergiftigde honden op gruwelijke wijze overlijden en in het begrijpelijke treuren van de eigenaren, dan in het verhaal achter Furadan.

Maar, opmerkelijk genoeg, kwam de krant De Ware Tijd op donderdag 30 augustus met een artikel over de Wet Bestrijdingsmiddelen en dat handhaving ervan veel te wensen zou overlaten. De wet lijkt alleen op papier te bestaan, dat is de teneur van het artikel.

‘(...) Verboden en vervallen pesticiden en herbiciden die onlangs samen met ambtenaren van het ministerie van Landbouw Veeteelt en Visserij (LVV) in beslag zijn genomen, moeten geretourneerd worden aan overtreders. Die mogen de producten blijven verkopen. (...)

Bij LVV wordt zelfs vermoed  dat medewerkers – die moeten toezien op een correcte naleving van de wet door importeurs en verkopers van landbouwchemicaliën – smeergeld aannemen en de andere kant opkijken bij het constateren van overtredingen. (...)’, zo schrijft de krant.

In het artikel worden diverse pesticiden met naam en toenaam genoemd, maar over Furadan wordt met geen letter gerept. Opmerkelijk, omdat juist dit product met regelmaat op negatieve wijze in het nieuws komt, terwijl het feitelijk niet meer in het land aanwezig zou mogen zijn.

Overigens worden ook andere dieren het dodelijke slachtoffer van Furadan. Zo werden begin november 2007 drie zogenoemde zebustieren te Leiding 9a door het gif gedood.

Dierenbescherming Suriname en Furadan

Dierenarts en voorzitter van de Stichting Dierenbescherming Suriname Leontine Bansse-Issa trok in maart van dit jaar weer eens aan de bel. Dierenartsen zouden wekelijks veel meldingen krijgen over vergiftigde honden. De organisatie pleitte weer voor strengere overheidscontrole op de aanwezigheid van het gif Furadan. Een paar maanden eerder, in november 2011, pleitten zowel dierenactiviste Cynthia Ashruf en Leontine Bansse-Issa voor zwaardere straffen voor ‘hondenmoordenaars’. Ashruf verklaarde toen uit bronnen vernomen te hebben dat Furadan via één van de buurlanden Suriname binnengesmokkeld wordt.

Zeer giftige carbofuran in veel landen verboden stof

Dat Furadan werkelijk verboden is in Suriname, blijkt uit een verklaring van toenmalig minister van Landbouw, Veeteelt en Visserij Keremchand Raghoebarsingh gedaan op 27 juni 2007 in de Raad van Ministers, dat Furadan een aantal maanden eerder illegaal was verklaard. Daardoor mag het product ook niet meer geïmporteerd worden. De minister zei verder dat er indicaties zwaren dat illegale pesticiden het land in worden gesmokkeld en dat hij zijn collega’s van Financiën en Justitie en Politie gevraagd had alertheid te betrachten over deze materie. Let wel, dit was ruim vijf jaren geleden.....en nog steeds duikt Furadan op.

Maar wat is carbofuran, de stof in het product Furadan? De stof is een van de meest giftige zogenoemde carbamaten pesticiden. Carbamaten zijn chemische verbindingen die ook in de pharmaceutische handel worden gebruikt bijvoorbeeld om het centrale zenuwstelsel te beïnvloeden als kalmeringsmiddel, pijnstiller of spierverslapper.

Typische symptomen, na inname van carbofuran door dieren, zijn kwijlen, tranen, urineren, defecatie, moeilijke ademhaling, braken en trage hartslag. Dikwijls is de dosis zo hoog dat de dieren snel, na enige spierrillingen en stuipen, in coma gaan en sterven. Als de dieren de eerste fase doorkomen, kunnen er dagen tot weken later nog vertraagde verschijnselen optreden gekarakteriseerd door wankel op de poten staan, overdreven bewegingen en een rare houding of stand van de achterpoten.

In vele landen is carbofuran inmiddels verboden. In de Europese Unie is carbofuran sedert 13 december 2007 niet meer erkend en dus ook niet in Nederland. Dat wordt 30 augustus 2012 bevestigd in reactie via email door Eveline Beij, Management Assistent bij het ‘College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden’ in Wageningen:  ‘Middelen op basis van deze stof zijn in heel Europa niet toegelaten. De stof Carbofuran mag in Europa niet gebruikt worden in gewasbeschermimgsmiddelen.’

Zelfs leeuwen overleden Furadan niet......
Carbofuran werd zelfs illegaal gebruikt om opzettelijk wild dodelijk te vergiftigen in Amerika, Canada, Groot-Brittannië en Kenia. Vooral steenarenden en buizerds werden het slachtoffer, maar ook honden, wasbeertjes en gieren. In Kenia gebruikten rondtrekkende herders, vooral de Masaï, het gif om leeuwen te doden. Dat werd in april 2010 zelfs even wereldnieuws. Een paar leeuwen en een hyena in het zuiden van Kenia waren gedood met vergiftigd vlees. Het gif dat werd gebruikt was Furadan (carbofuran), verkocht door het bedrijf FMC Corporation in het Amerikaanse Philadelphia. Volgens de producenten zou Furadan niet schadelijk zijn, als het goed gebruikt wordt. Maar in Kenia, Oeganda en Tanzania werd het niet meer verkocht toen bleek dat herders het gebruikten om leeuwen mee te doden.

Paula Kahumbu, directrice van WildlifeDirect, een natuurbeschermingsorganisatie in Kenia, schreef over het misbruik van Furadan: ‘WildlifeDirect wetenschappers hebben consequent gerapporteerd dat Furadan wordt gebruikt om leeuwen te vergiftigen. Deze pesticide wordt gestrooid op de karkassen van vee om zo leeuwen te doden die de aanwezigheid daarvan niet opmerken, omdat de pesticide geen geur of smaak afgeeft. Ieder dier dat van een vergiftigd karkas eet, sterft binnen enkele minuten. Niet alleen leeuwen, maar ook jakhalzen, hyena's en aasgieren.’

Net als het geval is in Suriname, werd in Kenia Furadan uit de handel genomen, maar door smokkelpraktijken komt het gif toch beide landen in.

Wetgeving en importverboden geen zin als overheid niet toeziet op naleving

In Suriname blijkt er niet tot nauwelijks op Furadan door de overheid gecontroleerd te worden. Het ministerie van Landbouw, Visserij en Veeteeld was niet bereikbaar voor commentaar of wilde gewoon niet reageren, de vingers niet branden. Ook niet reageren is echter reageren......
De Wet Bestrijdingsmiddelen blijkt niet meer dan een papieren wet te zijn. Opgepakte inbrekers die met Furadan honden dodelijk hebben vergiftigd worden ook niet tot nauwelijks specifiek voor dat feit beboet of veroordeeld. Het verzoek van de Dierenbescherming om zwaardere straffen in te stellen voor ‘hondenmoordenaars’ vindt vooralsnog geen gehoor en dus worden criminelen ook niet afgeschrikt om het gif te blijven gebruiken.

Wetgeving en (import)verboden hebben geen enkele zin als de overheid niet toeziet op naleving en handhaving. Zolang de overheid hierin nalatig en afwachtend blijft zullen helaas nog vele honden de dood vinden door carbofuran......

UPDATE, lees ook dit arikel van 22 juli 2013 op de nieuwswebsite Tehelka.com, India: