In het Chinees wordt het woord voor jaguar zich in principe vertaald in
'Amerikaanse tijger' en in Zuid-Amerika worden jaguars ook vaak
'tijgers' genoemd (
). Het is onduidelijk of Chinese consumenten actief
geïnteresseerd zijn in jaguar-pasta zelf, of dat ze geen onderscheid
maken tussen dat en tijger-pasta. Het is ook mogelijk, dat zodra jaguar-pasta China bereikt, het volgens Bruschi ten onrechte als tijger kan
worden geëtiketteerd.
Het proces kan op twee
manieren van start gaan. Soms komt een jager een jaguar tegen of een
rancher vindt een jaguar die zijn vee besluipt. Ze zouden de kat kunnen
doden en het aan een tussenpersoon kunnen verkopen voor goed geld. Dit
soort incidentele jacht wordt meestal veroorzaakt door angst of door
verlies van het leefgebied van jaguars aan veeteelt, landbouw, mijnbouw
en houtkap. Met minder ruimte om op wilde prooien te jagen, lopen de
katten meer kans om te worden verleid door vee, kippen en honden in
gebieden die door mensen worden bezet. Naast deze opportunistische
vormen van jaguar-jagen, is er 'kill-to-order', zoals Bruschi het noemt.
Dat is wanneer iemand in Paramaribo beslist dat hij een jaguar nodig
heeft en het uitdraagt via zijn contacten op het platteland dat hij op zoek is naar een jaguar om te kopen. Soms wordt geadverteerd op social
media en via de telefoon, zo blijkt uit het onderzoek, en het kan meer waard
zijn dan een plattelander in een maand kan verdienen.
Het kan meerdere schoten kosten om een jaguar te doden
en soms urenlang het gewonde dier te besluipen voordat de jager de
dodelijke kogel kan afvuren, aldus het onderzoek. Als de
jaguar een welpje heeft, kan deze voor dood worden achtergelaten of
worden verkocht aan de illegale huisdierenhandel. In Suriname is het
doden, vervoeren, kopen, verkopen, zelfs bezitten van een beschermde
soort zoals een jaguar, tegen de wet, strafbaar tot $ 134.000 of
maximaal zes jaar gevangenisstraf, volgens Nancy del Prado, een
milieuadvocate gevestigd in Paramaribo. Dus het vervoer van het
lichaam van de jaguar naar de hoofdstad, waar het zal worden verwerkt,
omvat een portie transfers, van auto naar auto en van een veilig huis naar
een veilig huis.
'Het wordt constant in beweging gehouden om
wetshandhaving te frustreren', zegt Bruschi. Als de jaguar eenmaal in
Paramaribo is, wordt hij meestal in een winkel in Chinese handen
bewaard. Deze bedrijven zullen minder vaak worden onderzocht door
wetshandhaving, omdat de Chinese gemeenschap zoveel invloed uitoefent,
zegt Els van Lavieren, van Conservation International
Suriname, waar ze de afgelopen twee jaar de handel heeft onderzocht.
'De Chinese gemeenschap heeft hier alle winkels. Alle supermarkten
worden gerund door Chinezen. Ze zijn belangrijk in de economie van
Suriname.'
De jaguar wordt in pasta gekookt, dat in kleine containers
wordt gedaan die smokkelaars in handbagage meenemen, vaak naast Tiger
Balm, een sterk geurende zalf die door atleten vaak wordt gebruikt voor spierpijn. De Tiger Balm brengt
snuffelhonden op luchthavens in verwarring, volgens het onderzoek van World Animal
Protection.
'Veel Chinezen die van hieruit terugreizen naar China zijn
betrokken bij de smokkel', zegt Van Lavieren.
'Ze gaan toch terug, dus
nemen ze wat (jaguar-producten) om wat extra geld te krijgen.' In China,
zegt Bruschi, wordt de jaguar-pasta verkocht binnen vrienden- en
familienetwerken, hoewel hij zegt dat hij meer wil doen werk om die kant
van de handel beter te begrijpen.
 |
| (Bron foto: Korps Politie Suriname) |
Jaguartanden - '
veruit' het meest
waardevolle lichaamsdeel, volgens Verheij - zijn ook een belangrijk
onderdeel van de handel. Ze worden meestal verkocht aan Chinezen, zowel
in Suriname als in China, als halskettingen. De illegale handel in
jaguar hoektanden is ook geïdentificeerd in Bolivia en elders in
Zuid-Amerika. Het hele proces, van begin tot eind, is
'zeer
geavanceerd', zegt een Surinaamse parkwachter, die anoniem wilde blijven
om zijn lopende onderzoek naar de handel te beschermen.
'Ze weten
precies wat ze doen.'
Vanessa Kadosoe, van de National Zoological
Collection of Suriname, die onderzoek doet naar de jaguaraantallen in
Suriname, maakt zich zorgen over wat er met het bos zal gebeuren als
jaguars verdwijnen. Als een toproofdier controleren jaguars de
populaties van herbivoren, zoals herten en agouti, een soort knaagdier.
Zonder jaguars, die op de planteneters jagen, zou hun aantal kunnen
exploderen, wat op zijn beurt plantensoorten zou kunnen wegvagen en
mogelijk zou kunnen leiden tot het opslokken van de gewassen van mensen.
'Als je de beste roofdieren eruit haalt, zul je het hele systeem naar
beneden laten vallen', zegt ze.
Een betrouwbare schatting van het aantal
jaguars in Suriname bestaat nog niet, maar er zijn aanwijzingen dat
stropen zijn tol eist.
De parkwachter zegt, dat hij een telefoontje
krijgt van informanten over het neerschieten van een jaguar ongeveer
elke twee weken, en foto's van dode jaguars verschijnen met enige
regelmaat op social media. En Bruschi zegt, dat bepaalde
gebieden minder Jaguar-waarnemingen hebben.
'Mijn inschatting, gebaseerd
op verschillende bronnen, is dat het aantal jaguars voor hun lichaamsdelen in
Suriname kan oplopen tot meer dan honderd op jaarbasis', zegt Verheij.
'Er is geen bioloog voor nodig om te begrijpen dat deze aantallen enorm
onhoudbaar zijn.'
'Handhaving is een van de grootste verbeteringen die
we kunnen maken, omdat er op dit moment zo weinig handhaving plaatsvindt
dat mensen zelfs niet bang zijn om foto's te laten zien op Facebook met
hun geweren en jaguars die ze hebben neergeschoten', zegt van Lavieren.
Het is onduidelijk hoeveel arrestaties zijn verricht voor aanklachten
in verband met de verkoop en het smokkelen van jaguardelen. In een
e-mail aan National Geographic zei de vertegenwoordiger van het
ministerie van Ruimtelijke ordening, Grond- en Bosbeheer dat zij wel
statistieken bijhouden over arrestaties en veroordelingen, maar dat de
gegevens niet worden gedigitaliseerd en
'het enige tijd zou duren om
specifieke informatie over jaguars te verkrijgen'.
In haar onderzoek naar mediaberichten over aan de jaguar gerelateerde
arrestaties, ontdekte Verheij dat de meeste overtreders met een boete
zijn ontslagen - zoals het geval was met de drie Chinese mannen in
januari - in plaats van dat ze in de ruimste zin van de wet werden
vervolgd. Ze zegt ook dat de douanecontroles aan de grenzen
moeten worden opgevoerd en dat de overheid haar
natuurbeschermingsdivisie beter moet financieren, zodat ze over
voldoende personeel, middelen en apparatuur beschikt om patrouilles uit
te voeren en onderzoeken uit te voeren.
Kadosoe is het daarmee eens. Ze wil rangers weer op de weg zien staan
en controles uitvoeren, zoals ze dat in de jaren tachtig deden.
Meer van dergelijk toezicht zou sommige mensen twee keer moeten bedenken
voordat ze illegaal een jaguar vervoeren. Op dit moment zijn hij en zijn
collega's volgens de ranger gehandicapt. Hij zegt dat er niet eens
genoeg brandstof is om op patrouille te gaan, aangezien ze meestal maar
30 liter - zelfs geen volle tank - krijgen voor de hele maand.
'Wat kun
je doen met 30 liter brandstof in het bos? Je kunt naar het vliegveld
rijden en terugkomen. Je kunt niet verder gaan om de jagers, de stropers
en de houtkapgebieden te bekijken', zegt hij.
'Ik doe dit alleen.'
Het ministerie erkent dat middelen schaars zijn,
maar het zegt dat patrouilles wel plaatsvinden.
'Onze dierenrangers
voeren regelmatig patrouilles uit, maar er is een enorm gebied dat gecontroleerd moet en een relatief beperkt budget om mee te werken', zegt de
schriftelijke verklaring. Het erkent ook dat er op dit moment geen
specifieke strategie bestaat voor het behoud van de jaguar, hoewel er staat dat er enkele voorstellen in behandeling zijn die specifiek
betrekking hebben op jaguar-bescherming.
Het goede nieuws is dat, omdat
het grootste deel van Suriname een ongetemde jungle is, jaguars nog
steeds van nature beschermde gebieden hebben - voor nu. Maar, lange tijd
wilde Suriname een weg dwars door de jungle aanleggen om Paramaribo in het
noorden te verbinden met de grens met Brazilië in het zuiden, die jaguar-habitat zou openen. Een Chinees bedrijf
heeft al een gedeelte van de weg daar geplaveid....
