Een recente film over de moorden op sociale leiders in Colombia is een tijdige herinnering aan de gevaren waaraan degenen die hun gemeenschappen willen bestrijden en verdedigen worden blootgesteld. Emily Wright en Tom Laffay, de filmmakers van They're Killing Us, spraken met The Bogotá Post over hun motivatie achter hun korte film.
Het aantal sociale leiders en mensenrechtenverdedigers dat sinds de ondertekening van het vredesakkoord in Colombia is gedood, overschrijdt nu ruim 200. Net deze week werd voormalig Petro-campagnevoerder Ana María Cortes gedood in een cafetaria in Caceres, Antioquia, waardoor het de 98e moord op een gemeenschapsleider dit jaar is.
Journalistiek kan met aantallen effectief zijn, maar kan worstelen met de echte tol die deze moorden hebben gehad in een Colombia na een conflict. Dat is een van de redenen waarom de Brits-geboren journaliste Emily Wright en de Amerikaanse fotojournalist Tom Laffay een korte film wilden maken over de benarde situatie van sociale leiders in het land.
'We wilden echt onder de aandacht brengen wat het aan mensenlevens kost', zegt Wright over de impuls achter de film. 'En ik denk dat je dat effectiever kunt doen met een documentaire film, omdat het zo'n visueel medium is en je de textuur van het leven van de mensen echt kunt begrijpen.'
Nadat hij het vredesproces in de gedrukte journalistiek had besproken, besefte Wright dat het geschreven woord van het akkoord niet samenviel met wat er werkelijk in het hele land gebeurde.
Ohioan Laffay was een fotojournalist in Nicaragua en El Salvador voordat hij naar Colombia verhuisde. Hij vond in Wright en producer Daniel Bustos Echeverry natuurlijke partners om dit verhaal visueel en met overtuiging te vertellen. Ze kozen het departement van Cauca, omdat het 'ground zero voor dit issue' was, aangezien in 2017 ongeveer 70 van de moorden (106 in totaal door het land) in de regio waren begaan.
Het departement omvatte veel inheemse groepen, Afro-Colombiaanse groepen en verschillende paramilitairen, om nog maar te zwijgen van het feitm dat het in veel delen een FARC-bolwerk (Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia) is. Als een enorm coca-groeiend gebied gaf het ook de regio alle elementen, volgens Laffay, dat het tot een microkosmos maakte van wat er op grotere schaal gebeurt in Colombia.
Na een bergbegrafenis in Siberia, Cauca, volgt de film sociale leiders Héctor Marina en Feliciano Valencia, die beiden zijn bedreigd voor de verdediging van hun gemeenschap. De investeringsmogelijkheden, legaal of ongeoorloofd, namen toe nadat de FARC deze gemeenschappen verliet. 'Aangezien de FARC eerder met een ijzeren vuist had geregeerd, hadden veel mensen geen mensen die opkwamen voor hun rechten, hoe ze natuurlijke hulpbronnen in hun gebied wilden gebruiken.' Laffay vertelde ons: 'Waar de mening van een gemeenschapsleider niet in overeenstemming is met een lokale paramilitaire groep, is dat het moment waarop hun leven wordt bedreigd.'
Opmerkelijk is, dat ondanks de compromitterende situaties waarin de sociale leiders zich tijdens de film stelden - inclusief het schenden van privé-eigendom en de vernietiging van legale mijnen - de filmmakers niet het gevoel hadden, dat de leiders beperkt werden in hoe ze werden bekeken. 'We kregen de vrije hand om te documenteren wat we wilden', zei Wright over hun onbelemmerde toegang tot het privéleven van de leider. De leden van de gemeenschap aarzelden echter om over bepaalde onderwerpen te praten, uit vrees voor repercussies. 'Je moet echt de tijd en het respect hebben voor een ontmoeting en een ontmoeting met de leiding daar, en je intenties en de kern van je project uitleggen', zei Laffay zei over de arbeid die nodig is om toegang te krijgen tot de gemeenschappen. Dit vertrouwen kwam ook van pas toen ze zich in 'plakkerige situaties' bevonden; zoals toen een bestuurder hen verliet op een coca-plantage, vertrouwden de filmmakers op de lokale bevolking in de gemeenschap om hen terug te brengen naar de stad.
De titel is overgenomen van de beweging (# NosEstánMatando) die nu groeit onder bezorgde burgers die pleiten voor meer verantwoordelijkheid voor de moorden op sociale leiders.
Een mars werd vrijdag 6 juli 2018 gehouden in 21 steden in het hele land als onderdeel van de beweging. De film, die op de website van The Atlantic te zien was, is ongetwijfeld een onderwerp dat een langere behandeling verdient, omdat de lijst met vermoorde Colombiaanse sociale leiders blijft groeien.
'They're Killing Us' eindigt schrijnend met de namen van alle sociale leiders die zijn gedood na het vredesproces. Maar, deze lijst is helaas ook achterhaald , omdat er meer leiders zijn gedood sinds de film werd uitgebracht.
Gepositioneerd met de uitdaging om de diepte van de tragedie af te schilderen tegen de pure cijfers die dagelijks in de media worden verzameld, is 'They's Killing Us bedoeld om de taken van sociale leiders zoals Marina en Valencia voor een breder publiek te verduidelijken. 'Vooral in de steden hebben veel mensen niet echt een idee van wat het is om een sociaal leider te zijn', zei Laffay. 'Ik denk dat de film inzicht geeft in het soort werk dat door hen wordt gedaan en de soorten stress die ze moeten doorstaan, of het nou Héctor is die zijn kogelvrije truck berijdt, of Feliciano die illegaal is.'
(Suriname Mirror/The Bogota Post/Vimeo)
