VIDS: 'Inheemsen blijken nog al te vaak gevoelig te zijn voor manipulaties en intimidatie'

'Onrust in dorpen komt voort uit bemoeienissen van derden'

- 'Vaak willen niet-dorpelingen en mediavertegenwoordigers dorpsvergaderingen bezoeken'
- 'Dorpsvergadering wordt door gemanipuleerde opponenten gebruikt om intimiderende uitspraken te doen en de orde te verstoren'


Dat er nog veel werk te verzetten valt om de gemeenschap bewust te maken van de rechten van inheemse volken in Suriname en meer nog de implementatie van die rechten, is de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS) de laatste tijd weer opgevallen. 

Ook inheemsen in Paramaribo en in dorpsgemeenschappen blijken nog al te vaak gevoelig te zijn voor manipulaties en intimidatie, omdat zij hun eigen rechten nog onvoldoende kunnen toepassen. ‘Lespeki Gi Wi Leti, Fu Dati Wi E Feti’, is de leuze waarmee de VIDS de afgelopen jaren bewustwordingsactiviteiten, gericht op de samenleving, heeft uitgevoerd. Voor de niet-aflatende inspanningen in het bevorderen en beschermen van de rechten van de inheemsen, is de VIDS eerder dit jaar door de Europese Unie gehonoreerd met een award. 

Dat het werk van VIDS nog lang niet is afgerond, blijkt uit de onrusten die in de dorpen Maho in Saramacca, Bigi Poika en Pikin Saron in Para en Pikin Poika in Wanica, plaatsvinden. Deze onrusten komen allemaal voort uit bemoeienissen van derden, die gebruik willen maken van natuurlijke hulpbronnen die gelegen zijn in de traditionele woon- en leefgemeenschappen van de dorpen. 

VIDS constateert een patroon van manipulatie van dorpelingen, die vervolgens samen met niet-dorpelingen een groep opponenten vormen tegen het traditioneel gezag. De bedoeling is de indruk te wekken alsof er van binnenuit initiatieven worden ondernomen om het mandaat van het traditioneel gezag terug te vorderen. 

De oprichting van VIDS, ruim vijfentwintig jaar geleden, was mede gericht op het versterken van het traditioneel gezag. De VIDS, gesprekspartner van de overheid, heeft in de afgelopen 25 jaar ervoor gezorgd dat de erkenning en het respect voor traditionele bestuurssystemen hersteld, bewaakt en bewaard zijn geworden. 

De VIDS heeft bij uitdagingen steeds het model van dorpsvergaderingen gehanteerd. Het is de dorpsvergadering die het mandaat geeft aan haar traditioneel gezag. Helaas constateert VIDS dat tegenwoordig vaak niet-dorpelingen en mediavertegenwoordigers deze dorpsvergaderingen willen bezoeken en dat door de groep gemanipuleerde opponenten de dorpsvergadering wordt gebruikt om intimiderende uitspraken te doen en de orde zodanig te verstoren dat de VIDS al meerdere malen een dorpsvergadering vroegtijdig heeft moeten verdagen of sluiten. 

De zogenaamde ontwikkeling van deze groepjes is vaak gericht op het opzetten van extractieve industrieën, productieprocessen waarbij op een niet duurzame manier gebruik wordt gemaakt van natuurlijke hulpbronnen. Niet alleen worden zo onze bossen en daarmee onze woon- en leefgebieden vernietigd, maar we raken op die manier langzamerhand ook onze inheemse identiteit kwijt. VIDS zet zich onder meer in voor de wettelijke erkenning van collectieve grondenrechten, terwijl de opponenten onder invloed van derden trachten individueel grondbezit te krijgen in de traditionele inheemse gebieden. 

Suriname is niet het enige land waar bedreiging gericht op inheemse volken bestaat. 
Suriname is wel het enige land op het westelijk halfrond, dat collectieve grondenrechten nog steeds niet wettelijk erkent.

VIDS roept alle inheemsen in Suriname, in de dorpen en in Paramaribo op, om op basis van de wijsheden van onze voorouders, die onze grondgebieden schoon en onaangetast aan ons hebben overgedragen, keuzes te maken en besluiten te nemen die ons voortbestaan als inheemse volken niet bedreigen. 

Wij weten allen dat nu de tijd is aangebroken dat ‘de politiek’ zich begint te roeren om zich te richten op de komende nationale verkiezingen. Duidelijk is dat meer dan tevoren inmenging en bemoeienis van (politieke) overheidsinstanties in dorpsgemeenschappen plaatsvinden.

Wij wijzen iedereen op het recht van zelfbeschikking, zelfbestuur, recht op een eigen gekozen ontwikkeling en alle andere rechten van inheemse volken zoals vastgelegd in de verklaring over rechten van inheemse volken bij de Verenigde Naties en ook bij de Organisatie van Amerikaanse Staten.

VIDS is een niet-politieke organisatie van het traditioneel gezag en zal doorgaan met het opkomen en werken aan de wettelijke erkenning van de rechten van inheemse volken in Suriname in het algemeen en die van rechten op grond en zelfbeschikking in het bijzonder.