Regeringen laten jarenlang vuilstort Ornamibo links liggen - Omwonenden barricaderen toegangsweg

Vuilstort zorgt al vele jaren voor ernstige overlast omwonenden

Overheid lijkt zich geen raad te weten met Ornamibo en komt met lapmiddelen als 'oplossing' – Al in 2006 zei een minister, dat Ornamibo ongeschikt als vuilstortlocatie...

20-06-2016  De Surinaamse Krant


Dat de overheid zich geen raad weet met en de vuilstort Ornamibo en met de klagende omwonenden werd donderdag 16 juni weer eens bewezen. Die dag besloten omwonenden de toegangsweg naar de vuilstort te barricaderen, een zoveelste actie om gehoord te willen worden. Tijdens dat protest werd weer eens de onmacht en passieve attitude van de overheid (lees: het verantwoordelijk ministerie van Openbare Werken, OW) bloot gelegd door een ongefundeerde uitspraak van ene Raoel Swedo, die als het hoofd van de Voorlichtingsdienst van OW zei, dat de protestactie politiek werd gestuurd...... Maar, heer Swedo, legt u eens uit hoe je duizenden overlast veroorzakende vliegen en rookontwikkeling op en rond de vuilstort kunt sturen? Zij worden feitelijk door uw, OW, onmacht en onkunde gestuurd in de richting van omwonenden die daar letterlijk ziek van worden en dat al vele jaren achtereen. Heeft u het antwoord, heer Swedo?

Afval wordt zelfs in de Parakreek gestort, waardoor het water verontreinigd is geworden en buurtbewoners er geen gebruik meer van kunnen maken. Daarenboven worden alle soorten afval op de vuilstort gedumpt, of het nu gaat om huishoudelijk afval, medisch afval, asbesthoudende materialen of kadavers. De vuilstort is een ongecontroleerde onhygiënische gevaarlijke tijdbom en de regering weet dat. Al vele jaren zijn er problemen met de vuilstort Ornamibo. Klagen omwonenden niet over vliegen- of stankoverlast dan is het wel de rook die voor gezondheidsproblemen zorgt. Maar, achtereenvolgende regeringen hebben geen oog en oor gehad voor de problemen. Er is nog geen enkele structurele oplossing in zicht, laat staan een nieuwe vuilstortlocatie.

Hieronder als collectieve geheugenopfrisser een overzicht vanaf 2006 van het Ornamibo-syndroom van de regering.

Herindeling vuilstort...

Begin november 2006 maakte toenmalig minister Ganeshkoemar Kandhai van Openbare Werken bekend, dat de vuilstortplaats Ornamibo zou worden heringedeeld. Maar, het ging slechts om een noodmaatregel om een einde te maken aan de aanhoudende stank- en rookoverlast voor de omgeving. De mededeling kwam daags na het einde van een dagenlange brand op de vuilstort, die vermoedelijk was veroorzaakt door zogenoemde ‘rapers’, die vooral op zoeken waren naar bruikbaar en te verkopen kopermateriaal. Van enige herindeling was echter geen sprake, slechts werden truckladingen zand gestort. Volgens minister Joyce Amarello-Wlliams van het ministerie van Arbeid, Technologische ontwikkeling en Milieu (ATM) - het huidige minister van Arbeid - was de ligging van de vuilstort ongeschikt.

Ruim een jaar later, eind januari 2007, werd bekend, dat binnen niet te lange tijd de eerste moderne vuilstortplaats van Suriname in gebruik zou worden genomen: Ornamibo zou worden heringericht volgens internationale milieustandaarden en afval zou worden gesorteerd, beheerd en gecontroleerd. Gesproken werd van een mijlpaal. Ewald Gerard, toenmalig directeur Bouwkundige Werken en Dienstverlening van het ministerie van Openbare Werken, liet via de media weten, dat een aanbieder van vuil instructies zou gaan krijgen om in een bepaalde ‘cel’ te storten, waar opzichters de aanbieder vervolgens zouden moeten instrueren. Het gedumpte vuil zou dagelijks worden afgedekt met zand en bespoten worden met bestrijdingsmiddelen. Van stank, rook en gassen door het veelvuldig in brand steken zou geen sprake meer zijn. Er zouden weegbruggen en een afvalregistratiesysteem komen.

Herinrichting à 385.000 euro.....

Toenmalig minister Rick van Ravenswaay van Planning en Ontwikkelingssamenwerking (Plos) en Ganeshkoemar Kandhai van Openbare Werken (OW) ondertekenden 11 januari 2007 het project ‘Het aanleggen en inrichten van een gecontroleerde vuilstortplaats te Ornamibo (Fase 1)’. Het project wordt voor ruim 385.000 euro gefinancierd uit het Startfonds (Nederlandse Verdragsmiddelen). Het ministerie van Plos stelde ongeveer 1 miljoen euro beschikbaar. Dit werd op 12 januari 2007 bericht door het Dagblad Suriname en de Ware Tijd. Laatstgenoemde krant schreef overigens abusievelijk, dat het ging om 385 miljoen euro.

Aannemer AGWW (Aannemers-, Grondverzetbedrijf Water en Wegenbouw) moest binnen acht maanden de nieuwe stortplaats in gereedheid brengen. Met dat bedrijf was op 29 december 2006 bij OW een samenwerkingscontract ondertekend voor de herinrichting van de vuilstort.

In de begroting voor het jaar 2011 van OW werd vermeld dat in 2007 een aanvang was gemaakt met de herinrichting en dat voor de eerste fase een bedrag werd uitgetrokken van bijna drie miljoen Surinaamse dollar. In vier fasen moet in totaal zestig hectare worden heringericht. Op de heringerichte vuilstort moet het aangeleverde vuil in lagen gestort worden. Na een bepaalde hoeveelheid en het bereiken van een hoogte van vijftien meter, wordt het vuil afgedekt met zand. Bij de herinrichting zou de stortplaats opgebouwd moeten worden met hoogteverschillen van telkens twee meter. Nadat de eindhoogte is bereikt, moet alles afgedekt worden met klei. De nieuwe vuilstort moet voorzien zijn van leidingen, onder de grond, om het vervuilde water in op te kunnen vangen. Vervolgens zal het water in speciale vergaarbakken opgevangen en gezuiverd worden, waarna het gezuiverde water de Pararivier in zal stromen.

Rapers rapen vis-, brood- en vleesafval voor worstverkopers...

Maar, ondanks gedane toezeggingen vanuit de overheid bleef de stortplaats voor overlast zorgen. In de tweede week van mei 2009 bleek dat gedumpt vis-, brood- en vleesafval te Ornamibo in opdracht door rapers werd verzameld om vervolgens terecht te komen in de keukens van verkopers van worst en andere etenswaren. Dit werd 12 mei bekendgemaakt door de Ware Tijd. Met grote regelmaat kwamen afnemers van de vis-en vleesdelen naar de vuilstortplaats. De rapers werden voor hun werkzaamheden vergoed.

Dezelfde krant berichtte in haar editie van vrijdag 16 maart 2012, dat met het uitbreiden van de vuilophaaldienst er natuurlijk ook meer vuil verwerkt moest gaan worden. Uit het artikel werd duidelijk dat er een folielaag op de vuilstort was geplaatst om vervuiling van de bodem zoveel mogelijk te voorkomen en ook dat de grond was verhoogd. Daarnaast meldde de krant dat er daadwerkelijk een irrigatiesysteem was aangelegd om vuil water te zuiveren en het schone water te lozen in de Pararivier.

OW in mei 2012: ‘Het moet verbeterd worden’

De stankoverlast werd nog steeds niet minder. Begin mei 2012 verklaarde Valery Lalji, waarnemend onderdirecteur Dienstverlening bij het ministerie van Openbare Werken, dat Ornamibo de hoeveelheid vuil nog wel aan kon, ‘maar het is niet de ideale wijze om het vuil te verwerken. We kijken ook uit naar een andere verwerkingsmethode. Het moet verbeterd worden.’ Aan de stank die vrijkomt kon vooralsnog niets gedaan worden. Er werden volgens Lalji wel reinigingsmiddelen gebruikt om de stank te verminderen. ‘We werken er hard aan om er dit jaar nog een oplossing voor te hebben. Het moet een strategische plek zijn die zodanig ligt, dat het grondwater niet besmet raakt.’

Ook asbestafval

Een maand later, 15 juni 2012, bevestigde Steven Codrington, waarnemend hoofd van de afdeling Vuilophaal en Verwerking binnen het ministerie van Openbare Werken (OW), dat asbestafval te Ornamibo wordt gedumpt. Codrington: ‘Er is op de stortplaats te Ornamibo inderdaad een locatie waar asbest wordt opgeslagen. Deze locatie is in de tijd samen met het NIMOS (Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname) aangewezen en is ook met GPS-coördinaten vastgelegd. Het is ook de enige plaats in Suriname waar asbestafval wordt begraven.’

Codrington verzekerde, dat er geen enkel risico bestond dat, bijvoorbeeld bij een brand, een shovel begraven asbestafval kapot zou kunnen trekken waardoor het levensgevaarlijke asbeststof zou kunnen vrijkomen. ‘De locatie waar asbestdakplaten worden begraven is afzonderlijk van de locatie waar het dagelijks huishoudelijk afval wordt verwerkt. Er rijdt dus geen machine over de locatie waar de platen worden geplaatst.’ Volgens Codrington was begin juni 2012 op de vuilstort Ornamibo 413 kubieke meter asbestafval (asbesthoudende dakplaten) begraven. Op de vraag aan Codrington of met het begraven van asbestafval niet een probleem naar de toekomst wordt verschoven, antwoordde hij: ‘Neen, het is geenszins de bedoeling dat het voor eeuwig zo blijft, maar dat na de herinrichting van de stortplaats er een permanente oplossing komt.’

De herinrichtingswerkzaamheden lagen echter al een paar jaren stil. Steven Codrington, begin juni 2012: ‘In 2009 zijn deze werkzaamheden door uiteenlopende oorzaken stopgezet. Het is de bedoeling dat, na een gedegen evaluatie, de voortgang van het project verder ter hand zal worden genomen, aangezien reeds zeventig procent van het project gerealiseerd is.'

Raper overreden door bulldozer gevolgd door protesten omwonenden

Een paar weken na de opmerkingen van Codrington kwam de vuilstort weer eens in het nieuws. De 39-jarige raper Alfred ‘Pape’ Bongsodipo was in zijn slaap op de vuilstort op 6 juli 2012 door een bulldozer overreden en aan zijn verwondingen overleden. De man had de nacht op het vuil doorgebracht in één van de lege kartonnen dozen, die op de binnenwegen van de stortlocatie lagen. De bulldozerchauffeur die vroeg aan het werk ging, ging ervan uit dat er zoals vaker het geval was, weer lege dozen op de weg waren. Hij reed dan ook zonder erbij stil te staan over de dozen. Een aantal omwonenden van de vuilstortplaats Ornamibo liet via het Dagblad Suriname weten, dat ‘het nu tijd wordt dat de overheid iets doet met de mensen op de vuilstortplaats’. Op de vuilstort waren destijds enkele tientallen rapers aan het werk die op die manier proberen een boterham te kunnen verdienen. Er werd ze geen strobreed in de weg gelegd door medewerkers van Openbare Werken.

Twee weken later besteedde dezelfde krant aandacht aan de overlast die omwonenden nog steeds ondervonden van de vuilstort. ‘De geur is niet uit te houden. Mensen die in de nabije omgeving wonen, kunnen niet eens op hun terras zitten om wat frisse lucht te happen. We kunnen niet eens op ons balkon zitten en moeten de deuren dag en nacht gesloten houden’, vertelde een buurtbewoner. Natasja zei in gesprek met een verslaggever van de krant, dat zij geen visite kan ontvangen vanwege de heersende situatie. Niemand durft op bezoek te komen, omdat gasten het gevoel krijgen op een vuilnisbelt te zijn. De vuilstortplaats wordt gescheiden door een goot. De buurtbewoners zeiden te hopen dat de situatie weer leefbaar wordt gemaakt en dat zij in de toekomst af zijn van ‘de ellende’.

Aandacht in De Nationale Assemblee

Het VHP-Assembleelid Asiskumar Gajadien riep op 4 oktober 2012 in De Nationale Assemblee de regering op om snel op te treden en de problemen rond de vuilstortplaats Ornamibo op te lossen. Er was nog steeds op en rond de vuilstortplaats sprake van een enorme stank die ver in de omgeving in alle huizen doordringt. Door personen, vermoedelijk de rapers die rond de belt rondhangen, werden ook nog eens autobanden in brand gestoken, aldus de politicus. Gajadien zei dat de regering of snel moest ingrijpen of het besluit moest nemen om de locatie te sluiten. Hij kreeg bijval van Assembleevoorzitter Jennifer Geerlings-Simons.

Plotseling duiken erfgenamen op.....

Medio januari 2013 doken plotseling enkele erfgenamen van de eigenaar van de grond van de vuilstort Ornamibo, Mataw Janki, op die in actie kwamen en dreigden de locatie te barricaderen. In 2000 zou het ministerie van Openbare Werken met enkele erfgenamen van Janki een ruil overeengekomen zijn. Hierbij werd een deel dat toebehoorde aan de erfgenamen, groot 41,5 hectare aan de Parakreek, geruild. Dat perceel staat nu bekend als de vuilstortplaats Ornamibo. Na twaalf jaren hebben niet alle erfgenamen in ruil voor hun aandeel, een ander stuk grond van de overheid gehad, terwijl de overheid dagelijks gebruik maakt van hun perceel.

De Kantonrechter heeft in deze kwestie al een vonnis gewezen, waarin de Staat veroordeeld werd om binnen drie maanden een perceel toe te wijzen aan de erfgenamen op straffe van een dwangsom. Volgens een van de erfgenamen was de dwangsom reeds lang opeisbaar. De erfgenamen hebben in december 2012 een laatste verzoek aan de minister van Ruimtelijke ordening, Grond- en Bosbeheer (RGB) gedaan. Het stuk perceel stond nog steeds op naam van de erfgenamen waardoor zij juridisch nog steeds de eigenaren waren. Zij maakten aan de minister kenbaar, dat indien niet binnen een maand na het schrijven zou worden gereageerd, zij de toegang tot dat terrein zouden barricaderen. Inmiddels is die tijd verstreken en de erfgenamen maken zich op om op zeer korte termijn acties te ondernemen. Maar, het waren omwonenden die eind februari aan de bel trokken om weer aandacht te vragen voor de zeer onhygiënische situatie op en rond de vuilstort.

Reactie OW-minister Abrahams

Minister Ramon Abrahams van Openbare Werken liet 27 februari 2013 via De West weten, dat de Ornamibo-kwestie eigenlijk een politiek spel is. 'Het is duidelijk dat mensen worden aangezet om zaken te doen’, aldus Abrahams. Hij benadrukte, dat de gronden te Ornamibo weggegeven waren door de regering Venetiaan-Sardjoe en niet door de huidige regering.

Asiskumar Gajadien verklaarde tegenover de krant, dat hij uit bronnen had vernomen dat van de elf perceeleigenaren drie tot vier eigenaren waren gecompenseerd en wel door de regering Venetiaan. Het probleem van de overige niet gecompenseerde eigenaren lag op het bord van de regering Bouterse-I.

‘Ik kan niet voor de vorige regering praten. Wat ik wel kan zeggen is, dat de vorige regering een gecontroleerde vuilstortplaats wilde opzetten, maar dit project is uitgebleven’, aldus Gajadien. Volgens het lid van De Nationale Assemblee was er een aanbesteding gehouden, waarbij een deel van dit project was uitgevoerd en de rest uitbleef.

‘Het was de bedoeling dat de huidige regering hiermee verder zou gaan, maar informatie heeft me bereikt, dat de werkzaamheden helemaal stopgezet zijn’, aldus Gajadien, daarmee bevestigend hetgeen Steven Codrington van OW in juni 2012 zei.

Naar zeggen van Gajadien hadden de bewoners van dit gebied geen vertrouwen meer in de overheid en wensten daarom dat de vuilstortplaats gesloten wordt.

Petitie

Buurtbewoners van Ornamibo dienden donderdag 14 maart 2013 een petitie in bij het ministerie van Openbare Werken (OW), omdat ze niet langer te midden van de stank wilden leven. Reshmi Bihariesingh, vertegenwoordiger van de bewoners verenigd in een actiecomité, zei, dat een eventueel in te dienen schadeclaim bij de regering 'on hold' was gezet. Mocht na het indienen van de petitie geen reactie van het ministerie volgen, dan zouden er wel stappen worden ondernomen, aldus Bihariesingh maandag 11 maart tegenover de Ware Tijd. In het comité waren dertig personen vertegenwoordigd uit onder andere de buurten Dijkveld, Houttuin, Adhinweg, Vredenburg serie A en B en het Sewdajalproject.

Actiegroep SOS, Stop Ornamibo Stort, in leven geroepen

Sinds begin maart 2013 had Actiegroep SOS een eigen Facebookpagina om aandacht te vragen voor de al jarenlang voortslepende problemen rond de vuilstort Ornamibo. Hierop was onder ander te lezen:

'Vuilstortplaats Ornamibo .. de beerput van Paramaribo, Wanica en omstreken.. een bron van ziekten, stank en verderf . Buurtbewoners van Houttuin, Vredenburg serie A + B, Domburg, Ornamibo, PWB project, Sewdayal Project . ..zijn het zat !

Waar hebben wij last van :

• een enorme ongedierteplaag : vliegen, aasgieren, ratten, kakkerlakken en muskieten.

• de steeds sterker wordende stank in de omgeving.

• Rook en gas vorming bij verbranding, en praten we over een sterke brandende rook, waarbij ademhalingsproblemen en astma verschijnselen optreden (zware blootstelling aan zeer vervuilde lucht).

• Vervuild drink en huishoudelijk water. Er wordt hier veelvuldig gebruik gemaakt van regenwater. Bepaalde huishoudens zijn ook nog eens niet aangesloten op het waterleidingnet. Het opgevangen regenwater staat vaak bloot aan de gifgassen die vrijkomen, maar ook aan uitwerpselen van de ongedierte. Maar ook het water, dat gebruikt wordt voor de dieren en planten van de vele boeren in de omgeving, is zwaar vervuild.

• De kolonies aan straathonden die hier in de omgeving leven, maar ook veelvuldig worden gedumpt. Dit is weer een apart probleem, omdat wij elke dag geconfronteerd worden met kadavers op de weg of zieke honden die het erf opwandelen.

• Zware vervuiling van de Highway, door alle vuilzakken en rommel die vanuit de vuilwagens op de weg vallen. De trucks zijn veelal overbeladen en laten vaak een spoor van rotzooi op de weg liggen; dit geldt ook voor visafval. Wat natuurlijk weer talloze zwerfhonden met zich meebrengt.

Het is een zorgelijke situatie, die absoluut aangepakt moet worden.'

Wat heeft het NIMOS gedaan? 
De afgelopen jaren heeft het NIMOS passief toegekeken naar hoe de situatie op de vuilstort Ornamibo verergerde. Het instituut is zelfs in het verleden akkoord gegaan met de komst van deze vuilstort vlakbij bewoond gebied en ook is zij akkoord gegaan met het daar onder de grond begraven van asbestafval (met name dakplaten).

De opmerkingen vanuit het NIMOS in de tweede week van maart van dit jaar, dat zij samen met het ministerie van Openbare Werken wilde zoeken naar een oplossing van het stankprobleem, konden met een korrel zout worden genomen. De oplossing was al gevonden toch? Het afval begraven onder een laag zand.....

Het was een niet serieus te nemen opmerking vanuit de papieren tijger, het NIMOS. Alsof zij dacht en wellicht anno 2016 nog steeds denkt met toiletspray of iets dergelijks het stankprobleem aan te kunnen pakken, terwijl het om een veel groter probleem gaat: de aanwezigheid van een dergelijk grote vuilstort bij bewoond gebied. Dat had nooit mogen gebeuren.

Laten het NIMOS en het ministerie van Openbare Werken zoeken naar een nieuwe locatie voor een compleet nieuwe vuilstort, ver buiten bewoond gebied. Het NIMOS was ook in geen velden of wegen te bekennen bij de meest recente protestactie van omwonenden bij de vuilstort,

Vuilstort Ornamibo blijft heet hangijzer waar regering geen raad mee weet

De vraag is gerechtvaardigd of de regering Bouterse-II deze keer, na een zoveelste protest van omwonenden, wel actie gaat ondernemen om vaart te zetten achter de herinrichting van de vuilstort. Daarenboven zou de overheid er goed aan doen om een nieuwe locatie te zoeken, immers er kan niet tot in het oneindige vuil gestort blijven worden op de huidige vuilstort. De regering zou gedegen beleid moeten gaan ontwikkelen om de afvalproblematiek in het land goed ter hand te nemen en ook om te zorgen voor een goede afvalscheiding en recycling van diverse materialen.

(Red. De Surinaamse Krant, maandag 20 juni 2016)