Den Blauwvinger: Surinaamse burger draait op voor verkwistend beleid regering Bouterse-I

COLUMN: Regering verhoogt van ene op andere dag brandstof-, water- en stroomprijs – FEP-voorstellen door regering genegeerd

Dat wordt pinaren en extra hosselen – Inkomens stijgen niet en volkspresident mijdt confrontatie met het volk

19-09-2015  Den Blauwvinger/De Surinaamse Krant


De regering Bouterse-Adhin heeft ruim twee weken geleden, in de vroege ochtend van dinsdag 1 september, zijn ware gezicht al laten zien en getoond lak te hebben aan het parlement, het Financieel Economisch Platform en aan de burger. De burger die nog zo graag vijf jaar wilde. Als een dief in de nacht, let wel, van de portemonnee van de burger, was daar plotseling een persbericht van het ministerie van Financiën waarin werd aangekondigd, dat er ingaande dezelfde dag, 1 september dus, een zogenoemde solidariteitsheffing van 40 cent extra komt bovenop de prijs voor een liter benzine en diesel en dat de elektriciteits- en watertarieven per 15 september fors worden verhoogd, tot wel drie tot vier keer (een huishouden dat nu Srd 40 betaalt voor elektriciteit gaat na 15 september meer dan Srd 170 betalen. Voor iemand die Srd 160 betaalt, wordt het nieuw tarief Srd 500). 'Solidariteitsheffing'? Solidariteit met wie of wat? Niet met de burger, dat staat vast. Inmiddels is de verhoging van de tarieven uitgesteld – na gesprekken van president Desi Bouterse met de vakcentrales en organisaties uit het bedrijfsleven –, de tarieven gaan 'gefaseerd' worden ingevoerd. Met ingang van wanneer en hoe hoog de tarieven worden is vandaag, zaterdag 19 september 2015, nog niet bekend. De minister van Natuurlijke Hulpbronnen, Regilio Dodson, en de vakcentrales en het bedrijfsleven zijn vandaag nog steeds aan het steggelen over de hoogte van de nieuwe tarieven.

Woedende reacties

Op alle fronten werd meteen terecht, die 1e september, woedend en verbouwereerd gereageerd. Het land schudde op zijn grondvesten, het land leek in rep en roer. Vakbonden, aannemers, bushouders, rijstboeren, pomphouders, burgers, leden van het Financieel Economisch Platform, consumentenorganisaties en leden van De Nationale Assemblee zowel uit de oppositie als uit de coalitie. Het reces van het parlement werd ruw verstoord door het onbegrijpelijke in het holst van de nacht genomen regeringsbesluit.

Regering verschuilt zich te gemakkelijk vooral achter olie- en goudprijs

De regering liet via het ministerie van Financiën uitgebrachte persbericht onder andere weten: 
'De inkomsten van de overheid zijn door de snelle en aanhoudende verslechtering van de internationale olie- en goudprijzen ernstig onder druk komen te staan en hebben een dieptepunt bereikt. Vanaf 2012 heeft ons land meer dan 75 procent van de inkomsten uit olie en mijnbouw verloren en we verwachten geen noemenswaardige stijging van deze inkomsten in de komende 2 jaar'. In ons streven naar macro-economische stabiliteit en de financiële levensvatbaarheid van de Surinaamse economie te herstellen, zijn wij genoodzaakt meer te leunen op binnenlandse bronnen van inkomsten om zodoende de internationale schokken van de grondstoffensector te minimaliseren. Na lange beraadslagingen binnen de regering en overleg met de sociale partners, heeft de regering besloten om enkele noodzakelijke maatregelen te treffen. Enerzijds zullen er maatregelen zijn die gericht zijn op het verhogen van de overheidsinkomsten, terwijl er anderzijds maatregelen getroffen zullen worden om de overheidssubsidies af te bouwen.'

Overleg met sociale partners?

Die partners werden echter in eerste instantie compleet genegeerd, die hadden immers in de gesprekken met Bouterse gepleit voor een gefaseerde invoering van de prijsverhogingen.

Overigens had minister Regilio Dodson van Natuurlijke Hulpbronnen nog geen twee weken voor 1 september verkondigd, dat de tarieven voor stroom niet zouden worden verhoogd zolang het justitieel- en politieonderzoek binnen de NV Energiebedrijven Suriname (EBS) niet zijn beëindigd. Het volk wordt ermee opgezadeld om de regering uit het door de regering Bouterse-I gecreëerde financiële moeras te trekken, zonder enige vorm van overleg met wie of wat dan ook. Er werd geen enkele vorm van compensatie in het vooruitzicht gesteld voor de burger voor wie het inkomen hetzelfde blijft, maar de uitgaven explosief zullen gaan stijgen. Velen gaan gedwongen worden te pinaren en te hosselen om niet in de eigen misère te verdrinken.

'Zieltogend Suriname verhoogt de prijzen fors', kopte de Telegraaf dinsdag 1 september zelfs. Met andere woorden noodlijdend Suriname. Dat beeld heeft de wereld nu van Suriname.

Volkspresident voor het volk ontwijkt het volk

Zoals gezegd, vanuit alle fronten werd woedend en verontwaardigd gereageerd. De aanstichter van die woede en verontwaardiging heeft zich echter nauwelijks laten zien. Tot verontwaardiging van de oppositie in De Nationale Assemblee was Bouterse 10 september ook niet aanwezig toen een speciale openbare vergadering werd gehouden over de prijsverhogingen. Politici onderbraken hun reces. Maar, Bouterse had het te druk, zo liet hij weten na de beëdiging 11 september van de nieuwe leden van de Staatsraad. 'En, er waren toch genoeg ministers aanwezig, die meer van de zaak weten dan ik.' Ook zei hij, dat de maatregelen nodig zijn om de economie draaiende te houden. Bouterse, die zichzelf zo graag neerzet als volkspresident, lijkt echter maling te hebben aan dat volk. Als hij het volk serieus neemt en dus ook de vertegenwoordig(st)ers van dat volk in het parlement, dan was hij aanwezig geweest en had antwoord gegeven op de vele vragen van Assembleeleden. Hij bood wel zijn excuus aan voor de slechte communicatie met de samenleving over de maatregelen. Maar, wat heeft het volk – dat hij ontloopt – daaraan?

Tijdens de openbare vergadering maakte vicepresident Ashwin Adhin bekend, dat er een sociaal vangnet (Bron foto: orangemonday.nl) komt, bedoeld om de meest kwetsbaren in de samenleving te ondersteunen in verband met de kostenverhogende maatregelen van de regering. Ook wordt een solidariteitsfonds opgezet. Maar, hoe dat vangnet er precies uit gaat zien en wie er precies voor in aanmerking kunnen komen blijft vaag, neen, onduidelijk. Het lijkt sussende politieke cliché-praat. Vangnet? Hoe dan...?....tjoerie.

De politiek correcte vakcentrales

Terugdraaien van de prijsverhogingen was de eerste dagen na 1 september voor de regering niet aan de orde. Verzoeken uit het parlement om de verhogingen gefaseerd door te voeren werden door de regering aangehoord, maar of het een serieuze optie is voor de regering viel toen nog ernstig te betwijfelen. Bouterse is niet iemand die graag op zijn gezicht gaat ofwel gezichtsverlies lijdt. De man kan een flinke dosis arrogantie uitstralen. De oppositie, de vakbeweging en alle anderen met wie Bouterse in aanloop naar 1 september had gesproken, spraken tegen dovemansoren. Maar, dat hadden ze kunnen en moeten weten. Een vos verliest immers nooit zijn streken.
Gedwee werd de afgelopen weken door Jan en Alleman gereageerd op de regeringsmaatregelen. Ferme taal werd geuit, veel theater ook. Een enkel Assembleelid nam het woord actie in de mond en organisaties in de rijstsector dreigden met een landelijke actie. Dat was het. De vakbonden? Die stelden zich netjes, politiek correct op. Geen enkele oproep tot actie. Maar, RaVakSur (Raad van Vakcentrales in Suriname) liet wel constant weten tegen de verhogingen te zijn en voor een gefaseerde invoering ervan. En als klap op de vuurpijl werd 20% loonsverhoging voor ambtenaren gevraagd.....
Waar waren de vakcentrales met hun gedachten en verstand?
20% Salarisverhoging voor ambtenaren vragen, nu, in deze periode?
Hoe geloofwaardig is RaVakSur? Maar, door de opstelling van RaVakSur werd de invoering van de nieuwe tarieven voor water en stroom per 15 september wel voor onbepaalde tijd uitgesteld.

Hieronder een overzicht van reacties na de bekendmaking door de regering op 1 september

VHP, Pertjajah Luhur, NPS en ABOP

De VHP, de Pertjajah Luhur (PL), de NPS en de ABOP verklaarden op 2 september 2015, dat zij in hun communicatie met de president steeds kenbaar hadden gemaakt geen voorstander te zijn van verhoging van de brandstofprijzen.

'Deze plotselinge prijsverhoging van brandstof wordt onzerzijds afgekeurd. Het gevaar is immers, dat de armoede sterker zal toeslaan en een groter deel van het volk onder de armoedegrens komt, zonder enige vooruitzicht op verbetering. (…) Het treffen van losse maatregelen is wederom dweilen met de open kraan, waarbij de samenleving weer moet inleveren en die verder onder druk komt. Door ons werd aanbevolen om het beleid eerst zorgvuldig voor te bereiden en met het volk te bespreken. Bij het treffen van zware maatregelen voor het volk, moest vooraf worden voorzien in opvang ter voorkoming van achteruitgang in de levensomstandigheden en ontwikkelingskansen van het volk. De genoemde partijen roepen de regering op, om de genomen maatregelen onmiddellijk terug te draaien en het te voeren beleid op een begroting te brengen en die voor te leggen aan DNA, zoals de Grondwet dat voorschrijft', aldus de partijen in hun verklaring.

Leden Financieel Economisch Platform

Diverse leden van het Financieel Economisch Platform (FEP) lieten 2 september weten, dat de regering hun voorstellen naast zich had neergelegd. Het FEP had onder andere voorgesteld om een extra governement-take te heffen, indien de wereldmarktprijs het toelaat, en de water- en elektriciteitstarieven gefaseerd te verhogen.

VHP-Assembleelid Mahinder Jogi

Het VHP-parlementslid Jogi zei 2 september: 'Verhogingen met zo'n impact wordt niet in het holst van de nacht met een persbericht bekendgemaakt.' Hij benadrukte, dat de volksvertegenwoordiging compleet buitenspel was gezet door de regering.

VHP-Assembleelid Shailendra Girjasing 
Het VHP-parlementslid Girjasing zei 2 september: 'De oorzaak van de prijsverhoging ligt niet bij de hoge rekening van de EBS, maar bij het verspillend beleid van de afgelopen vijf jaren. Wat wij moeten doen, is protesteren voor de woningen van de NDP’ers. Dit hebben ze ons absoluut niet verteld. De president heeft ons alleen verteld hoe rooskleurig het was. Misiekaba had het over Dubai en vandaag gaan wij richting Haïti. '

NPS-Assembleelid Patricia Etnel

Het NPS-parlementslid zei 2 september: 'Dit is vreselijk. De verhogingen zijn volksonvriendelijk.' Ze riep op tot stopzetten van de verhoging. Ze betoogde, dat Assembleeleden door het volk zijn aangesteld en dat daarom zij goedkeuring zouden moeten geven aan de verhoging van vaste lasten. 'Ik vind het heel erg wat gebeurt. Als iemand dit goed praat hou je niet van het volk. Wat willen wij van de burgerij?'

VHP-Assembleelid Dew Sharman

Dew Sharman van de VHP zei 2 september, dat de samenleving is overvallen met de maatregelen en hij voorspelde grote gevolgen van de maatregelen. De politicus verwachtte een ontevredenheidsgolf en zei, dat de samenleving voorbereid had moeten worden. 'Dat wat nu gepresenteerd wordt is niet wat de samenleving verwacht had.' Hij pleitte voor een vangnet voor minder draagkrachtigen.

NDP-Assembleelid Silvana Afonsoea

Parlementslid Silvana Afonsoea van de NDP zei 2 september het vreemd te vinden, dat van de ene op de andere dag een verhoging wordt ingevoerd. Ook zij vond, dat er overeenstemming met het parlement bereikt had moeten worden.

ABOP-Assembleelid Marinus Bee

'De regering moet de maatregelen aanhouden totdat in het parlement een discussie is gehouden over zulke ingrijpende besluiten. De oppositie moet het volk niet in de steek laten, maar krachtig haar stem laten horen.' Dit was 2 september een eerste reactie van het Assembleelid Marinus Bee (AC/ABOP).

Bee zei ook, dat de regering het volk heeft misleid. Tijdens de verkiezingscampagne was immers gezegd, dat het goed ging met de economie. Nu werd iets anders beweerd. Het Assembleelid vroeg zich af waarom president Desi Bouterse zoveel groepen gehoord heeft, als hij toen al wist dat de voorstellen niet meegenomen zouden worden. 'Waarom heeft hij zoveel tijd en energie gestopt hierin?'

Moederbond-voorzitter Errol Snijders

Errol Snijders reageerde op 2 september als volgt: 'Je kunt de gemeenschap niet straffen voor de onduidelijkheden bij de EBS.' Hij weest op het schokeffect die deze maatregelen teweeg zou brengen in de samenleving. 'Dit is niet goed.'

De Raad van Vakcentrales in Suriname (RaVakSur)

De Raad van Vakcentrales in Suriname (RaVakSur) zond 3 september een brief naar president Desi Bouterse waarin hem gevraagd werd de verhogingen die in het 'holst van de nacht' waren genomen, terug te draaien. Robby Berenstein, voorzitter van RaVakSur, zei dat na het spoedberaad dat de vakcentrales woensdag 2 september 2015 hielden.

Anthony Wong, voorzitter van de Algemene Aannemersvereniging (AAV)

De samenleving mag, na de verhoging van de tarieven voor stroom, water en benzine, erop rekenen dat ook de prijzen in de bouwsector aanzienlijk zullen stijgen. 'Alles zal duurder worden', waarschuwde voorzitter Anthony Wong van de Algemene Aannemersvereniging op 2 september. Hij verwachtte een gemiddelde prijsstijging van minimaal 20 procent over de gehele linie. 'De transportkosten, bouwkosten, bouwmaterialen en arbeidskosten worden hoger', voorspelde Wong.

Sham Binda, voorzitter van de Associatie van Kleine en Middelbare Ondernemingen in Suriname (AKMOS)

Sham Binda, voorzitter van de Associatie van Kleine en Middelbare Ondernemingen in Suriname, zei 2 september, dat vooral startende gezinnen die willen bouwen het zwaar krijgen. 'Sinds 1 september is benzine veertig cent duurder per liter. Ingaande 15 september worden stroom en water duurder. De prijsverhoging bij stroom ligt tussen de 50 en bijkans 280 procent, terwijl water over de gehele linie met bijna 280 procent de lucht in gaat. De economie zal massaal achteruit gaan. Het ziet er zorgwekkend uit', zei Binda, die deze ontwikkeling triest noemde. 'Het zijn ongenuanceerde verhogingen.'

Laurence Pereira, lid van de Raad van Commissarissen van de Melkcentrale

Laurence Pereira, lid van de Raad van Commissarissen van de Melkcentrale, zei 4 september niet te spreken te zijn over de door de regering aangekondigde maatregelen. De door de regering onlangs bekend gemaakte prijsverhogingen gaan volgens Pereira zware effecten hebben op de prijs van melk. 'We hadden met de president afgesproken dat er geen verhoging komt in de prijs van melk. Het zou de komende drie jaren precies zo blijven. Hij gooit nu 40 cent op de diesel. Hoe komen we zo uit? Melkcentrale gaat het niet kunnen betalen. Melkcentrale gaat kapot, failliet. Dit betekent de dood voor de sector. Het is niet alleen de melksector die problemen krijgt. Ook de rijstboeren krijgen zo meteen gigantische problemen. Er zijn dus meer bedrijven die naar de verdoemenis gaan. Met verhoging van de elektriciteits- en watertarieven krijgen wij nog meer problemen. Hoe wij dit gaan opvangen, weten wij niet', zei Pereira.

Radjoe Bikharie, voorzitter van de onlangs opgerichte Bond van Surinaamse Padieproducenten (BSP)
‘De verhoging van de heffingen op de brandstofprijs heeft de kopzorgen van de rijstboeren nog groter gemaakt. De boeren worstelden al met een te lage opkoopprijs van padie. Deze ligt nu zelfs onder de Srd 30 per baal natte padie, terwijl de kostprijs tussen de Srd 55 en 60 ligt. Brandstof is een van de belangrijke componenten bij de productie van padie. Dus de kostprijs gaat hierdoor verder omhoog, terwijl de verkoopprijs blijft dalen.’ Dit zei Radjoe Bikharie, voorzitter van de nieuwe Bond van Surinaamse Padieproducenten (BSP) 4 september 2015.
Volgens Bikharie heeft de voorgenomen verhoging van de stroom- en watertarieven de zaak ingewikkelder gemaakt. ‘Naast het feit, dat de rijstboeren padie produceren, zijn ze ook consumenten. Ze hadden het al zo moeilijk het hoofd boven water te houden, nu met de verhoging van vrijwel alle prijzen zullen ze nog harder getroffen worden.’

Wilgo Valies, voorzitter van de Bond van Leraren (BvL)

'Het ziet er niet rooskleurig uit voor ambtenaren.' Wilgo Valies, voorzitter van de Bond van Leraren (BvL), voorziet een verdere verpaupering. Leerkrachten hebben de afgelopen vijf jaar geen salariscorrectie gehad, ondanks de jaarlijkse inflatie. 'Wij zijn al zeker met 20 procent achteruitgegaan in koopkracht.' Deze beperking zal volgens de vakbondsleider verder oplopen tot minimaal 30 procent, wegens de recent aangekondigde inkomstenverhogende maatregelen van de overheid. 'De werkende klasse moet steeds het gelag betalen. We willen zeker een bijdrage leveren als werkers om de economie van ons land gezond te maken, maar er moet eerst een aantal condities geschapen worden', aldus de vakbondsman vrijdag 4 september 2015.

Rust teruggekeerd

Het zijn slechts een paar - willekeurige - van de vele verontwaardigde reacties na 1 september. Inmiddels lijkt de rust te zijn teruggekeerd. Geen enkel protest, geen actie, geen staking. Suriname lijkt als mak schaap de prijsverhogingen te accepteren. Zijn de burgers bevreesd voor de regering, voor de president, of ziet men toch de noodzaak en rechtvaardigheid van de verhogingen in? Immers wat hebben zij de afgelopen betaald voor hun stroom- en waterverbruik aan de door de regering gesubsidieerde nutsbedrijven? Veel te weinig en velen zelfs niets.

Volkspresident, maar niet van het volk

Neemt niet weg, dat een wrange smaak achterblijft dat zij, de burgers, opdraaien voor een falend financieel beleid van de regering Bouterse-Ameerali van 2010-2015. Natuurlijk, daar zijn de dalende prijzen van olie en goud in de wereld, maar daar had de regering op moeten inspelen, omdat nu eenmaal bekend is, dat die prijzen wereldwijd aan schommelingen onderhevig zijn. Maar, de regering is daar blind voor geweest en lanceerde toch het ene na het andere (mega-)project, waarvan nu een aantal voor onbepaalde tijd in de ijskast is beland.

Om het eigen falende beleid nu in de schoot van de burger te werpen getuigt van minachting van het volk, het volk waarvan Bouterse maar blijft beweren en volhouden, de volkspresident te zijn, het volk dat hem blind voor een tweede termijn president heeft laten worden. Maar, de president heeft weer eens aan geloofwaardigheid ingeboet.

Hoogachtend,

Den Blauwvinger

19 september 2015

Amsterdam-Paramaribo

In 2005 werden door de regering Venetiaan-Sardjoe dratische maatregelen getroffen, waaronder de 100% verhoging van de brandstofprijs.Ondanks de massale protesten vanuit de Surinaamse gemeenschap,werden de maatregelen gewoon doorgevoerd: