Misplaatste ophef over een stukje stof

De sjerp op 25 november 2013

President Bouterse vervangt ‘burgemeesters’ ambtsketen door ambtssjerp

Bejaarde kritiek op ‘Latijns-Amerikaanse’ sjerp

01-02-2014 Door: Paul Kraaijer

Paramaribo – De bekendmaking, dat president Desi Bouterse in de laatste week van januari een ontwerpwet Ambtssymbool President voor goedkeuring naar het parlement, De Nationale Assemblee, heeft gestuurd, heeft de nodige stof doen opwaaien. Bouterse wil de zware ‘burgemeesters’ ambtsketen vervangen door een frivole ‘Latijns-Amerikaanse’ sjerp. Dat blijkt tegen het zere been te zijn van een aantal, vooral bejaarde, Surinamers. Natuurlijk kregen zij de nodige ruimte in diverse lokale media om hun kritieken en opmerkingen te spuien. Misplaatste kritieken en opmerkingen. Immers, wat is er mis met een sjerp en waarom zou de ambtsketen niet door zo’n lapje stof mogen worden vervangen? Staat toch òòk mooi en weegt ook nog eens minder...

Voorproefje

Overigens, Suriname werd in november 2013 al met de sjerp geconfronteerd. Ter gelegenheid van de viering van de nationale Onafhankelijkheidsdag op 25 november in het dorp Onverwacht in het district Para, verscheen president Bouterse plotseling met een sjerp om zijn nek gedrappeerd. Een voorproefje, een test. Er was toen geen enkel kritisch geluid te horen. De volgende dag maakte de directeur van het Kabinet van de President, Eugene van der San, bekend dat een wetsontwerp in de maak was voor het vaststellen van een officieel ambtssymbool voor de Surinaamse president, de sjerp. Tegenover het Nederlandse persbureau ANP zei Van der San op 27 januari : 'De keten komt nog uit het Nederlandse systeem. Daar dragen de burgemeesters immers een keten, terwijl de koning een sjerp draagt. Hier in de regio is de sjerp voor staatshoofden meer gebruikelijk, vandaar deze nieuwe wet.’
Het ANP-bericht, van de hand van haar correspondente in Paramaribo, die verder onder andere werkzaam is als journaliste bij de Surinaamse krant de Ware Tijd, werd uiteraard overgenomen door diverse landelijke- en regionale Nederlandse bladen. Natuurlijk, het gaat immers om Bouterse en de naam ‘Bouterse’ alleen al lijkt voldoende te zijn voor Nederlandse media-aandacht, of het nu gaat om een ordinaire sjerp of om zijn zoon Dino…. Bij de naam ‘Bouterse’ gaan op diverse Nederlandse krantenredacties bellen van plezier rinkelen. Het is veelal ook het enige dat daar bekend is op de redacties, de naam ‘Bouterse’, van en over Suriname.

Inmiddels is die ontwerpwet door Bouterse bij De Nationale Assemblee ingediend:

Maduro met sjerp

Latijns-Amerikaans imago

Bestuurskundige August Boldewijn zei in het Dagblad Suriname van 27 november, geen moeite te hebben met het vervangen van het waardigheidssymbool, maar het moet dan, zo vindt hij, wel op de correcte wijze gebeuren. Eerst dient de ontwerpwet door het parlement te worden goedgekeurd en daarna zou pas de sjerp officieel gedragen mogen worden. Ook heeft hij geen bezwaar dat die verandering gekoppeld wordt aan zaken van klimatologische aard. Het staatshoofd vindt de sjerp geschikter in het warme klimaat, dan het dragen van een jas en das met een zware ambtsketen. Of dat werkelijk een argument van de president of een verzinsel van Boldewijn is, valt te betwijfelen. Het ligt eerder voor de hand, dat Bouterse of op die wijze een meer Latijns-Amerikaans imago wil uitstralen, net als zijn Venezolaanse Nicolas Maduro die bij officiële gelegenheden een sjerp draagt, maar onder die sjerp ook een soort ambtsketen……of dat hij werkelijk af wil van de ‘koloniale’ burgemeesters ambtsketen. Bouterse en het koloniale Nederland zijn immers water en vuur.

Bejaarde kritiek: sjerp is belediging van Grondwet en van het volk

Nadat bekend werd dat Bouterse de ontwerpwet Ambtssymbool President bij het parlement had ingediend werd een handjevol oudere Surinamers wakker geschud. Kennelijk slapende op 25 november vorig jaar.

Zo was daar plotseling een oud-Officier van Justitie, Ramon de Freitas, die duidelijk maakte via de lokale krant de Ware Tijd niet blij te zijn met de vervanging van de ambtsketen door een sjerp. Hij is van oordeel, dat vanwege de volgens hem historische en emotionele waarde voor Surinamers de ambtsketen van de president niet vervangen mag worden. ‘De ambtsketen die nu gebruikt wordt is een onvervangbaar goed en het heeft een historische en emotionele waarde voor alle Surinamers’, aldus de nogal arrogante De Freitas, die kennelijk denkt een soort God te zijn en namens alle Surinamers te kunnen spreken.

De man beweert zelfs, dat vervanging van de keten staatsrechtelijk onjuist en ongegrond zou zijn. ‘Als je het vervangt of intrekt beledig je de Grondwet en je komt aan de onafhankelijkheid van 1975. Je vernedert zo ook de grondleggers van de onafhankelijkheid en je beledigt zo het hele volk’, stelt De Freitas. Voor de duidelijkheid: de ambtsketen werd samen met de Grondwet ingevoerd op de dag dat Suriname onafhankelijk werd, 25 november 1975. Zware en overtrokken woorden van de bejaarde man. Wie zou zich beledigt kunnen voelen?

Hij liet verder weten, dat Suriname de Latijns-Amerikaanse landen waar staatshoofden een sjerp gebruiken niet hoeft na te apen. ‘Wij zijn geen Latijns-Amerika, wij zijn Suriname en we hebben voor dit ambtsketen gekozen. Iets van zo’n emotionele waarde kun je niet vervangen’, aldus De Freitas. Natuurlijk kun je je afvragen of de ambtsketen werkelijk een emotionele waarde voor Surinamers heeft. Hoe vaak wordt die ketting feitelijk door Bouterse gedragen? Zelden.

Kritikaster ooit adviseur van NDP-leider Bouterse

Maar, waarom zou een De Freitas zich zo druk maken over een stukje stof? Wie is deze De Freitas? De man was jarenlang juridisch adviseur en aanhanger van NDP-leider Desi Bouterse en dus ook lid van de NDP, tot november 2009. De Freitas zegde in die maand per deurwaardersexploot zijn NDP-lidmaatschap op vanwege ‘persoonlijke redenen’, zo berichtten media destijds.

Hij verklaarde terug te willen naar de NPS vanwege het beleid dat jaren was gevoerd en welk beleid geleid heeft tot economische stabiliteit. ‘Ik wil continuïteit van de economische stabiliteit en groei die ik heb geconstateerd en wil mijn krachten geven aan de NPS waar ik als 18-jarige jongen al lid van was’, zei De Freitas.

‘Ik wil absoluut niets, ik heb alles al. Ik ben al gepensioneerd en voel me heel prettig bij de ontwikkelingen die ik de afgelopen jaren heb waargenomen. Ik ga terug naar de moederpartij vanwege de ontwikkelingen in het land waarbij groei en stabiliteit van enorm belang zijn en ik voel mij nu beter in de omgeving van het Nieuw Front’, verklaarde de oud-adviseur van Bouterse.

Belaagd of spoken

Een paar jaar later kwam de oud-Officier van Justitie weer even in het nieuws. Het Dagblad Suriname berichtte op 4 september 2012, dat De Freitas het gevoel had reeds geruime tijd belaagd te worden door politieke tegenstanders. Overdag en in de avonduren reden regelmatig volgens hem ‘bepaalde opmerkelijke auto’s’ langzaam door de straat waar hij woont, in de buurt Geyersvlijt. Ook zei hij aan te voelen geschaduwd te worden en dat zijn telefoongesprekken afgeluisterd werden. Over een en ander had hij contact opgenomen met het Korps Politie Suriname, zonder enige resultaat……uiteraard.

De krant schreef ook nog dat onbekenden de goed onderhouden berm voor zijn woning hadden omgespit en met het gras en het zand de rioolput hadden volgepropt met als gevolg dat het perceel van De Freitas onder water liep. Hij verklaarde dat ‘dit verschijnsel een nieuw model om mensen schrik aan te jagen’ was.

Maar, waarom zou iemand de relatief onbekende De Freitas op die manieren lastig willen vallen of intimideren? Was het werkelijk zo, of zag hij spoken?

Na dat ene artikel heeft in ieder geval nooit iemand nog iets van of over hem gehoord, totdat daar dan plotseling de sjerp van Bouterse uit de lucht kwam dwarrelen en hij met absurde argumenten kwam om maar vooral de ambtsketen niet door een sjerp te vervangen.

Alleen Wijntuin leeft in ‘papegaaienstaat’

Een andere bejaarde, die via het Dagblad Suriname van 27 november al in felle bewoordingen kritiek uitte op de sjerp van Bouterse, is oud-parlementsvoorzitter Emile Wijntuin. ‘We leven in een papegaaienstaat’, was de eerste en snelle reactie na het zien van Bouterse in Onverwacht met een sjerp van deze dit jaar 90 jaar oud wordende Wijntuin. ‘We nemen net als papegaaien zaken klakkeloos over. Wil men het vervangen, dan moet men met valide argumenten komen, gebaseerd op de wet’, aldus Wijntuin. De president handelt volgens hem ‘in strijd met het protocol’. En dat doet volgens hem het staatshoofd vaker. Wijntuin noemde als voorbeeld de officiële parade tijdens de viering van de onafhankelijkheid. Overal ter wereld gebeurt dit in de hoofdstad van een land, waar de regering zetelt. Het is een gebruik waar alle regeringen zich aan houden, aldus Wijntuin. ‘Kijk maar naar Nederland, daar wordt de parade elk jaar gehouden in Den Haag, in Venezuela gebeurt dat in Caracas.’

President Bouterse heeft sinds vorig jaar ervoor gekozen, de parade te verschuiven naar de districten. Vorig jaar werd de parade in Nickerie gelopen, dit jaar viel de eer te beurt aan Para.

Maar, de oud-voorzitter van het parlement verklaarde niet in de krant wat er op tegen is om de landelijke viering van onafhankelijkheidsdag jaarlijks in een ander district te houden. Immers, is Suriname niet meer dan alleen de hoofdstad Paramaribo? Hij zou de beslissing van Bouterse om jaarlijks van district te veranderen moeten toejuichen. Deze president komt naar zijn bevolking toe, wat men er ook van moge denken.

Wijntuin heeft echter geen goed woord over voor de handelingen van Bouterse. ‘Hij introduceert dingen zonder rekening te houden met de Grondwet.’ Die wet geeft duidelijk aan hoe gehandeld moet worden, maar de president wijkt volgens de Wijntuin daar vaak van af.

De handeling van Bouterse om na de invoering van de sjerp een grondwetswijziging in te dienen, noemt Wijntuin het spannen van het paard achter de wagen. ‘Zo handel je niet.’ Nee, zo handel je misschien niet. Maar, zo handelt de Surinaamse, door het volk gekozen, president wel. Maar, Bouterse had de sjerp niet officieel ingevoerd, hij heeft gewoon die dag in Para eenmalig de sjerp gedragen. Wat zou men daar op tegen kunnen hebben?



Tijdperk ambtsketen is voorbij

Een sjerp staat

Het zijn vooral senioren die overspannen en misplaatst reageren op een wijziging van traditie. Jongeren zijn niet te horen. Jongeren hebben kennelijk geen enkel probleem met een president die een moderne, mooie, sjerp draagt in plaats van een zware potsierlijke metalen ketting. Het zijn vooral senioren die blijven steken in oude tradities en zich krampachtig vastbijten in een Grondwet als argument, als houvast, als wapen tegen een ophanden zijnde verandering.

Niemand met een dosis gezond verstand kan tegen het dragen van een sjerp zijn als vervanging van de bejaarde ‘burgemeesters’ ambtsketen. Latijns-Amerikaans of niet, een sjerp staat en oogt mooi, een kille ambtsketen valt en hard.

Sheila Tjon Sie Kie maakt in Albina unieke sieraadjes voor unieke mensen

Overdag bij Shell-servicestation werken en ’s avonds sieraadjes maken 

Geïnspireerd door de natuur

01-02-2014 Door: Paul Kraaijer - Sabaku, Inflight Magazine SLM

Paramaribo - Suriname kent veel kleine en grote kunstenaars. Grote en kleine juwelen. Een van de kleine juwelen in de Surinaamse kunstwereld is ongetwijfeld Sheila Tjon Sie Kie uit het aan de oostelijke Corantijnrivier gelegen grensstadje Albina. Een bijzonder juweeltje, dat zich heeft gestort op het vervaardigen van vooral sieraden uit uiteenlopende natuurproducten.

(Bron foto's: Sheila Tjon Sie Kie)

Overdag is de 42-jarige Sheila aan het werk in het Shell-servicestation van Albina, waar een vitrinekast is ingericht met haar kleine oogstrelende sieraden, en ’s avonds thuis werkt ze aan haar sieraadjes. Albina is de geboorteplaats van haar vader. ‘Zelf heb ik hier gewoond vanaf mijn negende tot de binnenlandse oorlog begon. Jammer genoeg moesten we toen weg van hier. Albina is niet meer het mooie stadje waar ik hele fijne herinneringen aan heb, maar het is nog steeds mijn thuis. Ondanks de grote chaos die er heerst, ben ik blij dat ik weer hier woon.’

Tjon Sie Kie: ‘Het is allemaal begonnen op een verjaardagsfeestje van een van mijn nichtjes. Een van de activiteiten was het maken van een armbandje voor alle gasten. Ik had wat kokriki's (rode zaadpitjes) bij me en heb toen daarvan een armbandje voor mezelf gemaakt. Ik verzamelde altijd al alles wat ik mooi vond, zoals stukjes hout, zaden en stenen, maar deed er verder nooit wat mee.

Voor een zus van mij, die helemaal gek is op kokriki's, heb ik toen een ring en een bracelet gemaakt. Die ring en bracelet vielen zo in de smaak bij haar vriendinnen, dat ik ineens een aantal te maken had. Vanaf toen is het eigenlijk gewoon door gegaan. Zij is ook degene die de naam Mother Earth’s Presents, mijn handelsmerk, heeft bedacht.’

Een opleiding op het gebied van kunst heeft ze niet gevolgd. In Suriname heeft ze het VWO doorlopen en in Nederland heeft ze gestudeerd aan de Hogeschool Rotterdam, International Marketing.

‘Met het maken van de sieraadjes ben ik nu een jaartje bezig. Ik heb nog nooit een expositie gehad ofzo. In de toekomst hoop ik wel een shop te kunnen openen met de naam Mother Eearth’s Presents op het uithangbordje. Er gaat trouwens veel tijd zitten in het maken van die sieraadjes, omdat ik niet snel tevreden ben.’

Sheila werkt met werkelijk alles dat ze kan vinden. Van hout, bamboe, kokosnoot, palmzaden, fajaston tot kalebas. ‘Als ik op straat ben kijk ik altijd naar alles en loop ik weer te verzinnen waar ik het voor kan gebruiken. Hier in Albina ben ik ook vaak op het strand en dan loop ik ook weer naar alle stukjes hout te kijken en neem ik alles wat ik mooi vindt neem naar huis.’

Het zal duidelijk zijn: de sieradenmaakster houdt van de natuur en ze haalt daar dan ook vanzelfsprekend haar inspiratie uit. ‘Maar, reacties van mijn familie, vrienden en natuurlijk de klanten geven mij nog meer inspiratie. Vooral mijn neefje van zes jaar. Die vindt, dat ik echt van alles een mooie ketting of bracelet kan maken, zoals hij dat zegt. Zo zaten we een keer krabben te eten en toen vond hij dat ik ook daarvan sieraden kon maken.’ 

Mother Earth's Presents is nog klein. De meeste sieraden die Tjon Sie Kie maak zijn ‘one-of-a-kind’. ‘Ik houd niet van massaproductie en ik wil wel dat degenen die mijn sieraadjes dragen, zich speciaal voelen. Unieke sieraadjes voor unieke mensen.’

Unieke sieraadjes gemaakt door een unieke persoonlijkheid, Sheila Tjon Sie Kie.

Wilt u wat van haar werk zien bezoek dan in Albina het Shell-servicestation of breng eens een bezoekje aan de Facebookpagina van Mother Earth’s Presents. Daar vindt u vele mooie foto’s van door Sheila gemaakte kleine, unieke, kunstwerkjes.