Misplaatste ophef over een stukje stof

De sjerp op 25 november 2013

President Bouterse vervangt ‘burgemeesters’ ambtsketen door ambtssjerp

Bejaarde kritiek op ‘Latijns-Amerikaanse’ sjerp

01-02-2014 Door: Paul Kraaijer

Paramaribo – De bekendmaking, dat president Desi Bouterse in de laatste week van januari een ontwerpwet Ambtssymbool President voor goedkeuring naar het parlement, De Nationale Assemblee, heeft gestuurd, heeft de nodige stof doen opwaaien. Bouterse wil de zware ‘burgemeesters’ ambtsketen vervangen door een frivole ‘Latijns-Amerikaanse’ sjerp. Dat blijkt tegen het zere been te zijn van een aantal, vooral bejaarde, Surinamers. Natuurlijk kregen zij de nodige ruimte in diverse lokale media om hun kritieken en opmerkingen te spuien. Misplaatste kritieken en opmerkingen. Immers, wat is er mis met een sjerp en waarom zou de ambtsketen niet door zo’n lapje stof mogen worden vervangen? Staat toch òòk mooi en weegt ook nog eens minder...

Voorproefje

Overigens, Suriname werd in november 2013 al met de sjerp geconfronteerd. Ter gelegenheid van de viering van de nationale Onafhankelijkheidsdag op 25 november in het dorp Onverwacht in het district Para, verscheen president Bouterse plotseling met een sjerp om zijn nek gedrappeerd. Een voorproefje, een test. Er was toen geen enkel kritisch geluid te horen. De volgende dag maakte de directeur van het Kabinet van de President, Eugene van der San, bekend dat een wetsontwerp in de maak was voor het vaststellen van een officieel ambtssymbool voor de Surinaamse president, de sjerp. Tegenover het Nederlandse persbureau ANP zei Van der San op 27 januari : 'De keten komt nog uit het Nederlandse systeem. Daar dragen de burgemeesters immers een keten, terwijl de koning een sjerp draagt. Hier in de regio is de sjerp voor staatshoofden meer gebruikelijk, vandaar deze nieuwe wet.’
Het ANP-bericht, van de hand van haar correspondente in Paramaribo, die verder onder andere werkzaam is als journaliste bij de Surinaamse krant de Ware Tijd, werd uiteraard overgenomen door diverse landelijke- en regionale Nederlandse bladen. Natuurlijk, het gaat immers om Bouterse en de naam ‘Bouterse’ alleen al lijkt voldoende te zijn voor Nederlandse media-aandacht, of het nu gaat om een ordinaire sjerp of om zijn zoon Dino…. Bij de naam ‘Bouterse’ gaan op diverse Nederlandse krantenredacties bellen van plezier rinkelen. Het is veelal ook het enige dat daar bekend is op de redacties, de naam ‘Bouterse’, van en over Suriname.

Inmiddels is die ontwerpwet door Bouterse bij De Nationale Assemblee ingediend:

Maduro met sjerp

Latijns-Amerikaans imago

Bestuurskundige August Boldewijn zei in het Dagblad Suriname van 27 november, geen moeite te hebben met het vervangen van het waardigheidssymbool, maar het moet dan, zo vindt hij, wel op de correcte wijze gebeuren. Eerst dient de ontwerpwet door het parlement te worden goedgekeurd en daarna zou pas de sjerp officieel gedragen mogen worden. Ook heeft hij geen bezwaar dat die verandering gekoppeld wordt aan zaken van klimatologische aard. Het staatshoofd vindt de sjerp geschikter in het warme klimaat, dan het dragen van een jas en das met een zware ambtsketen. Of dat werkelijk een argument van de president of een verzinsel van Boldewijn is, valt te betwijfelen. Het ligt eerder voor de hand, dat Bouterse of op die wijze een meer Latijns-Amerikaans imago wil uitstralen, net als zijn Venezolaanse Nicolas Maduro die bij officiële gelegenheden een sjerp draagt, maar onder die sjerp ook een soort ambtsketen……of dat hij werkelijk af wil van de ‘koloniale’ burgemeesters ambtsketen. Bouterse en het koloniale Nederland zijn immers water en vuur.

Bejaarde kritiek: sjerp is belediging van Grondwet en van het volk

Nadat bekend werd dat Bouterse de ontwerpwet Ambtssymbool President bij het parlement had ingediend werd een handjevol oudere Surinamers wakker geschud. Kennelijk slapende op 25 november vorig jaar.

Zo was daar plotseling een oud-Officier van Justitie, Ramon de Freitas, die duidelijk maakte via de lokale krant de Ware Tijd niet blij te zijn met de vervanging van de ambtsketen door een sjerp. Hij is van oordeel, dat vanwege de volgens hem historische en emotionele waarde voor Surinamers de ambtsketen van de president niet vervangen mag worden. ‘De ambtsketen die nu gebruikt wordt is een onvervangbaar goed en het heeft een historische en emotionele waarde voor alle Surinamers’, aldus de nogal arrogante De Freitas, die kennelijk denkt een soort God te zijn en namens alle Surinamers te kunnen spreken.

De man beweert zelfs, dat vervanging van de keten staatsrechtelijk onjuist en ongegrond zou zijn. ‘Als je het vervangt of intrekt beledig je de Grondwet en je komt aan de onafhankelijkheid van 1975. Je vernedert zo ook de grondleggers van de onafhankelijkheid en je beledigt zo het hele volk’, stelt De Freitas. Voor de duidelijkheid: de ambtsketen werd samen met de Grondwet ingevoerd op de dag dat Suriname onafhankelijk werd, 25 november 1975. Zware en overtrokken woorden van de bejaarde man. Wie zou zich beledigt kunnen voelen?

Hij liet verder weten, dat Suriname de Latijns-Amerikaanse landen waar staatshoofden een sjerp gebruiken niet hoeft na te apen. ‘Wij zijn geen Latijns-Amerika, wij zijn Suriname en we hebben voor dit ambtsketen gekozen. Iets van zo’n emotionele waarde kun je niet vervangen’, aldus De Freitas. Natuurlijk kun je je afvragen of de ambtsketen werkelijk een emotionele waarde voor Surinamers heeft. Hoe vaak wordt die ketting feitelijk door Bouterse gedragen? Zelden.

Kritikaster ooit adviseur van NDP-leider Bouterse

Maar, waarom zou een De Freitas zich zo druk maken over een stukje stof? Wie is deze De Freitas? De man was jarenlang juridisch adviseur en aanhanger van NDP-leider Desi Bouterse en dus ook lid van de NDP, tot november 2009. De Freitas zegde in die maand per deurwaardersexploot zijn NDP-lidmaatschap op vanwege ‘persoonlijke redenen’, zo berichtten media destijds.

Hij verklaarde terug te willen naar de NPS vanwege het beleid dat jaren was gevoerd en welk beleid geleid heeft tot economische stabiliteit. ‘Ik wil continuïteit van de economische stabiliteit en groei die ik heb geconstateerd en wil mijn krachten geven aan de NPS waar ik als 18-jarige jongen al lid van was’, zei De Freitas.

‘Ik wil absoluut niets, ik heb alles al. Ik ben al gepensioneerd en voel me heel prettig bij de ontwikkelingen die ik de afgelopen jaren heb waargenomen. Ik ga terug naar de moederpartij vanwege de ontwikkelingen in het land waarbij groei en stabiliteit van enorm belang zijn en ik voel mij nu beter in de omgeving van het Nieuw Front’, verklaarde de oud-adviseur van Bouterse.

Belaagd of spoken

Een paar jaar later kwam de oud-Officier van Justitie weer even in het nieuws. Het Dagblad Suriname berichtte op 4 september 2012, dat De Freitas het gevoel had reeds geruime tijd belaagd te worden door politieke tegenstanders. Overdag en in de avonduren reden regelmatig volgens hem ‘bepaalde opmerkelijke auto’s’ langzaam door de straat waar hij woont, in de buurt Geyersvlijt. Ook zei hij aan te voelen geschaduwd te worden en dat zijn telefoongesprekken afgeluisterd werden. Over een en ander had hij contact opgenomen met het Korps Politie Suriname, zonder enige resultaat……uiteraard.

De krant schreef ook nog dat onbekenden de goed onderhouden berm voor zijn woning hadden omgespit en met het gras en het zand de rioolput hadden volgepropt met als gevolg dat het perceel van De Freitas onder water liep. Hij verklaarde dat ‘dit verschijnsel een nieuw model om mensen schrik aan te jagen’ was.

Maar, waarom zou iemand de relatief onbekende De Freitas op die manieren lastig willen vallen of intimideren? Was het werkelijk zo, of zag hij spoken?

Na dat ene artikel heeft in ieder geval nooit iemand nog iets van of over hem gehoord, totdat daar dan plotseling de sjerp van Bouterse uit de lucht kwam dwarrelen en hij met absurde argumenten kwam om maar vooral de ambtsketen niet door een sjerp te vervangen.

Alleen Wijntuin leeft in ‘papegaaienstaat’

Een andere bejaarde, die via het Dagblad Suriname van 27 november al in felle bewoordingen kritiek uitte op de sjerp van Bouterse, is oud-parlementsvoorzitter Emile Wijntuin. ‘We leven in een papegaaienstaat’, was de eerste en snelle reactie na het zien van Bouterse in Onverwacht met een sjerp van deze dit jaar 90 jaar oud wordende Wijntuin. ‘We nemen net als papegaaien zaken klakkeloos over. Wil men het vervangen, dan moet men met valide argumenten komen, gebaseerd op de wet’, aldus Wijntuin. De president handelt volgens hem ‘in strijd met het protocol’. En dat doet volgens hem het staatshoofd vaker. Wijntuin noemde als voorbeeld de officiële parade tijdens de viering van de onafhankelijkheid. Overal ter wereld gebeurt dit in de hoofdstad van een land, waar de regering zetelt. Het is een gebruik waar alle regeringen zich aan houden, aldus Wijntuin. ‘Kijk maar naar Nederland, daar wordt de parade elk jaar gehouden in Den Haag, in Venezuela gebeurt dat in Caracas.’

President Bouterse heeft sinds vorig jaar ervoor gekozen, de parade te verschuiven naar de districten. Vorig jaar werd de parade in Nickerie gelopen, dit jaar viel de eer te beurt aan Para.

Maar, de oud-voorzitter van het parlement verklaarde niet in de krant wat er op tegen is om de landelijke viering van onafhankelijkheidsdag jaarlijks in een ander district te houden. Immers, is Suriname niet meer dan alleen de hoofdstad Paramaribo? Hij zou de beslissing van Bouterse om jaarlijks van district te veranderen moeten toejuichen. Deze president komt naar zijn bevolking toe, wat men er ook van moge denken.

Wijntuin heeft echter geen goed woord over voor de handelingen van Bouterse. ‘Hij introduceert dingen zonder rekening te houden met de Grondwet.’ Die wet geeft duidelijk aan hoe gehandeld moet worden, maar de president wijkt volgens de Wijntuin daar vaak van af.

De handeling van Bouterse om na de invoering van de sjerp een grondwetswijziging in te dienen, noemt Wijntuin het spannen van het paard achter de wagen. ‘Zo handel je niet.’ Nee, zo handel je misschien niet. Maar, zo handelt de Surinaamse, door het volk gekozen, president wel. Maar, Bouterse had de sjerp niet officieel ingevoerd, hij heeft gewoon die dag in Para eenmalig de sjerp gedragen. Wat zou men daar op tegen kunnen hebben?



Tijdperk ambtsketen is voorbij

Een sjerp staat

Het zijn vooral senioren die overspannen en misplaatst reageren op een wijziging van traditie. Jongeren zijn niet te horen. Jongeren hebben kennelijk geen enkel probleem met een president die een moderne, mooie, sjerp draagt in plaats van een zware potsierlijke metalen ketting. Het zijn vooral senioren die blijven steken in oude tradities en zich krampachtig vastbijten in een Grondwet als argument, als houvast, als wapen tegen een ophanden zijnde verandering.

Niemand met een dosis gezond verstand kan tegen het dragen van een sjerp zijn als vervanging van de bejaarde ‘burgemeesters’ ambtsketen. Latijns-Amerikaans of niet, een sjerp staat en oogt mooi, een kille ambtsketen valt en hard.