Binnenland Suriname dreigt een grote vuilnisbelt te worden

 Gedumpt vuil in een van de dorpen in binnenland.

Bestuur district Brokopondo werkt hard aan vuilophaaldienst en -opslag in diverse dorpen

Nauwelijks vuilophaaldienst voor inheemse- en marrondorpen

Centrale overheid negeert afvalprobleem binnenland

16-10-2014 Door: Paul Kraaijer/Obsession Magazine

Paramaribo - Het binnenland van Suriname dreigt een grote vuilnisbelt te worden, ondanks de inspanningen van een districtscommissaris die werkt aan een schoon milieu in haar district. In slechts enkele dorpen in het binnenland is sprake van een vuilophaaldienst, maar al het opgehaalde vuil wordt ook weer ergens in het binnenland gedumpt. Het vuilprobleem in inheemse- en marrondorpen verplaatst zich dan ook van enkele dorpen naar centrale dumplocaties bij die dorpen of elders in het district. 

Bewoners valt niets kwalijk te nemen
Internationaal krijgt het land aanzien vanwege de inspanningen van achtereenvolgende regeringen om het tropisch regenwoud, de groene longen van de aarde, zoveel als mogelijk te beschermen. Maar, terwijl dat regenwoud zoveel als mogelijk wordt beschermd, wordt onder de groene bomen her en der zeer veel afval gedumpt. Meer en meer, jaar in jaar uit. Het afval hoopt zich op, bestormd door allerlei ongedierte.
Enig regeringsbeleid om de afvalstroom in het binnenland te reguleren lijkt er niet te zijn. Hier en daar trachten dorpen zelf hun afval te 'verwerken' en hier en daar wordt het afval opgehaald. De regering lijkt het binnenland in haar 'afvalbeleid' te negeren. Al jaren, al vele jaren.

Het kan lokale bewoners feitelijk niet kwalijk worden genomen dat zij hun afval ergens dumpen of verbranden met alle schadelijke gevolgen voor het milieu en de volksgezondheid ten gevolge. De centrale overheid, 'Paramaribo', lijkt niet te werken aan een definitieve oplossing voor het afvalprobleem in het binnenland. Op het terrein van afval werkt decentralisatie (nog) niet echt.  

Positieve ontwikkelingen in district Brokopondo door inspanningen districtscommissarisMaar, er zijn toch positieve ontwikkelingen te bespeuren in met name het district Brokopondo. Districtscommissaris Ivonne Pinas laat in een reactie weten er alles aan te doen om het milieu te beschermen, vooral door de gemeenschappen in het district te informeren over het belang van een schoon milieu.

Pinas: 'Wij hebben ervoor gezorgd dat er twee keren per week in alle ressorten vuil wordt opgehaald. Om het betaalbaar te houden hebben wij afvalzakken ingevoerd. De mensen hebben wij ervan kunnen overtuigen mee te betalen aan het opruimen van hun afval. Het project is boven verwachting geslaagd. Al het huisvuil wordt met ingang van augustus 2014 in oranje zakken aangeleverd. Een organisatie in Klaaskreek heeft zelfs het initiatief genomen om afvalbakken op strategische plekken in het dorp te plaatsen om zwerfvuil zoveel mogelijk tegen te gaan. Andere ressorten hebben nu al aangegeven dit voorbeeld te zullen volgen.'

De districtscommissaris laat verder weten als beleid te hebben, dat de opbrengsten uit economische exploitatie in alle gemeenschappen terecht komen in het districtsfonds.  

'Iedere gemeenschap die een plan indient, wordt vanuit deze opbrengsten gefinancierd. Het is dus niet meer moeilijk om projecten als deze te realiseren.' Klaaskreek werkt aan schoon milieu. (Bron foto: Burger Informatie Centrum Brokopondo)  

PET-flessen worden ingezameld

Districtscommissaris Pinas zegt ook in de planning te hebben een Nationaal Brokopondo Afval Verwerkingsplan. 'Wij hebben nu al verscheidene gesprekken gevoerd met deskundigen op dit gebied. Een samenwerking met de Stichting Samarja heeft er nu al toe geleid, dat wij via de scholen PET-flessen gaan verzamelen die gerycled gaan worden door Fernandes.' Samarja is een stichting in Paramaribo die milieuontwikkeling in het land tracht te bevorderen. Het is een mooi initiatief, maar afval in het binnenland bestaat niet alleen uit plastic flessen. De flessen vormen slechts een klein deel van het vuil.

Op de vraag wat er uiteindelijk met het opgehaalde vuil wordt gedaan, antwoordt Ivonne Pinas, dat dat verzameld wordt op een locatie aan de Afobakaweg, genaamd Diyafutu. 'Hier beheren wij alle binnenkomende huisvuil en sorteren wij ter plekke het afval. Wij hebben inmiddels acht kandidaten via de stichting Samarja in opleiding, die getraind worden in de bronscheiding van het aan te bieden afval. Ook de bermen langs de wegen worden wekelijks van zwerfvuil ontdaan. Kortom, afvalbeheersing in Brokopondo hebben wij goed in de hand en wij zijn goed op weg om te komen tot een reguliere vuilverwerking.'  

Politieke reacties
Het Assembleelid Ronny Asabina van de BEP (Broederschap en Eenheid in de Politiek) laat in een reactie weten, dat er dumpplaatsen zijn gecreëerd in de dorpen Marchalkreek en Nieuw Koffiekamp. 'Aan vuilverwerking wordt echter niet gedaan', aldus de politicus.

Zijn collega Diana Pokie bevestigt de opmerkingen van Asabina. 'In mijn district is er wel in de grote dorpen als Brownsweg, Klaaskreek en Balingsula sprake van een vuilophaaldienst, maar geen vuilverwerking. Dorpen zoals Duata, Baikutu en Pikin Pada kennen geen vuilophaaldienst. Daar zijn de mensen genoodzaakt hun vuil te verbranden. Het dumpen van vuil in het bos en de rivier is minder in het district. De mensen zijn wel wat bewuster geworden.'
Volgens Pokie zijn er aangewezen dumplocaties in het district. 'Ergens in de buurt van Balingsula en in de buurt van Brownsweg. Particuliere vuilophaalbedrijven doen het werk.'

Overigens werd het vuil in ressort Brownsweg in december 2013 enkele dagen niet opgehaald, omdat de vuilophaler ruim vijf maanden niet was betaald. Districtssecretaris Freddy Linga zei 5 december op Starnieuws dat de stank onhoudbaar was. ‘Het is erg onhygiënisch en Brownsweg lijkt een aasgierenstad', aldus Linga.

In bijvoorbeeld het Matawai-dorp Kwakoegron, aan de Saramaccarivier, wordt nooit vuil opgehaald. Daar wordt afval gewoon her en der in de natuur gedumpt, ook bijvoorbeeld achter de lokale school, of verbrand. Het dorp heeft een centrale dumplocatie, niet ver achter een van de twee lokale 'snesi's, supermarkten, praktisch aan de oever van de rivier. Er is echter nog geen sprake van, dat al dat gedumpte afval wordt opgehaald. Al dat vuil heeft een grote aantrekkingskracht op ongedierte en zorgt natuurlijk voor een onhygiënische situatie.

Districtscommissaris Pinas van goede wil
Maar, districtscommissaris Ivonne Pinas lijkt van zeer goede wil. Al bij haar aantreden – ze werd 9 december 2013 door president Bouterse geïnstalleerd – liet ze weten, dat vuilverwerking een centrale plaats zou krijgen in haar uit te voeren beleid. Bij haar aantreden trof ze veel onduidelijkheden hierover aan. ‘Ik heb in de contracten met vuilophalers nergens hun werkafspraken kunnen achterhalen. Ook kan niemand mij zeggen waar een vuilstortplaats is. Vandaar dat ik overal verspreid in het district vuilhaarden aantref. Er zal een duidelijk vuilophaalsysteem moeten komen', zei ze maandag 25 februari 2013 in de Ware Tijd.
Ook zei ze zich mateloos te ergeren aan de vele lege waterflesjes bij de scholen. ‘De Naschoolse Opvang reikt deze flesjes uit, terwijl de meeste kinderen thuis gewend zijn om regen- of kraanwater te drinken. Deze waterflesjes creëren onnodige vervuiling in het binnenland.’  

District 'Sipaliwini' zwijgt
Hoe het is gesteld met de vuilverwerking en -ophaal in het district Sipaliwini is niet bekend. Geen enkel uit dit district afkomstig Assembleelid heeft, ondanks herhaald verzoek, gereageerd. Dat geldt ook voor het lokale bestuur. Maar, aangenomen mag worden, dat in dit district geen sprake is van een vuilophaaldienst en dat gemeenschappen hun afval dumpen in de natuur of verbranden.

De betrokken ministers, Rabin Parmessar van Openbare Werken en Stanley Betterson van Regionale Ontwikkeling (RO), blijken het ook niet nodig te vinden om te reageren. Zij zijn diverse malen benaderd met het vriendelijke verzoek enkele vragen te beantwoorden, maar een reactie bleef uit. Het ministerie van RO liet op 7 oktober bij monde van Anna Lachman-Johannes, Hoofd Voorlichting en Burgerparticipatie, in reactie op een al op 18 september verzonden verzoek, weten: 'Alvast onze verontschuldiging voor de heel late reactie. Helaas heb ik nog geen antwoord voor u op uw vragen, verzoeke ons nog even wat ruimte te geven. Ik hoop u nog deze week van een andere reactie te voorzien.' Er volgde echter geen enkele reactie meer.  

Regeringsbeleid negeert binnenland
Tot slot: Het lijvige regerings 'Ontwikkelingsplan 2012-2016, Suriname in Transformatie' vermeldt onder andere, dat afval 'het grootste milieuprobleem in Suriname is'.  

'Suriname beschikt nog steeds niet over adequate ophaal, opslag en verwerking van afval. Groot Paramaribo alleen produceert dagelijks circa 180 ton afval waarvan circa 67% huishoudelijk afval. De rest bestaat uit onder andere medisch, industrieel, vloeibaar en constructieafval. Inadequate afvalverwerking vormt een grote bedreiging voor het milieu en de gezondheid van de mens. Het beleid zal zich in de komende vijf jaren richten op het terugdringen van de hoeveelheid afval die geproduceerd wordt, op het verhogen van de mate van recycling, op het verbeteren en reguleren van de ophaal, de verwerking en op het invoeren van het gebruik van afval als bron voor energieopwekking.'

In het plan is ook te lezen, dat er samenwerking moet komen tussen relevante instanties, 'waaronder Milieu Inspectie van het BOG (Volksgezondheid), Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname/Nimos (ATM), Gewassenbescherming (LVV), de constructie sector (Openbare Werken), Regionale Ontwikkeling (RO) en de Brandweer (Justitie en Politie). Milieuverontreiniging bedreigt de gezondheid van de bevolking en tast de kwaliteit van de woon- en leefomgeving aan.'  

Centrale overheid negeert afvalprobleem binnenland: 'Paramaribo' kijkt toe
Maar, het plan besteedt op geen enkele wijze aan vuilverwerking en -ophaal in het binnenland. Het binnenland wordt niet eens vermeld. Ondanks dat gepoogd wordt op diverse terreinen (zoals infrastructuur, telefonie, televisie, radio en internet) het binnenland te ontsluiten, blijft de centrale overheid in Paramaribo wat betreft afvalverwerking en -ophaal dat grote deel van het land negeren. Enig gestructureerd beleid op dat gebied lijkt er niet te zijn.

Verantwoordelijken, de ministers, hullen zich in stilzwijgen en dat zegt voldoende..... Het merendeel van het vuilprobleem van het binnenland, een groen binnenland dat zoveel buitenlandse toeristen aantrekt, wordt maar niet opgelost. Veel bewoners van inheemse- en marrongemeenschappen worden gedwongen hun afval in dat mooie groene binnenland te dumpen of te verbranden. Beiden leiden tot overlast. 'Paramaribo' weet dat, 'Paramaribo' kijkt toe.