Journalisten maken te weinig gebruik van Nationaal Archief Suriname Hoe realistisch is conclusie afstudeerproject AHKCO-studente werkzaam bij NAS?
16-03-2013 Door: Paul Kraaijer
PARAMARIBO – Soms kom je van die berichten in Surinaamse media tegen, waarvan je je afvraagt hoe nieuwswaardig ze zijn. Neem nu het artikel ‘Journalisten maken te weinig gebruik van Nationaal Archief’ geschreven door de Nederlandse journaliste Astrid van Oosterum in de Ware Tijd van vandaag, zaterdag 16 maart 2013.
Journalisten maken bij het doen van onderzoek voor hun artikelen te weinig gebruik van het Nationaal Archief Suriname (NAS). Dit zou deels komen door onwetendheid bij journalisten over de aanwezige informatie die het NAS heeft. Maar het NAS zou ook moeten werken aan haar eigen voorlichting, concludeert Audrey Koenders in haar afstudeeropdracht aan de Academie voor Hoger Kunst- en Cultuuronderwijs (AHKCO).
- Op 12 april 2010 werd het NAS door toenmalig president Ronald Venetiaan geopend. Met die nieuwbouw kreeg het land de beschikking over een zeer professionele huisvesting van zijn archieven. Bij de opening droeg de Nederlandse Algemene Rijksarchivaris Martin Berendse ruim honderd meter archiefstukken aan het Nationaal Archief van Suriname over. In 1996 was het de toenmalige minister van Ontwikkelingssamenwerking, Jan Pronk (PvdA), die het idee voor de bouw van een goed geoutilleerd Surinaams archief opperde, naar aanleiding van het verloren gaan van waardevolle archiefstukken door een brand. In 2002 startte de samenwerking tussen Nederland en Suriname waarbij Nederland mensen en middelen beschikbaar stelde om een goed geoutilleerd Surinaams archief te realiseren. Belangrijk onderdeel van het project was de realisering van een gloednieuw archiefgebouw. (Bron: Nationaal Archief Nederland) -
Ze onderzocht de relatie tussen journalistiek en archivistiek in Suriname.
Een onderzoeksjournalist moet veel onderzoek verrichten.....
Ze onderzocht de relatie tussen journalistiek en archivistiek in Suriname.
Een onderzoeksjournalist moet veel onderzoek verrichten.....In het artikel schrijft Van Oosterum letterlijk ‘Onderzoeksjournalistiek vergt meer tijd dan reguliere journalistiek, omdat er veel onderzoek gedaan moet worden.' Dit is natuurlijk een in kopper en zo voor de hand liggend, zelfs stompzinnig, dat de vermelding ervan feitelijk totaal overbodig is. Het zegt eerder weer het nodige over de algemene kwaliteit van de journalistiek in Suriname.
De journaliste schrijft verder dat het NAS, volgens Koenders, ‘bij uitstek geschikt’ is voor journalisten om informatie te vinden. Terloops wordt dan ook nog eens door Van Oosterum opgemerkt dat Koenders werkzaam is bij het Nationaal Archief Suriname. En dan ga je je in alle redelijkheid afvragen wat werkelijk de reden is geweest voor haar afstudeerproject.
Onderzoek niet echt objectief
De journaliste schrijft verder dat het NAS, volgens Koenders, ‘bij uitstek geschikt’ is voor journalisten om informatie te vinden. Terloops wordt dan ook nog eens door Van Oosterum opgemerkt dat Koenders werkzaam is bij het Nationaal Archief Suriname. En dan ga je je in alle redelijkheid afvragen wat werkelijk de reden is geweest voor haar afstudeerproject.
Onderzoek niet echt objectief
Komt nog bij dat door haar slechts zestien journalisten zijn geënquêteerd werkzaam bij alleen de drie kranten Times of Suriname, de West en de Ware Tijd. Waarom kennelijk geen journalisten van het Dagblad Suriname zijn benaderd of van televisieactualiteitenprogramma’s of nieuwswebsites als Starnieuws blijft onduidelijk. Mochten wel anderen zijn benaderd door Koenders, dan ware het interessant geweest om te vernemen waarom die anderen mogelijk niet hebben willen meewerken aan haar enquête.
Zestien is natuurlijk veel te weinig om een goed beeld te krijgen van wat de Surinaamse journalist doet om aan informatie te kunnen komen. Deze zestien zouden volgens Koenders zelden archieven buiten die van hun eigen krant gebruiken voor het schrijven van hun artikelen. Onderzoeksjournalistiek en archieven zijn volgens de medewerkster van het Nationaal Archief Suriname ‘onlosmakelijk met elkaar verbonden’. Maar, het lijkt erop, dat zij totaal voorbij gaat aan de archiefwaarde van het internet in algemene zin. Als je als journalist diep spit in het internet kun je zeer veel ‘verborgen’ informatie boven water halen, ook zonder een Nationaal Archief Suriname.
Gemakzucht weerhoudt de journalist om naar het NAS te gaan.....
Zestien is natuurlijk veel te weinig om een goed beeld te krijgen van wat de Surinaamse journalist doet om aan informatie te kunnen komen. Deze zestien zouden volgens Koenders zelden archieven buiten die van hun eigen krant gebruiken voor het schrijven van hun artikelen. Onderzoeksjournalistiek en archieven zijn volgens de medewerkster van het Nationaal Archief Suriname ‘onlosmakelijk met elkaar verbonden’. Maar, het lijkt erop, dat zij totaal voorbij gaat aan de archiefwaarde van het internet in algemene zin. Als je als journalist diep spit in het internet kun je zeer veel ‘verborgen’ informatie boven water halen, ook zonder een Nationaal Archief Suriname.
Gemakzucht weerhoudt de journalist om naar het NAS te gaan.....
Gelukkig is ze zelf ook tot de conclusie gekomen dat er iets schort aan de bekendheid van het Nationaal Archief. Zij beveelt aan dat het NAS moet werken aan haar voorlichting ‘en proberen de drempel lager te leggen’. Maar, juist journalisten zouden als geen ander de weg naar het NAS moeten weten te vinden. Volgens mij steekt hier weer de gebruikelijke gemakzucht onder journalisten de kop op en wellicht ook het vermeende ontbreken van tijd.
Overigens stelt Koenders, dat het NAS zelf trainingen zou kunnen geven aan journalisten over ‘hoe om te gaan met het archief’. Dat zou ik het toppunt vinden en het is een degradatie van de journalist. Krijgen gewone burgers die iets willen zoeken in het Nationaal Archief ook eerst een training aangeboden? Maar, gelet op het feit dat het NAS haar werkgever is, is het ook wel weer begrijpelijk dat zij met die gedachte op de proppen komt.
Hoe ‘openbaar’ wordt Surinaamse Wet Openbaarheid van Bestuur?
Overigens stelt Koenders, dat het NAS zelf trainingen zou kunnen geven aan journalisten over ‘hoe om te gaan met het archief’. Dat zou ik het toppunt vinden en het is een degradatie van de journalist. Krijgen gewone burgers die iets willen zoeken in het Nationaal Archief ook eerst een training aangeboden? Maar, gelet op het feit dat het NAS haar werkgever is, is het ook wel weer begrijpelijk dat zij met die gedachte op de proppen komt.
Hoe ‘openbaar’ wordt Surinaamse Wet Openbaarheid van Bestuur? Tot slot van haar artikel vermeldt Van Oosterum nog dat Koenders ook wijst op de komst van de Wet Openbaarheid van Bestuur, die het volgens haar journalisten makkelijker zou moeten maken om onderzoek te kunnen doen. Daar heeft Koenders inderdaad een punt. Maar, of je met een dergelijke wet, zodra die is afgekondigd, in Suriname als journalist ook in bezit kunt komen van documenten van de overheid valt te betwijfelen. In Nederland kun je als journalist vrij makkelijk met een beroep op deze wet aangevraagde documenten ontvangen, maar het kan gebeuren, dat bepaalde delen van documenten zijn gecensureerd ofwel onleesbaar zijn gemaakt.
Mijn gevoel is dat de censuur ‘blunderkalk’ in Suriname veel werk zal krijgen als er ooit een Wet Openbaarheid van Bestuur komt. Ooit, want ervaring leert dat het vele jaren en jaren kan duren voordat in Suriname een gewenste wet, ook als die in conceptvorm al gereed is, daadwerkelijk wet is geworden.
Informatie:
Mijn gevoel is dat de censuur ‘blunderkalk’ in Suriname veel werk zal krijgen als er ooit een Wet Openbaarheid van Bestuur komt. Ooit, want ervaring leert dat het vele jaren en jaren kan duren voordat in Suriname een gewenste wet, ook als die in conceptvorm al gereed is, daadwerkelijk wet is geworden.
Informatie: Het Nationaal Archief Suriname bevindt zich aan de Jagernath Lachmonstraat 174. Tel: 430035 Studiezaal 430035 toestel 106
Openingstijden studiezaal:
Maandag, woensdag & donderdag 07.30 u - 14.30 u.
Dinsdag 07.30 u - 20.00 u.
Vrijdag 07.30 u - 14.00 u.
Zaterdag 07.30 u - 13.00 u.
Openingstijden studiezaal:
Maandag, woensdag & donderdag 07.30 u - 14.30 u.
Dinsdag 07.30 u - 20.00 u.
Vrijdag 07.30 u - 14.00 u.
Zaterdag 07.30 u - 13.00 u.
