Buitenlandse kweek niet om diertjes
te herintroduceren in het wild.......
In Nederland blijken duizenden nakweek blauwe pijlgifkikkers te zijn
01-01-2011 Door: Paul Kraaijer, De Parbode, Januari 2011, Jaargang 6, Nummer 57
België
Dat er legaal geen dendrobates azureus uit Suriname worden geëxporteerd wordt bevestigd door Sven van Amfibia, een speciaalzaak in gifkikkers in het Belgische Kontich. Ook de blauwe pijlgifkikker is verkrijgbaar. Sven: “Al jaren worden geen blauwe pijlgifkikkers uit Suriname geëxporteerd, omdat deze in beschermd gebied zitten en de export verboden is. De nakweek hiere komt van dieren die jaren geleden geëxporteerd zijn. De azureus kweekt in gevangenschap vrij goed.” Hij heeft geen idee hoeveel Surinaamse blauwe pijlgifkikkertjeszich in België bevinden. “Opzich is het een goede zaak dat dit dier goed kweekt en dat de handel enkel draait om gekweekte dieren. In gevangenschap is het eigenlijk geen zeldzame soort. De handel in België in nakweekdieren is legaal. Wel wordt met overdrachtsverklaringen bewezen dat het nakweek is. Ik heb zelf nog nooit wildvang exemplaren gezien.”
Gebrek aan kennis bij WWF Guianas
Zijn visie wordt gedeeld door de voorzitter van de Nederlandse Gifkikkerverening, (Dendrobatidae Nederland), Han Peper. Peper: “Herintroductie is op dit moment onwenselijk en is een gevaar voor de huidige gezonde populatie. Het gevaar zit veel meer in ontbossing of het plat branden van het leefgebied.” Verder is hij het niet eens met een opmerking van Armand Moredjo van het WWF Guianas tegenover De Ware Tijd op 12 november 2010 dat je als kweker en handelaar in Suriname moet zijn geweest om de ‘klimatologische condities’ na te kunnen bootsen in het verblijf van de kikkers. “Dit is ook echt niet nodig. We hebben in Europa heel veel ervaring met het houden en kweken van azureusen en daarvoor hoef je niet in Suriname te zijn geweest. Overigens zijn verschillende leden van ons wel in het azureus gebied geweest en hebben daar ook artikelen over geschreven in ons verenigingsblad.”, aldus Peper. Peper stoort zich duidelijk aan het gebrek aan kennis bij het WWF Guianas. Zo weerspreekt hij ook de opmerking van Moredjo dat’onderzoek met zeldzame, exotische soorten als deze altijd in overeenstemming zou moeten geschieden met de Surinaamse overheid’ en dat hij dit niet ‘toejuicht’. Peper: “Het gaat niet om onderzoek. De dieren worden er gekweekt net zoals iedereen dat kan. Er zijn nog veel meer dierentuinen die er er mee kweken, en nog wel 100 keer zoveel hobbyisten.”
Tot slot is hij het ook niet eens met de constatering van journalist Ivo Evers van De Ware Tijd in het artikel van 12 november dat ‘het probleem met kweken is dat na verloop van tijd nieuwe aanwas uit het wild nodig is, om inteelt te voorkomen’. Han Peper: “Er zijn voldoende bloedlijnen bekend in gevangenschap waarmee uitwisseling van bloed kan plaatsvinden. Als vereniging stimuleren wij het nakweken van gifkikkers op verantwoorde wijze om hiermee wildvang overbodig te maken.”
Paar euro’s
Blauwe pijlgifkikkers uit Baltimore zijn ook terechtgekomen in de Nederlandse handel. Het bedrijf Peruvian Frogimport in Zevenaar biedt op haar website ‘geïmporteerde (nakweek!)-exemplaren uit de VS’ te koop aan voor 90 euro per stuk. ‘Drie van lijnen zijn afkomstig van Baltimore.’ Het bedrijf benadrukt op haar website dat alle dieren nakweek zijn. ‘Gifkikkers zijn prima te kweken, juiste selectie, gevarieerde voeding en een goede leefomgeving zijn de steekwoorden voor gezonde kikkers, generatie op generatie. Het is een kwalijke zaak dat nog steeds importen wildvangdieren, zowel legaal als illegaal, ´nodig´ worden geacht en zelfs wenselijk worden bevonden om ´zuivere bloedlijnen´ te introduceren. Het is in meerdere opzichten gewoon een hobbyistisch dieptepunt, zeker wanneer het doel van het aanbod primair willekeurige massaverkoop is.’
Vele duizenden
Dat er kennelijk toch nog steeds blauwe pijlgifkikkers uit Suriname verdwijnen blijkt ook uit de voorzichtige woorden van de Nederlandse deskundige Bart Laurens op zijn website: ‘Er wordt inmiddels dusdanig veel nakweek verkregen uit de vele gevangenschapspopulaties dat deze soort voor de liefhebberij op termijn wel lijkt veilig gesteld. De importen zouden dus kunnen worden beperkt tot het zo nu en dan inbrengen van wat vers bloed.’ In een persoonlijke reactie zegt hij overtuigd te zijn dat er in Nederland, Duitsland en België duizenden van deze kikkers moeten zijn en dat er ongetwijfeld met enige regelmaat zogenoemde verse aanvoer in deze landen wordt binnen gebracht. “De dendrobates azureus wordt in liefhebberskringen echt in grote aantallen nagekweekt en er circuleren in Nederland alleen al duizenden nakweekdieren. Een betrouwbare registratie is er niet, dus ook geen betrouwbare stamboeken, wat bij dergelijke aantallen niet verwonderlijk is. Het lijkt niet waarschijnlijk dat er regelmatig grote aantallen illegaal in Nederland worden geïmporteerd, maar dat is meer een gevoel dan een zekerheid.”
Zijn mening wordt gedeeld door deskundige Henk Zwartepoorte van dierentuin Diergaarde Blijdorp in Rotterdam. In een telefonische reactie laat woordvoerder Roel Vincken van de Algemene Inspectie Dienst van de Voedsel en Waren Autoriteit in Nederland weten dat nergens de afgelopen jaren in Nederland bij grenscontroles blauwe pijlgifkikkers in beslag zijn genomen. “Wel zijn ergens in Nederland in september 2008 twee van deze kikkertjes bij een particulier inbeslaggenomen. Deze man had de dieren waarschijnlijk illegaal in huis zonder te beschikken over de juiste documenten.”
Internethandel
Op het internet blijkt een levendige handel te zijn in onze Surinaamse blauwe pijlgifkikker. Een rondgang levert snel opvallend veel voorbeelden op van advertenties waarin de diertjes te koop worden aangeboden. Zo biedt handelaar Terra Varia in het Nederlandse IJsselmuiden via de verkoopwebsite Marktplaats.nl begin september 2010 twee kikkertjes aan voor 90 euro per stuk: ‘Een erg tot de verbeelding sprekende kikker. Ze zijn niet schuw te noemen en laten zich in een nieuwe bak al snel zien. Ze waren eerder volop te krijgen, maar de laatste tijd bleek het moeilijk. Als je er naar op zoek bent, aarzel dan niet te lang...’ In een reactie laat een medewerker van Terra Varia weten dat zijn blauwe pijlgifkikkers afkomstig zijn uit Nederlandse nakweek. Bij verkoop van een kikker moet er volgens hem wel een zogenoemde CITES-bijlage II overdrachtsverklaring opgesteld worden. Hierop staan aldus de medewerker de verkoper en de koper met hun gegevens. “Dat is de enige verplichting die er is bij deze klasse dieren. Er zijn geruchten dat een aantal kikkersoorten, waaronder sommige dendrobatessoorten, naar de CITES-bijlage I gaan. Dat betekent voor de kwekers een extra langdurige administratieve handeling. Er dient dan een certificaat op naam te worden bijgeleverd, met merktekens. Door deze extra belasting is het voor sommige kwekers minder interessant om iets in deze dieren te doen. Daardoor zal er minder aanbod zijn.” De Bijlage I omvat soorten, die onder andere door internationale handel met uitsterven bedreigd zijn. In deze soorten mag geen handel worden gedreven wanneer er sprake is van uit het wild afkomstige dieren. Dieren in Bijlage II kunnen door internationale handel bedreigd gaan worden en de handel in die dieren wordt gereguleerd.
Duidelijk is dat zelfs ‘deskundige’ kwekers niet allemaal goed op de hoogte zijn van regelgeving inzake de handel in de kikkertjes. Volgens de een is export verboden en volgens de ander kan en gebeurt dat wel. De kwekers zien in het Surinaamse kikkertje geld. Handel is hun belangrijkste motivatie.
Een Duitse handelaar biedt op 14 november 2010 op de Duitse verkoopwebsite http://www.markt.de/ voor 30 euro een dendrobates azureus aan, omdat hij zijn ‘hobby’ beëindigt.
Op de Belgische internetsite 2ehands.be biedt een inwoner van Duffel (Antwerpen) op 24 oktober 2010 twee dieren aan met hun verblijf, een paludarium, voor 250 euro. Op 14 november was de advertentie al 450 keer bekeken. Het zijn slechts een paar voorbeelden! Er blijkt bijzonder veel interesse te zijn voor de kleine Surinaamse kikker.
Een Amerikaan in Tulsa, Oklahama, biedt op 5 november 2010 een grote hoeveelheid kikkers aan op de website http://www.herpcenter.com/ voor 40 dollar per stuk. Mensen die meedere exemplaren willen bestellen krijgen korting. Het Amerikaanse Black Jungle Terrarium Supply in Turners Falls, Massachusetts, heeft de dendrobates azureus op voorraad leverbaar. Via de website kunnen de diertjes besteld en betaald worden voor 49 dollar.
01-01-2011 Door: Paul Kraaijer, De Parbode, Januari 2011, Jaargang 6, Nummer 57
De Britse krant Chester First berichtte op 9 november vorig jaar dat het Blue Planet Aquarium in Cheshire Oaks de zeldzame Surinaamse blauwe pijlgifkikker (‘dendrobates azureus’) gaat kweken. Deze kikkersoort staat als ‘vulnerable’ (‘kwetsbaar’) vermeld op de rode lijst van zeldzame en beschermde dieren van de International Union for Conservation of Nature (IUCN). Maar, hoe komen deze kikkers, die alleen leven op de verschillende boomeilanden in het Sipaliwini savannegebied, op de westelijke helling van het Vier Gebroeders Gebergte, in Engeland terecht, maar ook bij particulieren in onder andere Nederland? Worden de kikkertjes buiten Suriname gekweekt met als primair doel ze te herintroduceren in hun oorspronkelijke leefgebied?
Export
Het kweken van de zeldzame blauwe pijlgifkikker buiten Suriname blijkt meer plaats te vinden dan je zou vermoeden op basis van de beschermde status van het diertje. Export uit Suriname kan legaal alleen wanneer de exporteur beschikt over de daarvoor benodigde documenten. Volgens de handelsdatabase van de Convention on International Trade in Endangered Species (CITES) zijn er de afgelopen jaren geen blauwe pijlgifkikkers uit Suriname geëxporteerd. Dat wil niet zeggen dat de kikkers niet via illegale weg het land uit worden gesmokkeld. Het World Conservation Monitoring Centre (WCMC) van het United Nations Environment Programme (UNEP) , onderhoudt voor CITES de database. Mari Bieri, Assistant Programme Officer van het UNEP-WCMC bevestigt dat Suriname aan CITES geen export van de dendrobates azureus de afgelopen jaren heeft gemeld. “De enige gerapporteerde export na 1975 vond plaats in 1997. Toen werden 20 exemplaren geëxporteerd naar Amerika. De export werd zowel door Suriname als door Amerika bij CITES aangemeld.” Van en andere pijlgifkikkersoort, de dendrobates tinctorius – waarvan de blauwe pijlgifkikker een
kleurvariant is -, worden jaarlijks wel honderden legaal geëxporteerd.
België
Dat er legaal geen dendrobates azureus uit Suriname worden geëxporteerd wordt bevestigd door Sven van Amfibia, een speciaalzaak in gifkikkers in het Belgische Kontich. Ook de blauwe pijlgifkikker is verkrijgbaar. Sven: “Al jaren worden geen blauwe pijlgifkikkers uit Suriname geëxporteerd, omdat deze in beschermd gebied zitten en de export verboden is. De nakweek hiere komt van dieren die jaren geleden geëxporteerd zijn. De azureus kweekt in gevangenschap vrij goed.” Hij heeft geen idee hoeveel Surinaamse blauwe pijlgifkikkertjeszich in België bevinden. “Opzich is het een goede zaak dat dit dier goed kweekt en dat de handel enkel draait om gekweekte dieren. In gevangenschap is het eigenlijk geen zeldzame soort. De handel in België in nakweekdieren is legaal. Wel wordt met overdrachtsverklaringen bewezen dat het nakweek is. Ik heb zelf nog nooit wildvang exemplaren gezien.”
Conservation International Suriname reageert als aangeschoten wild
Volgens Sven zijn er geen programma’s om de dendrobates azureus nakweek terug in het wild in Suriname uit te zetten. Sven: “Dit komt door de hoge kosten en natuurlijk ook de nodige papieren om dieren terug te mogen vervoeren naar Suriname. Overgens zijn er zelfs dierentuinen bezig om nakweek te verwezelijken.” Volgens de World Association of Zoos and Aquariums bevinden zich wereldwijd 1.131 blauwe pijlgifkikkers in gevangenschap in dierentuinen en aquaria.
Het National Aquarium in Baltimore (VS) was de eerste ‘dierentuin’ die de dendrobates azureus ging kweken. In 1997 kon het National Aquarium met hulp van Conservation International Suriname 20 van de kikkertjes uit Suriname exporteren met toestemming van ’s Lands Bosbeheer. Dat zijn de 20 exemplaren die in 1997 bij CITES zijn aangemeld. Het National Aquarium is leverancier van de zeldzame blauwe pijlgifkikker aan vele dierentuinen en aquaria.
Van het oorspronkelijke streven om het Surinaamse kikkertje terug te plaatsen in het Sipaliwini savannegebied is nog niets terechtgekomen. De vele blauwe pijlgifkikkertjes in gevangenschap wereldwijd zouden dus wellicht nakomelingen van de in 1997 geëxporteerde diertjes kunnen zijn. Maar, niet vergeten moet worden dat waarschijnlijk ook op illegale wijze dieren Suriname verlaten en ook die kunnen terechtkomen in kweekprogramma’s. Directrice Annette Tjon Sie Fat van CI-Suriname ontkent met kracht dat CI mee heeft gewerkt aan de export. “Baltimore is twee keer naar Suriname gekomen. De tweede trip van Baltimore in 1997 was een verzameltrip. Het toenmalig hoofd van de Afdeling Natuurbeheer, de heer Ferdinand Baal, verstrekte aan Baltimore een vergunning om 51 kikkers te verzamelen. Bij de expeditie naar het Suriname Natuur Reservaat (SNR) werden echter maar 35 geteld. Granman Ashongo Alalaparu van de Trio-indianen gaf toestemming aan Baltimore om wel een aantal exemplaren mee te nemen. CI is meegegaan op beide expedities, omdat wij in het gebied met de Trio werkten en omdat contacten van Baltimore via CI waren gelopen, maar CI heeft absoluut geen bemoeienis gehad met het verstrekken van de vergunning door NB om kikkers mee te nemen.” Tjon Sie Fat wijst ook op de illegale handel in kikkers.
“Ik verwijs bij deze met name naar 'toeristentrips' naar het SNR die blijkbaar zonder toestemming van Natuurbeheer plaatsvinden en waar mensen dus ongecontroleerd het reservaat betreden en in feite kunnen doen en laten wat zij willen.”
Volgens Sven zijn er geen programma’s om de dendrobates azureus nakweek terug in het wild in Suriname uit te zetten. Sven: “Dit komt door de hoge kosten en natuurlijk ook de nodige papieren om dieren terug te mogen vervoeren naar Suriname. Overgens zijn er zelfs dierentuinen bezig om nakweek te verwezelijken.” Volgens de World Association of Zoos and Aquariums bevinden zich wereldwijd 1.131 blauwe pijlgifkikkers in gevangenschap in dierentuinen en aquaria.
Het National Aquarium in Baltimore (VS) was de eerste ‘dierentuin’ die de dendrobates azureus ging kweken. In 1997 kon het National Aquarium met hulp van Conservation International Suriname 20 van de kikkertjes uit Suriname exporteren met toestemming van ’s Lands Bosbeheer. Dat zijn de 20 exemplaren die in 1997 bij CITES zijn aangemeld. Het National Aquarium is leverancier van de zeldzame blauwe pijlgifkikker aan vele dierentuinen en aquaria.
Van het oorspronkelijke streven om het Surinaamse kikkertje terug te plaatsen in het Sipaliwini savannegebied is nog niets terechtgekomen. De vele blauwe pijlgifkikkertjes in gevangenschap wereldwijd zouden dus wellicht nakomelingen van de in 1997 geëxporteerde diertjes kunnen zijn. Maar, niet vergeten moet worden dat waarschijnlijk ook op illegale wijze dieren Suriname verlaten en ook die kunnen terechtkomen in kweekprogramma’s. Directrice Annette Tjon Sie Fat van CI-Suriname ontkent met kracht dat CI mee heeft gewerkt aan de export. “Baltimore is twee keer naar Suriname gekomen. De tweede trip van Baltimore in 1997 was een verzameltrip. Het toenmalig hoofd van de Afdeling Natuurbeheer, de heer Ferdinand Baal, verstrekte aan Baltimore een vergunning om 51 kikkers te verzamelen. Bij de expeditie naar het Suriname Natuur Reservaat (SNR) werden echter maar 35 geteld. Granman Ashongo Alalaparu van de Trio-indianen gaf toestemming aan Baltimore om wel een aantal exemplaren mee te nemen. CI is meegegaan op beide expedities, omdat wij in het gebied met de Trio werkten en omdat contacten van Baltimore via CI waren gelopen, maar CI heeft absoluut geen bemoeienis gehad met het verstrekken van de vergunning door NB om kikkers mee te nemen.” Tjon Sie Fat wijst ook op de illegale handel in kikkers.
“Ik verwijs bij deze met name naar 'toeristentrips' naar het SNR die blijkbaar zonder toestemming van Natuurbeheer plaatsvinden en waar mensen dus ongecontroleerd het reservaat betreden en in feite kunnen doen en laten wat zij willen.”
Eigenlijk begrijpt ze niet waarom CI-Suriname nu wordt benaderd. Tjon Sie Fat: “Ik ga ervan uit dat CI-Suriname er met de haren bij gesleept wordt, omdat wij in het gebied werken. Of misschien omdat wij al enige jaren gesprekken voeren met Kapitein Ewka van Sipaliwini en de Nationale Zoölogische Collectie over een monitoring en farming project voor blauwe kikkers. Volgens de Zoölogische Collectie was de enige manier om de kikkers betrouwbaar te monitoren het 'knippen' van een van de teentjes van de getelde exemplaren. Aangezien de Trio's daar absoluut niets van wilden weten, heeft dit project enige tijd stil gestaan. Intussen schijnt het fotograferen van de ruggen van de kikkers een betrouwbare methode te zijn en niet lang geleden zijn we weer gestart met gesprekken over hoe het monitoren en het kweekgedeelte op een wetenschappelijk verantwoorde wijze aangepakt kan worden.”De directrice van Conservation International Suriname kan niet geloven dat zich buiten Suriname meer blauwe pijlgifkikkers zouden bevinden als in eigen land. “Wanneer u dat beweert, dan zouden wij het bijzonder op prijs stellen indien u die informatie met de Zoölogische Collectie, of in elk geval met de officiële beheerder van het Suriname Natuur Reservaat (de afdeling Natuurbeheer) zou willen delen, aangezien u blijkbaar meer informatie heeft dan de relevante instituten in Suriname.”...... Haar kennis over de handel van en kweek in het kleine blauwe kikkertje buiten de eigen landsgrenzen blijkt minimaal te zijn.
Tot slot benadrukt Tjon Sie Fat dat CI-Suriname ‘met geen enkele organisatie en dus ook niet met Baltimore een overeenkomst heeft om welke dieren dan ook vanuit Suriname naar het buitenland te exporteren. Dit geldt uiteraard ook voor voor de dendrobates azureus.’
20 Kikkers blijven eigendom Suriname
Volgens Jack Cover van het National Aquarium werden voor 1975 al legaal kikkers geëxporteerd naar dierentuinen, aquaria en hobbyisten in Amerika en Europa. Maar in 1995 ontstonden er geruchten dat door een grote brand in het Sipaliwini savannegebied de dendrobates azureus populatie om het leven zou zijn gekomen. Cover: “Ik begon toen gesprekken met de staf van Conservation International Suriname over het waarheidsgehalte van die berichten. Dat leidde in 1996 tot een expeditie naar het gebied met CI-Suriname, ’s Lands Bosbeheer en de inwoners van Kwamalasamutu. We constateerden dat de geruchten niet juist waren. Een jaar later keerden we terug om 20 kikkers te verzamelen om verse bloedlijnen te gaan kweken en om daardoor inteelt te voorkomen. Deze kikkers leven hier nog steeds bij ons. De dieren kunnen dus tussen de 15 – 20 jaar oud worden. Overigens gelooft men in het algemeen in Suriname dat de blauwe gifkikker alleen in Suriname voorkomt. Maar, dieren herkennen geen grenzen. Het is heel goed mogelijk dat deze kikker ook in Brazilië leeft gelet op het feit dat Sipaliwini grenst aan Brazilië. Dus het is heel goed mogelijk dat de dendrobates azureus meer buiten Suriname te vinden is dan in het Sipaliwini savannegebied. Surinaamse natuurbeschermingsorganisaties doen er goed aan om de blauwe pijlgifkikker te beschermen. Zolang het leefgebied in tact blijft en vrij van ziekten dan zullen er altijd blauwe pijlgifkikkers in Suriname leven.”Hij vervolgt: “Het was overigens Marius Hoogmoed die in 1968 een groep blauwe pijlgifkikkers voor onderzoek exporteerde naar het huidige museum Naturalis in Leiden, na onderzoek in de Sipaliwini regio. Het was ook Hoogmoed die de kikker de naam dendrobates azureus gaf. Ook verstrekte hij enkele levende exemplaren aan de heer Polder, een kweker van kikkers, om met de dieren te gaan kweken om hierdoor meer informatie over de kikkertjes te verkrijgen. Dat werd het begin van een populatie dendrobates azureus in Europa.”
Tot slot laat Cover weten dat hij een overeenkomst heeft met ’s Lands Bosbeheer dat de 20 exemplaren die in 1997 naar zijn National Aquarium werden geëxporteerd het land niet mogen verlaten. “De kikkers blijven eigendom van Suriname. We gaan ook geen dieren herplaatsen in het Sipaliwini gebied, omdat de dieren daar nog in grote getalen voorkomen.”
Volgens de heer dr. Paul Ouboter, bioloog en wetenschapper verbonden aan de Anton de Kom Universiteit in Paramaribo, wordt het terugplaatsen van in gevangenschap gekweekte dieren slechts in extreme gevallen toegepast. “Dat gebeurt alleen wanneer een soort in het wild al (vrijwel) is uitgestorven. In het geval van de blauwe gifkikker zou ik het ten zeerste afraden. omdat er een aantal gevaren aan kleven. Ten eerste zouden er parasieten en ziekten in de wilde populatie geintroduceerd kunnen worden, die daar oorspronkelijk niet voorkwamen en ten tweede is het mogelijk dat de gekweekte populatie inmiddels een andere genetische samenstelling heeft dan de wilde populatie, wat tot zogenaamde genetische vervuiling kan leiden.”
Tot slot benadrukt Tjon Sie Fat dat CI-Suriname ‘met geen enkele organisatie en dus ook niet met Baltimore een overeenkomst heeft om welke dieren dan ook vanuit Suriname naar het buitenland te exporteren. Dit geldt uiteraard ook voor voor de dendrobates azureus.’
20 Kikkers blijven eigendom Suriname
Volgens Jack Cover van het National Aquarium werden voor 1975 al legaal kikkers geëxporteerd naar dierentuinen, aquaria en hobbyisten in Amerika en Europa. Maar in 1995 ontstonden er geruchten dat door een grote brand in het Sipaliwini savannegebied de dendrobates azureus populatie om het leven zou zijn gekomen. Cover: “Ik begon toen gesprekken met de staf van Conservation International Suriname over het waarheidsgehalte van die berichten. Dat leidde in 1996 tot een expeditie naar het gebied met CI-Suriname, ’s Lands Bosbeheer en de inwoners van Kwamalasamutu. We constateerden dat de geruchten niet juist waren. Een jaar later keerden we terug om 20 kikkers te verzamelen om verse bloedlijnen te gaan kweken en om daardoor inteelt te voorkomen. Deze kikkers leven hier nog steeds bij ons. De dieren kunnen dus tussen de 15 – 20 jaar oud worden. Overigens gelooft men in het algemeen in Suriname dat de blauwe gifkikker alleen in Suriname voorkomt. Maar, dieren herkennen geen grenzen. Het is heel goed mogelijk dat deze kikker ook in Brazilië leeft gelet op het feit dat Sipaliwini grenst aan Brazilië. Dus het is heel goed mogelijk dat de dendrobates azureus meer buiten Suriname te vinden is dan in het Sipaliwini savannegebied. Surinaamse natuurbeschermingsorganisaties doen er goed aan om de blauwe pijlgifkikker te beschermen. Zolang het leefgebied in tact blijft en vrij van ziekten dan zullen er altijd blauwe pijlgifkikkers in Suriname leven.”Hij vervolgt: “Het was overigens Marius Hoogmoed die in 1968 een groep blauwe pijlgifkikkers voor onderzoek exporteerde naar het huidige museum Naturalis in Leiden, na onderzoek in de Sipaliwini regio. Het was ook Hoogmoed die de kikker de naam dendrobates azureus gaf. Ook verstrekte hij enkele levende exemplaren aan de heer Polder, een kweker van kikkers, om met de dieren te gaan kweken om hierdoor meer informatie over de kikkertjes te verkrijgen. Dat werd het begin van een populatie dendrobates azureus in Europa.”
Tot slot laat Cover weten dat hij een overeenkomst heeft met ’s Lands Bosbeheer dat de 20 exemplaren die in 1997 naar zijn National Aquarium werden geëxporteerd het land niet mogen verlaten. “De kikkers blijven eigendom van Suriname. We gaan ook geen dieren herplaatsen in het Sipaliwini gebied, omdat de dieren daar nog in grote getalen voorkomen.”
Volgens de heer dr. Paul Ouboter, bioloog en wetenschapper verbonden aan de Anton de Kom Universiteit in Paramaribo, wordt het terugplaatsen van in gevangenschap gekweekte dieren slechts in extreme gevallen toegepast. “Dat gebeurt alleen wanneer een soort in het wild al (vrijwel) is uitgestorven. In het geval van de blauwe gifkikker zou ik het ten zeerste afraden. omdat er een aantal gevaren aan kleven. Ten eerste zouden er parasieten en ziekten in de wilde populatie geintroduceerd kunnen worden, die daar oorspronkelijk niet voorkwamen en ten tweede is het mogelijk dat de gekweekte populatie inmiddels een andere genetische samenstelling heeft dan de wilde populatie, wat tot zogenaamde genetische vervuiling kan leiden.”
Gebrek aan kennis bij WWF Guianas
Zijn visie wordt gedeeld door de voorzitter van de Nederlandse Gifkikkerverening, (Dendrobatidae Nederland), Han Peper. Peper: “Herintroductie is op dit moment onwenselijk en is een gevaar voor de huidige gezonde populatie. Het gevaar zit veel meer in ontbossing of het plat branden van het leefgebied.” Verder is hij het niet eens met een opmerking van Armand Moredjo van het WWF Guianas tegenover De Ware Tijd op 12 november 2010 dat je als kweker en handelaar in Suriname moet zijn geweest om de ‘klimatologische condities’ na te kunnen bootsen in het verblijf van de kikkers. “Dit is ook echt niet nodig. We hebben in Europa heel veel ervaring met het houden en kweken van azureusen en daarvoor hoef je niet in Suriname te zijn geweest. Overigens zijn verschillende leden van ons wel in het azureus gebied geweest en hebben daar ook artikelen over geschreven in ons verenigingsblad.”, aldus Peper. Peper stoort zich duidelijk aan het gebrek aan kennis bij het WWF Guianas. Zo weerspreekt hij ook de opmerking van Moredjo dat’onderzoek met zeldzame, exotische soorten als deze altijd in overeenstemming zou moeten geschieden met de Surinaamse overheid’ en dat hij dit niet ‘toejuicht’. Peper: “Het gaat niet om onderzoek. De dieren worden er gekweekt net zoals iedereen dat kan. Er zijn nog veel meer dierentuinen die er er mee kweken, en nog wel 100 keer zoveel hobbyisten.”
Tot slot is hij het ook niet eens met de constatering van journalist Ivo Evers van De Ware Tijd in het artikel van 12 november dat ‘het probleem met kweken is dat na verloop van tijd nieuwe aanwas uit het wild nodig is, om inteelt te voorkomen’. Han Peper: “Er zijn voldoende bloedlijnen bekend in gevangenschap waarmee uitwisseling van bloed kan plaatsvinden. Als vereniging stimuleren wij het nakweken van gifkikkers op verantwoorde wijze om hiermee wildvang overbodig te maken.”
Paar euro’s
Blauwe pijlgifkikkers uit Baltimore zijn ook terechtgekomen in de Nederlandse handel. Het bedrijf Peruvian Frogimport in Zevenaar biedt op haar website ‘geïmporteerde (nakweek!)-exemplaren uit de VS’ te koop aan voor 90 euro per stuk. ‘Drie van lijnen zijn afkomstig van Baltimore.’ Het bedrijf benadrukt op haar website dat alle dieren nakweek zijn. ‘Gifkikkers zijn prima te kweken, juiste selectie, gevarieerde voeding en een goede leefomgeving zijn de steekwoorden voor gezonde kikkers, generatie op generatie. Het is een kwalijke zaak dat nog steeds importen wildvangdieren, zowel legaal als illegaal, ´nodig´ worden geacht en zelfs wenselijk worden bevonden om ´zuivere bloedlijnen´ te introduceren. Het is in meerdere opzichten gewoon een hobbyistisch dieptepunt, zeker wanneer het doel van het aanbod primair willekeurige massaverkoop is.’
Vele duizenden
Dat er kennelijk toch nog steeds blauwe pijlgifkikkers uit Suriname verdwijnen blijkt ook uit de voorzichtige woorden van de Nederlandse deskundige Bart Laurens op zijn website: ‘Er wordt inmiddels dusdanig veel nakweek verkregen uit de vele gevangenschapspopulaties dat deze soort voor de liefhebberij op termijn wel lijkt veilig gesteld. De importen zouden dus kunnen worden beperkt tot het zo nu en dan inbrengen van wat vers bloed.’ In een persoonlijke reactie zegt hij overtuigd te zijn dat er in Nederland, Duitsland en België duizenden van deze kikkers moeten zijn en dat er ongetwijfeld met enige regelmaat zogenoemde verse aanvoer in deze landen wordt binnen gebracht. “De dendrobates azureus wordt in liefhebberskringen echt in grote aantallen nagekweekt en er circuleren in Nederland alleen al duizenden nakweekdieren. Een betrouwbare registratie is er niet, dus ook geen betrouwbare stamboeken, wat bij dergelijke aantallen niet verwonderlijk is. Het lijkt niet waarschijnlijk dat er regelmatig grote aantallen illegaal in Nederland worden geïmporteerd, maar dat is meer een gevoel dan een zekerheid.”
Zijn mening wordt gedeeld door deskundige Henk Zwartepoorte van dierentuin Diergaarde Blijdorp in Rotterdam. In een telefonische reactie laat woordvoerder Roel Vincken van de Algemene Inspectie Dienst van de Voedsel en Waren Autoriteit in Nederland weten dat nergens de afgelopen jaren in Nederland bij grenscontroles blauwe pijlgifkikkers in beslag zijn genomen. “Wel zijn ergens in Nederland in september 2008 twee van deze kikkertjes bij een particulier inbeslaggenomen. Deze man had de dieren waarschijnlijk illegaal in huis zonder te beschikken over de juiste documenten.”
Internethandel
Op het internet blijkt een levendige handel te zijn in onze Surinaamse blauwe pijlgifkikker. Een rondgang levert snel opvallend veel voorbeelden op van advertenties waarin de diertjes te koop worden aangeboden. Zo biedt handelaar Terra Varia in het Nederlandse IJsselmuiden via de verkoopwebsite Marktplaats.nl begin september 2010 twee kikkertjes aan voor 90 euro per stuk: ‘Een erg tot de verbeelding sprekende kikker. Ze zijn niet schuw te noemen en laten zich in een nieuwe bak al snel zien. Ze waren eerder volop te krijgen, maar de laatste tijd bleek het moeilijk. Als je er naar op zoek bent, aarzel dan niet te lang...’ In een reactie laat een medewerker van Terra Varia weten dat zijn blauwe pijlgifkikkers afkomstig zijn uit Nederlandse nakweek. Bij verkoop van een kikker moet er volgens hem wel een zogenoemde CITES-bijlage II overdrachtsverklaring opgesteld worden. Hierop staan aldus de medewerker de verkoper en de koper met hun gegevens. “Dat is de enige verplichting die er is bij deze klasse dieren. Er zijn geruchten dat een aantal kikkersoorten, waaronder sommige dendrobatessoorten, naar de CITES-bijlage I gaan. Dat betekent voor de kwekers een extra langdurige administratieve handeling. Er dient dan een certificaat op naam te worden bijgeleverd, met merktekens. Door deze extra belasting is het voor sommige kwekers minder interessant om iets in deze dieren te doen. Daardoor zal er minder aanbod zijn.” De Bijlage I omvat soorten, die onder andere door internationale handel met uitsterven bedreigd zijn. In deze soorten mag geen handel worden gedreven wanneer er sprake is van uit het wild afkomstige dieren. Dieren in Bijlage II kunnen door internationale handel bedreigd gaan worden en de handel in die dieren wordt gereguleerd.
Duidelijk is dat zelfs ‘deskundige’ kwekers niet allemaal goed op de hoogte zijn van regelgeving inzake de handel in de kikkertjes. Volgens de een is export verboden en volgens de ander kan en gebeurt dat wel. De kwekers zien in het Surinaamse kikkertje geld. Handel is hun belangrijkste motivatie.
Een Duitse handelaar biedt op 14 november 2010 op de Duitse verkoopwebsite http://www.markt.de/ voor 30 euro een dendrobates azureus aan, omdat hij zijn ‘hobby’ beëindigt.
Op de Belgische internetsite 2ehands.be biedt een inwoner van Duffel (Antwerpen) op 24 oktober 2010 twee dieren aan met hun verblijf, een paludarium, voor 250 euro. Op 14 november was de advertentie al 450 keer bekeken. Het zijn slechts een paar voorbeelden! Er blijkt bijzonder veel interesse te zijn voor de kleine Surinaamse kikker.
Een Amerikaan in Tulsa, Oklahama, biedt op 5 november 2010 een grote hoeveelheid kikkers aan op de website http://www.herpcenter.com/ voor 40 dollar per stuk. Mensen die meedere exemplaren willen bestellen krijgen korting. Het Amerikaanse Black Jungle Terrarium Supply in Turners Falls, Massachusetts, heeft de dendrobates azureus op voorraad leverbaar. Via de website kunnen de diertjes besteld en betaald worden voor 49 dollar.
In zekere zin is het opmerkelijk dat ook in Engeland op het internet gehandeld wordt in de blauwe pijlgifkikker. De kweek van de kikkertjes in het Blue Aquarium in Cheshire Oaks is dus niet zo bijzonder als het in de media werd gebracht. Een inwoner van Londen biedt op 26 maart vorig jaar een vrouwtje te koop aan of voor ruil tegen een mannetje. De man beweert op de website reptileforums.co.uk dat hij teveel vrouwtjes heeft. Ook op andere Britse gespecialiseerde websites blijken de kikkers te koop te worden aangeboden.
Trieste conclusie
De zeldzame Surinaamse blauwe pijlgifkikker in het Sipaliwini savannegebied blijkt buiten Suriname helemaal niet zeldzaam te zijn. Met een muisklik kunt u de eigenaar worden van een zeldzaam Surinaams blauw pijlgifkikkertje...
Geraadpleegde bronnen voor het artikel o.a.:
http://www.cites.com/
http://www.unep-wcmc.org/
http://amphibiaweb.org/declines/zoo/index.html#azureus
http://www.aqua.org/
http://www.blueplanetaquarium.com/
www.waza.org/en/zoo/choose-a-species/amphibians/frogs-and-toads/dendrobates-azureus
http://www.gifkikkerportaal.nl/
http://dieren.marktplaats.nl/reptielen-en-amfibieen/375148532-koppel-1-1-0-azuurblauwe-pijlgifkikker-dendrobates-azureus.html
http://dieren.tweedehands.net/reptielen-hagedissen-slangen/dendrobates-azureus-nakweek.html
www.2dehands.be/dieren-toebehoren/dieren/kikkers/gifkikker-stopzetting-hobby-80616878.html?qq=dendrobates+azureus&pcpl=Postcode&list_cat=kikker&pc_id=&afd=dieren-toebehoren%2Fdieren%2Fkikkers
www.markt.de/Amphibien/dendrobates+azureus+blauer+pfeilgiftfrosch/recordId,4cd89737/expose.htm
www.amfibia.be/default.asp?iID=IMGLI&item
www.peruvian-frogimport.com/Verkoop/Verkoopkikkers/Dendrobates/tabid/175/language/de-DE/Default.aspx
www.herpcenter.com/poison-dart-frogs/31635-dendrobates-azureus-sale.html
www.reptileclassifieds.co.uk/3-dendrobates-azureus-blue-poison-dart-frogs-west-midlands-for-sale-worcestershire__19563.asp
www.blackjungleterrariumsupply.com/search.asp?keyword=dendrobates+azureus&search=GO
http://www.faunaclassifieds.com/
http://www.bart-laurens.nl/
Extra:
http://www.sciencecentric.com/news/10111833-national-zoo-partners-first-breed-critically-endangered-tree-frog.html http://www.brusselnieuws.be/artikel/beesten-op-bestelling
(Bron foto's blauwe pijlgifkikker: Bart Laurens, http://www.bart-laurens.nl/ / Bron foto kantoor Conservation International Suriname in Paramaribo: eigen foto Kraaijer)
(Dit is de complete, originele versie van het in het januarinummer 2011 van de Parbode (http://www.parbode.com/) verschenen artikel!)
Trieste conclusie
De zeldzame Surinaamse blauwe pijlgifkikker in het Sipaliwini savannegebied blijkt buiten Suriname helemaal niet zeldzaam te zijn. Met een muisklik kunt u de eigenaar worden van een zeldzaam Surinaams blauw pijlgifkikkertje...
Geraadpleegde bronnen voor het artikel o.a.:
http://www.cites.com/
http://www.unep-wcmc.org/
http://amphibiaweb.org/declines/zoo/index.html#azureus
http://www.aqua.org/
http://www.blueplanetaquarium.com/
www.waza.org/en/zoo/choose-a-species/amphibians/frogs-and-toads/dendrobates-azureus
http://www.gifkikkerportaal.nl/
http://dieren.marktplaats.nl/reptielen-en-amfibieen/375148532-koppel-1-1-0-azuurblauwe-pijlgifkikker-dendrobates-azureus.html
http://dieren.tweedehands.net/reptielen-hagedissen-slangen/dendrobates-azureus-nakweek.html
www.2dehands.be/dieren-toebehoren/dieren/kikkers/gifkikker-stopzetting-hobby-80616878.html?qq=dendrobates+azureus&pcpl=Postcode&list_cat=kikker&pc_id=&afd=dieren-toebehoren%2Fdieren%2Fkikkers
www.markt.de/Amphibien/dendrobates+azureus+blauer+pfeilgiftfrosch/recordId,4cd89737/expose.htm
www.amfibia.be/default.asp?iID=IMGLI&item
www.peruvian-frogimport.com/Verkoop/Verkoopkikkers/Dendrobates/tabid/175/language/de-DE/Default.aspx
www.herpcenter.com/poison-dart-frogs/31635-dendrobates-azureus-sale.html
www.reptileclassifieds.co.uk/3-dendrobates-azureus-blue-poison-dart-frogs-west-midlands-for-sale-worcestershire__19563.asp
www.blackjungleterrariumsupply.com/search.asp?keyword=dendrobates+azureus&search=GO
http://www.faunaclassifieds.com/
http://www.bart-laurens.nl/
Extra:
http://www.sciencecentric.com/news/10111833-national-zoo-partners-first-breed-critically-endangered-tree-frog.html http://www.brusselnieuws.be/artikel/beesten-op-bestelling
(Bron foto's blauwe pijlgifkikker: Bart Laurens, http://www.bart-laurens.nl/ / Bron foto kantoor Conservation International Suriname in Paramaribo: eigen foto Kraaijer)
(Dit is de complete, originele versie van het in het januarinummer 2011 van de Parbode (http://www.parbode.com/) verschenen artikel!)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten