03-03-2012 Door: Paul Kraaijer
Paramaribo – Het blijkt voor vele Surinamers welhaast onmogelijk om tegen een betaalbaar bedrag een woning te kunnen huren. Dat heeft niets te maken met de inkomens van mensen, maar met het hebzuchtige en wantrouwende gedrag van veel verhuurders. Hebzuchtig, omdat zij woningen te huur aanbieden tegen een maandelijkse prijs in euro’s of Amerikaanse dollars. Wantrouwend, vanwege slechte ervaringen met huurders. Maar, heb je uiteindelijk na lang zoeken – je zoekt immers naar een naald in een hooiberg - een geschikte en betaalbare huurwoning woning gevonden, dan blijkt er extreem veel borg te worden gevraagd. De huursector in Suriname lijkt ziek en verziekt.
Een gemiddelde goedverdienende Surinamer ontvangt iedere maand een salaris dat globaal ligt tussen de twaalf- en zestienhonderd Surinaamse dollars. Toch blijkt het zeer moeilijk om met een dergelijk inkomen een fatsoenlijk huis te kunnen huren. Fatsoenlijk, simpel, flatwoning, woonkamer, keuken en twee slaapkamers. Maar, probeer in Suriname eens een dergelijke gewone woning te vinden voor een maandelijkse huurprijs van rond de zeshonderd Surinaamse dollars. Een rondje kijken op de populaire internetsite Via2000 (een soort Surinaamse Marktplaats.nl) toont onomstotelijk aan, dat tachtig procent van dergelijke woningen wordt aangeboden voor huurprijzen die schommelen tussen de driehonderd en zeshonderd euro’s..., per maand.
Welke Surinaamse arbeider en gezin zijn in staat om deze dagen nog een simpele huurwoning te kunnen betrekken? Mensen die voor dergelijke prijzen woningen te huur aanbieden zijn of het gevoel met de dagelijkse realiteit van het leven in Suriname verloren, of zij zijn verhuurders die hopen op huurders die zijn teruggekeerd uit Nederland met een Nederlands pensioen of ander inkomen in euro’s of het zijn niets meer en niets minder dan ordinaire hebzuchtige geldwolven. Via Via2000 worden diverse woningen zelfs door één en dezelfde verhuurder aangeboden. Zo’n verhuurder lijkt verdacht veel op een soort makelaar of ‘pandjesbaas’. Een blik op de website Via2000 leert ook, dat zeer veel woningen en appartementen gemeubileerd te huur worden aangeboden en specifiek voor vakantiegangers en stagiaires. De huursector lijkt alleen bestemd te zijn voor niet lokale woningzoekers. Lokale huurders worden gedwongen om huren te voldoen in euro’s en dan nog graag contant, zodat instanties zoals de Belastingdienst geen lucht krijgen van de extra inkomsten van de verhuurders.
Hoelang mogen Surinaamse producten nog in vreemde valuta worden aangeboden?
De vraag zou nu gesteld moeten worden of in Suriname producten mogen worden aangeboden in andere valuta (zoals de euro en de Amerikaanse dollar) dan de eigen Surinaamse dollar – en een huurwoning is ook een product waar geld voor wordt gevraagd. Een jaar gelden adverteerde het ministerie van Handel en Industrie (HI) met regelmaat in kranten dat winkeliers hun producten in Surinaamse dollars moeten aanbieden. Minister Michael Miskin van dat ministerie liet toen weten, dat volgens bestaande wetgeving de prijsaanduiding in Surinaamse valuta moet worden gedaan, maar dat toch ook het bedrag in andere valuta vermeld mag worden. Echter, iemand die een product in bijvoorbeeld euro’s aanbiedt, mag geen Surinaamse dollars weigeren. Bedrijven als de SLM, Telesur en de EBS (NV Energiebedrijven Suriname) moeten werken met alleen de eigen munteenheid van Suriname. Begin 2011 zei minister Miskin dat Suriname ‘in een grijze fase’ zit. Het blijkt nauwelijks mogelijk om op te kunnen treden tegen ondernemers en bedrijven die een hogere dan de door de Centrale Bank van Suriname vastgestelde wisselkoers hanteren. De regering sprak de hoop uit dat de jacht op bijvoorbeelde euro’s en Amerikaanse dollars zou afnemen, wanneer bedrijven gewoon de Surinaamse dollar gaan accepteren.
Op hetzelfde moment dat de HI-minister zijn uitspraken deed over de Surinaamse dollar, liet zijn collega van het ministerie van Transport, Communicatie en Toerisme, Falisi Pinas, weten een klopjacht te starten tegen prijsaanduidingen in euro’s en Amerikaanse dollars. Een jaar later is duidelijk dat van een klopjacht nauwelijks sprake kan zijn geweest. Bekijk productadvertenties in kranten en op websites en de euro’s en Amerikaanse dollars lachen je vrolijk en ongestoord tegemoet. Het lijkt er nog steeds op dat de eigen Surinaamse munt in het handelsverkeer het onderspit delft en wordt ondergesneeuwd door buitenlandse muntsoorten als de euro en Amerikaanse dollar. De Centrale Bank van Suriname was niet bereikbaar voor een reactie, ondanks herhaald verzoek.
Extreem veel borg
Niet alleen de verhuur van woningen in Suriname in andere valuta dan de eigen Surinaamse munt is opmerkelijk en afkeurenswaardig. Verhuurders blijken ook nog eens vrij te zijn om extreem hoge borgsommen van huurders te vragen. Ga je een woning huren dan is het normaal dat tevens een maand borgsom wordt voldaan gelijk aan de maandelijkse huurprijs. Maar, daarenboven kan een verhuurder vervolgens ook nog eens twee maanden of meer vooruit huur vragen – dat moet dan wel bij het aangaan van het huurcontract duidelijk door de verhuurder worden uitlegd of in een contract zijn vastgelegd. Gebruikelijk is het, dat een huurder aan het einde van een maand de huur voldoet voor de volgende maand. Ook is het gebruikelijk dat de verhuurder geen huurcontract op papier heeft. Door een huurcontract op papier op te stellen kunnen misverstanden en problemen worden voorkomen en kan een huurder eventueel nog besluiten om toch maar niet een huurovereenkomst aan te gaan. Een mondelinge huurovereenkomst is wel rechtsgeldig, maar bij een eventueel conflict kunnen de verhuurder en huurder elkaar gaan tegenspreken over wat wel of wat niet is overeengekomen. Verhuurders blijken weinig vertrouwen te hebben in de Surinaamse huurder en verlangen dan ook meer dan de gebruikelijke borgsom. Klinkt logisch, maar is één borgsom niet voldoende?
Om de verziekte Surinaamse huursector – waar geen belangenorganisatie voor huurders te vinden is - te genezen is het wellicht raadzaam wanneer de regering Boutserse-Ameerali een presidentiële commissie Ordening Huursector in het leven zou roepen. Ordenen is het beste en meest effectieve lap- en/of wondermiddel om delen van de Surinaamse maatschappij in het gareel te krijgen.
Noot Kraaijer:
Het artikel is op 3 maart 2012 geheel gepubliceerd op de Surinaamse nieuwswebsite NoSpang en 4 maart 2012 op GFC Nieuws.
De Surinaamse nieuwswebsite berichtte op 22 augustus 2012 het volgende:
Het merendeel van De Assembleeleden dringt er bij de regering op aan duidelijkheid te geven over een staatsbesluit waar sommige staatsbedrijven toestemming wordt gegeven vreemde valuta te vragen voor geleverde diensten.
Betalingen voor huishuur, roerende en onroerende goederen in vreemde valuta vinden de volksvertegenwoordigers ongehoord. Deze zaken moeten desnoods bij wet verboden worden, aldus de politici.
‘De SRD is redelijk stabiel en we moeten de burger ontlasten van die verplichting om in valuta te betalen’, zo stelt André Misiekaba (Mega Combinatie/NDP) .
DOE-fractieleider Carl Breeveld vindt het ongehoord dat burgers worden gedwongen om huishuur in vreemde valuta te betalen. Volgens hem is het elke maand een ‘gehossel’ voor sommige mensen om vreemde valuta te kopen. In sommige gevallen worden zij zelfs met uitzetting bedreigd, aldus Breeveld.
Het bewuste staatsbesluit zou volgens Assembleevoorzitter Jennifer Geerlings-Simons zijn gemaakt enkele jaren terug toen er een schaarste was aan vreemde valuta in het land. In die periode is voor sommige staatsbedrijven, zoals de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij (SLM), de uitzondering gemaakt, hun diensten aan te bieden in vreemde valuta.
Guno Castelen (Nieuw Front/SPA) zegt dat wel rekening gehouden moet worden met bedrijven als NV Havenbeheer die diensten levert aan buitenlandse partners. Hij benadrukt dat bij dit staatsbedrijf geen betalingen worden geëist in valuta aan Surinamers.
Mahinder Ratipal (Nieuw Front/VHP) zegt dat dagelijks de kranten bol staan van verhuur en handel in roerende en onroerende goederen die vrijwel alleen in valuta worden aan geprijsd. Zijn fractiegenoot Sheilendra Girjasing, die ook tegen de verplichte valutabetaling is, zegt evenwel dat de keus om in vreemde valuta te betalen aan de burger moet worden overgelaten. Die betaling moet wel plaatsvinden tegen de vastgestelde koers als er in SRD wordt betaald.
Noot Kraaijer:
Het artikel is op 3 maart 2012 geheel gepubliceerd op de Surinaamse nieuwswebsite NoSpang en 4 maart 2012 op GFC Nieuws.
De Surinaamse nieuwswebsite berichtte op 22 augustus 2012 het volgende:
Het merendeel van De Assembleeleden dringt er bij de regering op aan duidelijkheid te geven over een staatsbesluit waar sommige staatsbedrijven toestemming wordt gegeven vreemde valuta te vragen voor geleverde diensten.
Betalingen voor huishuur, roerende en onroerende goederen in vreemde valuta vinden de volksvertegenwoordigers ongehoord. Deze zaken moeten desnoods bij wet verboden worden, aldus de politici.
‘De SRD is redelijk stabiel en we moeten de burger ontlasten van die verplichting om in valuta te betalen’, zo stelt André Misiekaba (Mega Combinatie/NDP) .
DOE-fractieleider Carl Breeveld vindt het ongehoord dat burgers worden gedwongen om huishuur in vreemde valuta te betalen. Volgens hem is het elke maand een ‘gehossel’ voor sommige mensen om vreemde valuta te kopen. In sommige gevallen worden zij zelfs met uitzetting bedreigd, aldus Breeveld.
Het bewuste staatsbesluit zou volgens Assembleevoorzitter Jennifer Geerlings-Simons zijn gemaakt enkele jaren terug toen er een schaarste was aan vreemde valuta in het land. In die periode is voor sommige staatsbedrijven, zoals de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij (SLM), de uitzondering gemaakt, hun diensten aan te bieden in vreemde valuta.
Guno Castelen (Nieuw Front/SPA) zegt dat wel rekening gehouden moet worden met bedrijven als NV Havenbeheer die diensten levert aan buitenlandse partners. Hij benadrukt dat bij dit staatsbedrijf geen betalingen worden geëist in valuta aan Surinamers.
Mahinder Ratipal (Nieuw Front/VHP) zegt dat dagelijks de kranten bol staan van verhuur en handel in roerende en onroerende goederen die vrijwel alleen in valuta worden aan geprijsd. Zijn fractiegenoot Sheilendra Girjasing, die ook tegen de verplichte valutabetaling is, zegt evenwel dat de keus om in vreemde valuta te betalen aan de burger moet worden overgelaten. Die betaling moet wel plaatsvinden tegen de vastgestelde koers als er in SRD wordt betaald.